DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.7900#0070
sORMIANUM. 57
meratis pollent: illa inprimis, qux gratum spirant odorem, ad cordis commendantur
aftectus i cor enim roborare, & a malignitate prxservare animadvcrsum est. Si sub-
stantia ipsa ante transmutationem fuerit a Cervo , EJepharite , Fraxino, juglande ar-
bore, aut alia re qux venenis adversatur, maximam ad expellenda & superanda vcnena
habebit efficaciam, coque majorem , si odoripsius arboris, vclprioriscorporisadhuc
deprehendi poilit. Tum cnim qualitates istas adhuc iti transmutato corpore reman-
CsTc, ac vires, quae in subtiliori materia hxrent, nondum periiiTe, sed accedentc nova Cv
subterraneahac materia auctas esse, probabilc est.
Mihi hujus notx sunt fragmenta quxdam. Unum teres,.brachii crassitie, trium uncia-
rum longitudine, in diametro uncias duas cum semisse habcns, cui cortex abrasus, ut
substantia remanserit nivea, albo colore manus tingens , cui pcr longitudinem venx
quxdam ccerulex & fusCcX inseruntur, solidum alioquin & porosum, lingux adhxrens,
cornu cervi ustum referens, pondere unciarum quinque; quod, ex notis, mclioris gene-
ris esse colligo.
Aliudgenus mihicst cinereum, magis compaclum, mollc tamcn &odorisgrati, cornu
cervini faciem ostentans, valide adstringens.
Tertiumfuscum est, exteriori cortice ad nigredinem tcndens, akcro durius aliquan-
to,ita tamen, ut cultello radi possit, leve, adstringcns,non adeo friabile ut altcrum, ebur
ustum externe referens.
Fuscum etiam est aliud , sed venis nigris, albis & lutcis aspcrsum fibris per longitudi-
nem excurrentibus, longitudine digiti, ponderc drachmarum quinquc, fragile,arena-
ceum, ligni alicujus scindulam reprxsentans, odore non mgrato, adstrictionc Yalidaj
quod etiam ad notx melioris cornu fossile rcfero.
C A I>. VII.
De Amiantho, Selenitide, Talco, &c.
Q\Jje hoc capite junguntur , magnam affinitatem inviccm habent , eo quod m
laminas findantur, aut in fiJa ducantur, dc ipiendorcm qucndam adjunctum
habeant.
Amianthus , alias Asbestinus lapis, quod non comburatur, Paulo Vcncto Sala-
mandra ob eandem dicitur caulam, Zoroastro Bostrychitcs, a quibusdam Pclia, ab aliis
Corsoides, quta canitiem prx (e fert: Sparta polia, quia Spai ti caniticm xmulatur; Li-
num,quiamanibusnctur 2c texitur; led Asbestinum, quia ex Asbcsto ractum •, a Plinio
Vivum, quodignenonsoleat morr, A PauiamaCarystium, quiacftbditurad Carystium;
Alumen a Quadrigario, proptcr similitudincm quam cum Aluminc lcissili habet, a quo
hoc dirfert, quod Alumcn scissile adstringat, Amianthus parum pungat linguam & non
adstringat. LapisestaluminiSchisto simillimus, ignem reipucns, adeo uc co non modo
uri non possit, scd purior reddatur, colorc ad viriditatem obscuram tcndentc, quando-
quc&fcrrco ; attritione facile m tcnuia filamenta solubilis, mollis enim est, £c quod
cfssorescit dum tcritur plumas rctcrt, unde ssos pctrx a quibuldam vocatur.
Nascitur sccundum Dioscoridcm in Cypro,itcm in delertis Indix, ad Carystiam Eu-
bcex oppidum; in Norico in Mctallis Suaci, ctiam in Norvcgia quandoquc. Olim in
fila aptabatur, mappx cx co tanquam lino ficbant, qux iordibus conlpurcatx puriores
igne exustx reddebantur, ac magis iplcndebant quam h lavarcntur. Undc Plinius: Ar-
dentcs in focis conviviorum cx eo vidimus mappas, sordibus cxustis splendcntes igni
magis quam postint aquis.
Lavatur lapis, pcctitur, nctur, texitur, tametsi quia brevis difficultcr confician-
tur cx co non solum mappx, scd &: mantilia. Ex co Brachmannes Indorum Philoso-
phos sibi vestes confecissc Hieroclcsscripsit. Quondamexeodcm funebres Regum tu-
nicx fiebant, quibus induti in rogos ardcntes imponebantur, ut corporum cinisa ligno-
rumcineribus secretus insepulchro condipoiset. Modusvero, quo ex eo fiant Iina, jam
penitus ignoratur. Joh. Bapt. Potta, in Magia suaNaturali, xnigmate quodam illum
propofuissc vult videri, scd ex eo nemocvadit sapicntior.
Mihi abamico hxc cjus prxparandi ratio est communicata, quam pro certissima &:
cxperientia comprobata vcnditabat; licet magni secreti loco tenuerit, hic tamen eam
proponere placuit. y.. Amianthi fibris longioribus prxditi (quodreliquisprxfcrtur) in-
funde
meratis pollent: illa inprimis, qux gratum spirant odorem, ad cordis commendantur
aftectus i cor enim roborare, & a malignitate prxservare animadvcrsum est. Si sub-
stantia ipsa ante transmutationem fuerit a Cervo , EJepharite , Fraxino, juglande ar-
bore, aut alia re qux venenis adversatur, maximam ad expellenda & superanda vcnena
habebit efficaciam, coque majorem , si odoripsius arboris, vclprioriscorporisadhuc
deprehendi poilit. Tum cnim qualitates istas adhuc iti transmutato corpore reman-
CsTc, ac vires, quae in subtiliori materia hxrent, nondum periiiTe, sed accedentc nova Cv
subterraneahac materia auctas esse, probabilc est.
Mihi hujus notx sunt fragmenta quxdam. Unum teres,.brachii crassitie, trium uncia-
rum longitudine, in diametro uncias duas cum semisse habcns, cui cortex abrasus, ut
substantia remanserit nivea, albo colore manus tingens , cui pcr longitudinem venx
quxdam ccerulex & fusCcX inseruntur, solidum alioquin & porosum, lingux adhxrens,
cornu cervi ustum referens, pondere unciarum quinque; quod, ex notis, mclioris gene-
ris esse colligo.
Aliudgenus mihicst cinereum, magis compaclum, mollc tamcn &odorisgrati, cornu
cervini faciem ostentans, valide adstringens.
Tertiumfuscum est, exteriori cortice ad nigredinem tcndens, akcro durius aliquan-
to,ita tamen, ut cultello radi possit, leve, adstringcns,non adeo friabile ut altcrum, ebur
ustum externe referens.
Fuscum etiam est aliud , sed venis nigris, albis & lutcis aspcrsum fibris per longitudi-
nem excurrentibus, longitudine digiti, ponderc drachmarum quinquc, fragile,arena-
ceum, ligni alicujus scindulam reprxsentans, odore non mgrato, adstrictionc Yalidaj
quod etiam ad notx melioris cornu fossile rcfero.
C A I>. VII.
De Amiantho, Selenitide, Talco, &c.
Q\Jje hoc capite junguntur , magnam affinitatem inviccm habent , eo quod m
laminas findantur, aut in fiJa ducantur, dc ipiendorcm qucndam adjunctum
habeant.
Amianthus , alias Asbestinus lapis, quod non comburatur, Paulo Vcncto Sala-
mandra ob eandem dicitur caulam, Zoroastro Bostrychitcs, a quibusdam Pclia, ab aliis
Corsoides, quta canitiem prx (e fert: Sparta polia, quia Spai ti caniticm xmulatur; Li-
num,quiamanibusnctur 2c texitur; led Asbestinum, quia ex Asbcsto ractum •, a Plinio
Vivum, quodignenonsoleat morr, A PauiamaCarystium, quiacftbditurad Carystium;
Alumen a Quadrigario, proptcr similitudincm quam cum Aluminc lcissili habet, a quo
hoc dirfert, quod Alumcn scissile adstringat, Amianthus parum pungat linguam & non
adstringat. LapisestaluminiSchisto simillimus, ignem reipucns, adeo uc co non modo
uri non possit, scd purior reddatur, colorc ad viriditatem obscuram tcndentc, quando-
quc&fcrrco ; attritione facile m tcnuia filamenta solubilis, mollis enim est, £c quod
cfssorescit dum tcritur plumas rctcrt, unde ssos pctrx a quibuldam vocatur.
Nascitur sccundum Dioscoridcm in Cypro,itcm in delertis Indix, ad Carystiam Eu-
bcex oppidum; in Norico in Mctallis Suaci, ctiam in Norvcgia quandoquc. Olim in
fila aptabatur, mappx cx co tanquam lino ficbant, qux iordibus conlpurcatx puriores
igne exustx reddebantur, ac magis iplcndebant quam h lavarcntur. Undc Plinius: Ar-
dentcs in focis conviviorum cx eo vidimus mappas, sordibus cxustis splendcntes igni
magis quam postint aquis.
Lavatur lapis, pcctitur, nctur, texitur, tametsi quia brevis difficultcr confician-
tur cx co non solum mappx, scd &: mantilia. Ex co Brachmannes Indorum Philoso-
phos sibi vestes confecissc Hieroclcsscripsit. Quondamexeodcm funebres Regum tu-
nicx fiebant, quibus induti in rogos ardcntes imponebantur, ut corporum cinisa ligno-
rumcineribus secretus insepulchro condipoiset. Modusvero, quo ex eo fiant Iina, jam
penitus ignoratur. Joh. Bapt. Potta, in Magia suaNaturali, xnigmate quodam illum
propofuissc vult videri, scd ex eo nemocvadit sapicntior.
Mihi abamico hxc cjus prxparandi ratio est communicata, quam pro certissima &:
cxperientia comprobata vcnditabat; licet magni secreti loco tenuerit, hic tamen eam
proponere placuit. y.. Amianthi fibris longioribus prxditi (quodreliquisprxfcrtur) in-
funde