DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.7900#0291
i76 M U S E U M
pra:tendit, cademque, cum pisces capere vulr, sensim ad os adducit, atque ita eos capit.
Rondeletius exrra aquam aliquamdiu vivere air, seque aliquando vidisse in lirtore inter
herbas dies duos vixissc, vulpeculceque terrenas nocTu pastum quxrirantis pedem den-
tibus arripuisse Sc ad auroram usque detinuisse.
Vix edendo est ejus caro,utpote mollis,insuavis, ferinae saporis,rnucosa,excrementi-
tia, insulsa, virus resipiens. Fel ejus in aqua marina solutum pilos exstirpat, succum ex
vino dcco&arum carnium, contra venena commendat Rondeletius. De ea ita disserit
Athanasius Kircherus de Magnete lib. j.part. 6. pag. 6yi. Mirum & fortasse huc usque,
inquit, ignotum in hujusmodi pisce,me observasse memini. Est cnim caro ejus ad lucem
quasi pellucida & instar carbunculi fulgens. Unde, si, extractis pcr os intestinis partibus,
piscis quantum fieri potest extendatur, mirum dictu, extensus ita ad lucem totus pellu-
cidus &: transtustris apparebir, si vcr6 in renebris ventri eandelam aut lampadem im-
posueris,totus piscis (peciem carbunculi,aur carbonis accensi, non stne intuentium hor-
rore prxbebit, ut proinde non immerito ab Italis Diabolo marino, ab horrifico forsan
&ssammigero aspectu, dicatur.
Scelcton Manlis & costam syrenes transmisitClariiT.VirD.Johan.de
Laet, qux occasionem de iis inter Pelagios pisces agendi nobis suppeditavit.
Manus quatuor constat partibus, cubito, carpo, metacarpo , digitis. Cubitus parvus
admodum cst, trium saltem unciarum longitudine, constansulna&radio,utrumque os
crassis satis fibris cutis & ligamentis firmarum, carpi ossa adjuncTa tenet. Quaj nume-
rariexa&e nequeunr,siquidem ligamentis & tendinibus adhuc obducta sunt. Metacarpi
quinquc discreta, scd vicinis ligamentis juncTa, quoad figuram simillima oihbus humani
Metacarpi, necTunrur vero reliquis per ligamenta. Quatuor exiis longitudinem obti-
ncntunrixuniuscum dimidia; icd illud, quod in pollice est,minus. Digitorum sequun-
tur^ intcr qux unum pollici tributum, Indici duo,medio & annulari tria, auriculari duo,
qua: minora,compressiora ac planiora sunt quam in homine, & figuram tenentlonge
aliam , ovalem tendentem. Sesamoideorum ad primum articulum in quatuor digitis
adsunt quoque corpora iatis magna. Atque hisce manus hxc constat, suis ligamentis
& tendinibus obducta, qux in universum cum sua ulna longitudinem obtinet unciarum
fermc decem.
Costa multo ipissior &: latior cst humana, ad arcus similitudinem incurvata, \ongi-
tudine pcdis unius cum unciis tribus , m medio latitudinem habens unciarum
duarum.
Hanc Syrcnen ante aliquot annos inThcatro Anatomico Leidcnsi dissecTam fuisse
aClariss D. D. Petro Pavio intellcxi & cx Brasilia advecTam. Procul dubio ex illarum
fuir classe , quas in Brasiliano mari invcniri rcfert Barlxus , de rebus gestis Mauritii in
Brasilia pag. 134. his vcrbis. Maxime admirationi sunt Tritones, Upupiapr^ in-
digenis dicTa?, cum humanos vultus aliqua referant, & fcemelLx cxsaricm ostentent ssui-
dam & faciem elegantiorem. Seprem ocTove a sinu Omnium SancTorum leucis visun-
tur, & juxta portus Securi provinciam. Homines amplexu compressbs necare opinio
est. Non consilio, sed proniore affecTu. Cadavera inlittus ejecTa, cum oculis, naribus,
digitorum cxtremis, mutitata sint, vero persimile est, ab istiusmodj monstrorum sucTu?
vel morsibus ifla esse. Hax ille.
Sed quia de ejulmodiSyrenibus dubitari solet, an dentur in rerum Natura, referam
quxsidedignade iisaccepi. AthanasiusKirchcrus lib. 3. de Magnetepart. 6. cap. 1. §.6".
pag. mihi 675. de Syrenibus hxc haber. Capitur cerris temporibus anni in mari Orien-
tali India?, ad Insulas Vilsayas, quas Insulas PicTorum vocant, sub Hilpanorum Dominio,
Piscis quidam eCvQpooTnpot)^©*, idest, humana prorsus figura , quem ideo Pesce Muger
vocant, ab Indigenis Duyon : caputhabet rotundum, nulla colli intercapedine truncO
compactum, extremae aurium fibrx,qua: & auriculce nominantur, ex Cartilaginea carne
eleganter vestitas, quarum interior pars, amplissimis formata anfracTibus, veram homi-
nis refert aurem, oculos suis ornatos palpebris, situque &: colore non piscis, sed hominis
judicares. Naso nonnihil aberrat, malam inter utramque non usquequaque eminer,
iedlevi tramite bipartitur j sub eo verolabramagnitudine specieque nostris simillima *
dentium, non quales insunt piscium generi serratilium, sed planorum & candidissimo-
rum, continua series. PecTus alba cute contecTum, hinc atque hinc paulo latius quam
pro corpore, in mammas extuberans, neque eas, utfceminis, pendulas,sed quales virgi-
nibus
<
pra:tendit, cademque, cum pisces capere vulr, sensim ad os adducit, atque ita eos capit.
Rondeletius exrra aquam aliquamdiu vivere air, seque aliquando vidisse in lirtore inter
herbas dies duos vixissc, vulpeculceque terrenas nocTu pastum quxrirantis pedem den-
tibus arripuisse Sc ad auroram usque detinuisse.
Vix edendo est ejus caro,utpote mollis,insuavis, ferinae saporis,rnucosa,excrementi-
tia, insulsa, virus resipiens. Fel ejus in aqua marina solutum pilos exstirpat, succum ex
vino dcco&arum carnium, contra venena commendat Rondeletius. De ea ita disserit
Athanasius Kircherus de Magnete lib. j.part. 6. pag. 6yi. Mirum & fortasse huc usque,
inquit, ignotum in hujusmodi pisce,me observasse memini. Est cnim caro ejus ad lucem
quasi pellucida & instar carbunculi fulgens. Unde, si, extractis pcr os intestinis partibus,
piscis quantum fieri potest extendatur, mirum dictu, extensus ita ad lucem totus pellu-
cidus &: transtustris apparebir, si vcr6 in renebris ventri eandelam aut lampadem im-
posueris,totus piscis (peciem carbunculi,aur carbonis accensi, non stne intuentium hor-
rore prxbebit, ut proinde non immerito ab Italis Diabolo marino, ab horrifico forsan
&ssammigero aspectu, dicatur.
Scelcton Manlis & costam syrenes transmisitClariiT.VirD.Johan.de
Laet, qux occasionem de iis inter Pelagios pisces agendi nobis suppeditavit.
Manus quatuor constat partibus, cubito, carpo, metacarpo , digitis. Cubitus parvus
admodum cst, trium saltem unciarum longitudine, constansulna&radio,utrumque os
crassis satis fibris cutis & ligamentis firmarum, carpi ossa adjuncTa tenet. Quaj nume-
rariexa&e nequeunr,siquidem ligamentis & tendinibus adhuc obducta sunt. Metacarpi
quinquc discreta, scd vicinis ligamentis juncTa, quoad figuram simillima oihbus humani
Metacarpi, necTunrur vero reliquis per ligamenta. Quatuor exiis longitudinem obti-
ncntunrixuniuscum dimidia; icd illud, quod in pollice est,minus. Digitorum sequun-
tur^ intcr qux unum pollici tributum, Indici duo,medio & annulari tria, auriculari duo,
qua: minora,compressiora ac planiora sunt quam in homine, & figuram tenentlonge
aliam , ovalem tendentem. Sesamoideorum ad primum articulum in quatuor digitis
adsunt quoque corpora iatis magna. Atque hisce manus hxc constat, suis ligamentis
& tendinibus obducta, qux in universum cum sua ulna longitudinem obtinet unciarum
fermc decem.
Costa multo ipissior &: latior cst humana, ad arcus similitudinem incurvata, \ongi-
tudine pcdis unius cum unciis tribus , m medio latitudinem habens unciarum
duarum.
Hanc Syrcnen ante aliquot annos inThcatro Anatomico Leidcnsi dissecTam fuisse
aClariss D. D. Petro Pavio intellcxi & cx Brasilia advecTam. Procul dubio ex illarum
fuir classe , quas in Brasiliano mari invcniri rcfert Barlxus , de rebus gestis Mauritii in
Brasilia pag. 134. his vcrbis. Maxime admirationi sunt Tritones, Upupiapr^ in-
digenis dicTa?, cum humanos vultus aliqua referant, & fcemelLx cxsaricm ostentent ssui-
dam & faciem elegantiorem. Seprem ocTove a sinu Omnium SancTorum leucis visun-
tur, & juxta portus Securi provinciam. Homines amplexu compressbs necare opinio
est. Non consilio, sed proniore affecTu. Cadavera inlittus ejecTa, cum oculis, naribus,
digitorum cxtremis, mutitata sint, vero persimile est, ab istiusmodj monstrorum sucTu?
vel morsibus ifla esse. Hax ille.
Sed quia de ejulmodiSyrenibus dubitari solet, an dentur in rerum Natura, referam
quxsidedignade iisaccepi. AthanasiusKirchcrus lib. 3. de Magnetepart. 6. cap. 1. §.6".
pag. mihi 675. de Syrenibus hxc haber. Capitur cerris temporibus anni in mari Orien-
tali India?, ad Insulas Vilsayas, quas Insulas PicTorum vocant, sub Hilpanorum Dominio,
Piscis quidam eCvQpooTnpot)^©*, idest, humana prorsus figura , quem ideo Pesce Muger
vocant, ab Indigenis Duyon : caputhabet rotundum, nulla colli intercapedine truncO
compactum, extremae aurium fibrx,qua: & auriculce nominantur, ex Cartilaginea carne
eleganter vestitas, quarum interior pars, amplissimis formata anfracTibus, veram homi-
nis refert aurem, oculos suis ornatos palpebris, situque &: colore non piscis, sed hominis
judicares. Naso nonnihil aberrat, malam inter utramque non usquequaque eminer,
iedlevi tramite bipartitur j sub eo verolabramagnitudine specieque nostris simillima *
dentium, non quales insunt piscium generi serratilium, sed planorum & candidissimo-
rum, continua series. PecTus alba cute contecTum, hinc atque hinc paulo latius quam
pro corpore, in mammas extuberans, neque eas, utfceminis, pendulas,sed quales virgi-
nibus
<