DOI article:
Pappadakis, Nikolaos G.: Apobatikon anaglyphon ek tou Amphiareiou
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.13159#0141
261
' Αποβατικδν άνάγλνφον έκ τον Άμφιαρείον νπδ Ν. Παππαδάκη.
262
τ.1ν. XXV, Α1· XXVI, Α9· ετι δέ Χ, Α3 XVI,
Α 2-3 και Β '"^)" δτι δηλ. γαληνιώτερον και απλού-
στερον, έν γένει έγγύτερον τή μεγάλη αττική πλα-
στική του Ε' αιώνος, ής άπήχησις είναι ταΰτα
πάντα, ομιλεί το ήμέτερον, συνανήκον άλλως εις
την αύτήν μετά τοΟ ηρώου τών Τρύσων και της
λυκίας σαρκοφάγου μεταβατικών [Βαθμίδα μεταξύ
τών δύο αιώνων, την χρησισιμοποιοΟσαν νέα έξευ-
ρήματα έν τεχνική παραστάσει, αλλ οχι άκόμη
άπεσπασμένην τοΟ πνεύματος τοΟ Ε 1.
Ή δέ ήρακλεω-ική τέλος επί μαρμάρου γραφή
άποβάτου, ην έξέδωκεν ώς 190ν « νΛηοΙίβΙηι&ηηδ-
Ργο^γ&πιπι » τής"Αλλης Ό ΚοββΓί {V θίι\£βι\\'ύ\άβ
βϊιΐθ8 Αροβειίβη 1897), φαίνεται μάλλον πολύ
νεωτέρα έπί το δεινότερον μετάπλασις, δχι δέ τις
άρχικός (ένν. άντιγεγραμμένος) τύπος και δή και
από του Ζεύξιδος ώρισμένως καταρρέων, έξ ου να
προήλθον μιμήσει και τά άνάγλυφα, ώς συνάγει
διά τίνων συνδυασμών ό ΚοββιΊ; (σ. 13-14)· προ
παντός το παράτολμον ακριβώς ή « δραματικόν »
(Ε·) τής ύπατης στιγμής, ήν έκλέγει ό ζωγράφος
ίνα παραστήση τον άποβάτην μετέωρον άνευ ίσορ-
ροπίας, δυνάμει μάλιστα ήδη πεπτωκότα, άφοΟ
έ'χει μεν ήδη άφήσει προ στιγμής την άντυγα, έ'χει
δμως και στραφή και άναπέσει εξω του δίφρου ώς
ό ήμέτερος, άλλα και μέ την κεφαλήν άπεστραμ-
μένην έκεΐνος και, το έ/.πληκτικώτατον, μέ το άρι-
στερον σκέλος εξω ήδη μακράν διεστώς — στάσιν
αδύνατον όλως και παρά ψύσιν έν έκπηδήσει άπο
τρέχοντος ολοταχώς όχήματος, ώσεί προέκειτο περί
άλματος επί τά πλάγια έκ σταθερού βατήρος και
όχι περί συντρίψεως πλευρών, μή τί γε νίκης —
ελέγχει πολύ μάλλον καινόσπουδον τών ύστάτων
γρόνων τεχνίτην παρά τον ΖεΟξιν, όστις σπουδά-
ζουν έκ του πραγματικού και οχι έξ εικόνων κλα-
σικών (πρβ. τά γνωστά περί τής Ελένης του) άδύ-
νατον ίσως νά διέπραττέ τι τοιούτον άλλα και το
είκονικδν (ροΓίΓ&ίΗ&ΐΐ) του άγρίως γενειώντος και
κομώντος έκεϊ ηνιόχου έν τοις χρόνοις του μεγάλου
1 Τουναντίον ουδέν χρήσιμος ή παροδολή πρό; τά, ααχετα και
κατά τό περιενόμενον, άνάγλυφα τής Λισβώνος ΒΟΗ 1892, πιν. 8-9
χαί τα αύτ. σ. 338-9 έξ Ήσκυλίνου όμοια· ού'τε ό προηγούμενος πομπός
η ηπομπεύς» είναι άποδάτης ού'τε ή όμοιο'της επεκτείνεται πέραν των
ίππων, μάλιστα δέ αί άναλογίαι τών σωμάτων ε'ναι αί μετα Λύσιπ-
πον, αί κόμαι τών νεανικών μετά ΙΙραξιτέλην, ό δέ ΗοΓΠΟΐΙβ σ. 342
τάσσει ή'δη αυτά εις τά *νεοα :τικά» .
ζωγράφου θά εύηρμόστει άκριβώς μόνω « Αύτοβο-
ρέα τινί ή Τρίτωνι, οίους ό Ζεύξις έγραψε» και ό
ΚοΙοβΓί άναμιμνήσκεται έκ του Αουκιανου επίκαι-
ρους, και οχι άνθρώπφ ήνιόχω.ΈντεΟθεν όμως δεν
αποκλείεται βεβαίως ή πιθανότης νά είχε γράψει
άποβάτην Ό Ζεύξις και έ'τι πρό αύτου ό Πολύγνωτος,
ώς επιθανολάγησεν ήδη έν τώ 18'" προγρ. Όίθ Μά-
Γ&ΐ;1ιοη8θ1ι1αο1ιί σ. 67 ό Ε.)- άλλ' εως ου άποδει-
χθή τυχόν βεβαιότερόν τι αύτου άπάτυπον, ήμϊν
θάρκή ώς μόνη ασφαλής ή τούλάχιστον πιθανω-
τάτη παράδοσις τεχνική, έξ ής κατάγονται τά είρη
μένα άνάγλυφα πάντα, ή ψειδιακη ή παρϋ'ενώνειος
άκριβέστερον, συνεχιζομένη πάντως έν Αθήναις
έπί μακρότατον, ώς γνωστόν, ήτις άλλως έπηρεί-
δετο, έννοεΐται, έπί τής παλαιοτέρας (πολυγνω-
τείου) γραφικής έν άναγλύφοις θέμασι, στάσεσι κλ.
Άλλ' έπί του έπικράνου ήμών (έπίτηδες λειο-
τέρου εϊργασμένου πλην τοΟ οιαγραμμιζομένου
ακτινωτως προς εμφασιν των τριχών Κονου της
περικεφαλαίας) έλησμονήσαμεν νά προσθέσωμεν
ότι άναγινώσκεται και έπιγραφή
. . . .ΕΟΞΕΓΓΥΗΝ
Τό μέν ορθιον Γ και το τετρασκελές Σ δεν είναι
ούδ' έν Αττική, ώς γνωστόν, αλλότρια του Ε' αι-
ώνος ήδη μεσοΟντος' εί και σπάνιον κατ'αύτον τό Γ
έν Ώρωπώ μάλιστα υπάρχει ποοσέτι ή πιθανότης
ετι προτέρας αυτών χρήσεως- άλλά και ή ολική έν-
τύποοσις, έφ'ό'σον έπιτρέπεται νάποφαίνεται έξ έννέα
μόνων γραμμάτων, αν δεν καταπείθη, δεν άντιτί-
τίθεται δ'μως έπίσης εϊς χρονολόγησιν του βαθμού
τής περί τήν χάραξιν αύτοΟ έπιμελείας εις τούς
είρη μένους μεταβατικούς χρόνους και μάλλον τον
Ε' αιώνα λήγοντα.
Και τό μέν καινοφανές έγγύην, άναμιμνήσκον
τά πασίγνωστα τών αναθημάτων ενχήν και ενχω-
λήν (πρβ. έκ πλείστων ΙΑ, III, 134. 139. 149-
151. 1θ3-56 κλπ.Άρχ.Έφ.1886,79 ν.χ\ΒθΗ8β,
Οί. νοίϊν ο££θγϊπ§·8 σ. 322 έξ.) φανερόν δτι και
σημασίαν όμοίαν θά έ'χη, ήτις και προς τό ετυμον
τής λέςεως τοσούτον προσεγγίζει (εις χείρα παρά-
δοσις) και τής κοινοτέρας αύτής σημασίας μόνον
ποσοτικώς αφίσταται (ή έγγύησις είναι ίσχυρο-
τέρα, πανηγυρικωτέρα ύπόσχεσις, τάξιμο): πρβ.
ΟΙΟ II, 2737, β', 3 «τω τε δικαίω και ταΐς κρί-
' Αποβατικδν άνάγλνφον έκ τον Άμφιαρείον νπδ Ν. Παππαδάκη.
262
τ.1ν. XXV, Α1· XXVI, Α9· ετι δέ Χ, Α3 XVI,
Α 2-3 και Β '"^)" δτι δηλ. γαληνιώτερον και απλού-
στερον, έν γένει έγγύτερον τή μεγάλη αττική πλα-
στική του Ε' αιώνος, ής άπήχησις είναι ταΰτα
πάντα, ομιλεί το ήμέτερον, συνανήκον άλλως εις
την αύτήν μετά τοΟ ηρώου τών Τρύσων και της
λυκίας σαρκοφάγου μεταβατικών [Βαθμίδα μεταξύ
τών δύο αιώνων, την χρησισιμοποιοΟσαν νέα έξευ-
ρήματα έν τεχνική παραστάσει, αλλ οχι άκόμη
άπεσπασμένην τοΟ πνεύματος τοΟ Ε 1.
Ή δέ ήρακλεω-ική τέλος επί μαρμάρου γραφή
άποβάτου, ην έξέδωκεν ώς 190ν « νΛηοΙίβΙηι&ηηδ-
Ργο^γ&πιπι » τής"Αλλης Ό ΚοββΓί {V θίι\£βι\\'ύ\άβ
βϊιΐθ8 Αροβειίβη 1897), φαίνεται μάλλον πολύ
νεωτέρα έπί το δεινότερον μετάπλασις, δχι δέ τις
άρχικός (ένν. άντιγεγραμμένος) τύπος και δή και
από του Ζεύξιδος ώρισμένως καταρρέων, έξ ου να
προήλθον μιμήσει και τά άνάγλυφα, ώς συνάγει
διά τίνων συνδυασμών ό ΚοββιΊ; (σ. 13-14)· προ
παντός το παράτολμον ακριβώς ή « δραματικόν »
(Ε·) τής ύπατης στιγμής, ήν έκλέγει ό ζωγράφος
ίνα παραστήση τον άποβάτην μετέωρον άνευ ίσορ-
ροπίας, δυνάμει μάλιστα ήδη πεπτωκότα, άφοΟ
έ'χει μεν ήδη άφήσει προ στιγμής την άντυγα, έ'χει
δμως και στραφή και άναπέσει εξω του δίφρου ώς
ό ήμέτερος, άλλα και μέ την κεφαλήν άπεστραμ-
μένην έκεΐνος και, το έ/.πληκτικώτατον, μέ το άρι-
στερον σκέλος εξω ήδη μακράν διεστώς — στάσιν
αδύνατον όλως και παρά ψύσιν έν έκπηδήσει άπο
τρέχοντος ολοταχώς όχήματος, ώσεί προέκειτο περί
άλματος επί τά πλάγια έκ σταθερού βατήρος και
όχι περί συντρίψεως πλευρών, μή τί γε νίκης —
ελέγχει πολύ μάλλον καινόσπουδον τών ύστάτων
γρόνων τεχνίτην παρά τον ΖεΟξιν, όστις σπουδά-
ζουν έκ του πραγματικού και οχι έξ εικόνων κλα-
σικών (πρβ. τά γνωστά περί τής Ελένης του) άδύ-
νατον ίσως νά διέπραττέ τι τοιούτον άλλα και το
είκονικδν (ροΓίΓ&ίΗ&ΐΐ) του άγρίως γενειώντος και
κομώντος έκεϊ ηνιόχου έν τοις χρόνοις του μεγάλου
1 Τουναντίον ουδέν χρήσιμος ή παροδολή πρό; τά, ααχετα και
κατά τό περιενόμενον, άνάγλυφα τής Λισβώνος ΒΟΗ 1892, πιν. 8-9
χαί τα αύτ. σ. 338-9 έξ Ήσκυλίνου όμοια· ού'τε ό προηγούμενος πομπός
η ηπομπεύς» είναι άποδάτης ού'τε ή όμοιο'της επεκτείνεται πέραν των
ίππων, μάλιστα δέ αί άναλογίαι τών σωμάτων ε'ναι αί μετα Λύσιπ-
πον, αί κόμαι τών νεανικών μετά ΙΙραξιτέλην, ό δέ ΗοΓΠΟΐΙβ σ. 342
τάσσει ή'δη αυτά εις τά *νεοα :τικά» .
ζωγράφου θά εύηρμόστει άκριβώς μόνω « Αύτοβο-
ρέα τινί ή Τρίτωνι, οίους ό Ζεύξις έγραψε» και ό
ΚοΙοβΓί άναμιμνήσκεται έκ του Αουκιανου επίκαι-
ρους, και οχι άνθρώπφ ήνιόχω.ΈντεΟθεν όμως δεν
αποκλείεται βεβαίως ή πιθανότης νά είχε γράψει
άποβάτην Ό Ζεύξις και έ'τι πρό αύτου ό Πολύγνωτος,
ώς επιθανολάγησεν ήδη έν τώ 18'" προγρ. Όίθ Μά-
Γ&ΐ;1ιοη8θ1ι1αο1ιί σ. 67 ό Ε.)- άλλ' εως ου άποδει-
χθή τυχόν βεβαιότερόν τι αύτου άπάτυπον, ήμϊν
θάρκή ώς μόνη ασφαλής ή τούλάχιστον πιθανω-
τάτη παράδοσις τεχνική, έξ ής κατάγονται τά είρη
μένα άνάγλυφα πάντα, ή ψειδιακη ή παρϋ'ενώνειος
άκριβέστερον, συνεχιζομένη πάντως έν Αθήναις
έπί μακρότατον, ώς γνωστόν, ήτις άλλως έπηρεί-
δετο, έννοεΐται, έπί τής παλαιοτέρας (πολυγνω-
τείου) γραφικής έν άναγλύφοις θέμασι, στάσεσι κλ.
Άλλ' έπί του έπικράνου ήμών (έπίτηδες λειο-
τέρου εϊργασμένου πλην τοΟ οιαγραμμιζομένου
ακτινωτως προς εμφασιν των τριχών Κονου της
περικεφαλαίας) έλησμονήσαμεν νά προσθέσωμεν
ότι άναγινώσκεται και έπιγραφή
. . . .ΕΟΞΕΓΓΥΗΝ
Τό μέν ορθιον Γ και το τετρασκελές Σ δεν είναι
ούδ' έν Αττική, ώς γνωστόν, αλλότρια του Ε' αι-
ώνος ήδη μεσοΟντος' εί και σπάνιον κατ'αύτον τό Γ
έν Ώρωπώ μάλιστα υπάρχει ποοσέτι ή πιθανότης
ετι προτέρας αυτών χρήσεως- άλλά και ή ολική έν-
τύποοσις, έφ'ό'σον έπιτρέπεται νάποφαίνεται έξ έννέα
μόνων γραμμάτων, αν δεν καταπείθη, δεν άντιτί-
τίθεται δ'μως έπίσης εϊς χρονολόγησιν του βαθμού
τής περί τήν χάραξιν αύτοΟ έπιμελείας εις τούς
είρη μένους μεταβατικούς χρόνους και μάλλον τον
Ε' αιώνα λήγοντα.
Και τό μέν καινοφανές έγγύην, άναμιμνήσκον
τά πασίγνωστα τών αναθημάτων ενχήν και ενχω-
λήν (πρβ. έκ πλείστων ΙΑ, III, 134. 139. 149-
151. 1θ3-56 κλπ.Άρχ.Έφ.1886,79 ν.χ\ΒθΗ8β,
Οί. νοίϊν ο££θγϊπ§·8 σ. 322 έξ.) φανερόν δτι και
σημασίαν όμοίαν θά έ'χη, ήτις και προς τό ετυμον
τής λέςεως τοσούτον προσεγγίζει (εις χείρα παρά-
δοσις) και τής κοινοτέρας αύτής σημασίας μόνον
ποσοτικώς αφίσταται (ή έγγύησις είναι ίσχυρο-
τέρα, πανηγυρικωτέρα ύπόσχεσις, τάξιμο): πρβ.
ΟΙΟ II, 2737, β', 3 «τω τε δικαίω και ταΐς κρί-