Worm, Ole [Hrsg.]: Museum Wormianum, Seu Historia Rerum Rariorum, Tam Naturalium, quam Artificialium, tam Domesticarum, quam Exoticarum, quae Hafniae Danorum in aedibus Authoris servantur: Variis & accuratis Iconibus illustrata (Amsterdam, 1655)

MUSEI WORMIANI

HISTORI/E
L I B E R P R I M V S.
SECTIO PRIMA.

C A

I.


De jojjdibiis in gcnere.
A r i o r a, qtfe Museum nostrum tcnct, ad quatuor
,v| rcferimus clailcs: Fossilium, Vcgetabilium , Anima-
M lium, &!qiicTCX his Ars claboravit. Aprimo generc im-
tium faccrc lubct, ut ita ab ignobilioribus ad nobiliora,
ab imperfectioribus ad pcrfcctiora paulatim ascen-
damus.
Foililia ita dicta, quod major corum pars fodicndo
c terra cruaturi ab aliis Mincralia vocantur, qui fodi-
/y^ nas Minas volunt appcllatas , ut fossilium &: mctallo-
rum vcnas Mmcras. Mctallica ctiam a quibiiidafla , a.
potiorc (pccic, Mctallis ncmpc.
Est autcm Fossile, corpus perfccfc mixtum,in-
animatum, vitae cxpcrs, pcculiari sorma &c virtute se-
minaria a Deo in prima crcatione dotatum ut sibi (imilc procrcare, suamquc ipecicm
propagarc posEt. Harumformarumbencficiofitcujuiviscorporis formatio, dilpositio,
propagatio & pcrpctuatio, qua: non minus admirationc digna in hiicc, cjuam in vcge-
tabilibus: suntnamquc multiplicativw, camquc vima Crcatorc iibi inditam habcnr, ut in
matcria disnosita cVloco apto sese poilint multiplicare. Quod vcl cvidcnti cxcmplo Ni-
tri apparet. Etii cnim ex Terra icminali, vi Nirri imprxgnata, icmcl Nitrum omne ex-
trahatur, tamcn cx cadcm, sibi aliquantilpcr rcliclia, paulo poit Nitrum novum cxtrahi
potest, hac vi rcgcnitum. Hxc etiamcau!a est, quod, quanquam in Mincralibus istis
formx cxternx fiat mutatio, &: vcl in liquorcs,vel pulvercs, vcl vitra rcducantur, in Me-
tallicum nihilominus, nullo ncgotio, rcdigi possint corpus, quia mutatur ialtcm cxtctna
forma, salva intcrna & cssentiali; ut in, Mercurio, Antimonio, & Stanno vidcre licct.
Quia vero ha:c ipsa foisilia corpora sunt similaria , ad clcmcntorum naturam propius
acccdunt vegetabilibus & animalibus, quorum ctiam rcipcctu ipccics minus complcta:
censentur. Hinc ctiam fit, quod fossile unius specici in aliud facilc mutetur,ut serrum
in cuprum; quod in vegetabilibus raro obscrvatur, nisi cum soli vitio in dctcrius quid-
piam degenerct, Triticum in Lolium , Hordcum in Avenam.
Fossiha dividimus in Media Mincralia, Lapidcs & Mctalla. Mcdia Mmcralia illa vo-
mus, qua: mcdiam quasi naturam habcnt intcr Lapidcs & Mctalla, Hax rursum sunt
Yel Terra:, vcl Sales, vel Sulphura, vel Bitumina.

C A P. II.