DOI Artikel:
Baroucha, Eirēnē A.: Kykladikoi taphoi tēs Parou
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14370#0113
ΑΕ 1920-1926
Ειρήνης Α. Βαρούχα: ΚνκλαδικοΙ τάφοι τής Πάρον
101
αλλά και εις πάντα τα νεκροταφεία της εποχής ταύτης, τα όποια άνεκαλύφθησαν εις
τάς αλλάς Κυκλάδας, εις την Κρήτην, εις την Θεσσαλίαν και εις την Αργολίδα, τό αυτό
παρετηρήθη. Εϊνε δέ γνωστόν δτι άνευρέθησαν πίθοι μετά σκελετών μικρών παιδίων
υπό τό δάπεδον αυτών των οικιών ι.
Ό τάφος 5 δ εν ευρέθη πλησίον τών άλλων, αλλά προς νότον τούτων και εις
άπόστασιν 500 περίπου μέτρων πλησίον της ακτής, εις άμπελον τοϋ κτήματος Α. Βαρούχα,
εις τον όποιον και παρέδωσαν οι έργάται τά ευρήματα, (είκ. 6), διασωθέντα οΰτω.
Ή πλάξ τοϋ τάφου τούτου σώζεται και έ'χει μήκος 1,15, καθόσον δέ ό εργάτης ένθυ-
μεΐται υπήρχε και άλλος τάφος όμοιος, εντός τοϋ οποίου ή δεν ύπήρχον κτερίσματα
ή κατεκρατήθησαν ταϋτα υπό τών εργατών. Έάν πρόκηται περί συστάδος τάφων
άλλης τινός πλησίον οικούσης οικογενείας ή περί εκτεταμένου νεκροταφείου, όπως εν Σί-
φνω 2, εις τό όποιον εκάστη οικογένεια έθαπτε τους νεκρούς αυτής μακράν τών άλλων, δέν
δυνάμεθα βεβαίως νά γνωρίζωμεν. Μάλλον όμως συμβαίνει τό πρώτον, διότι και τά εξ
νεκροταφεία τά προς Α τής νήσου άνασκαφέντα μόλις είχον μεγαλυτέραν άπόστασιν
άπ' άλλήλων Και άλλος δέ συνοικισμός πιθανώς υπήρχε προς ΝΑ. τοϋ τελευταίου
χωριζόμενος άπ' αύτοϋ διά μικρού λοφίσκου, διότι κατά την μαρτυρίαν τών εργατών
ευρέθησαν και εκεί όμοιοι τάφοι, άγγεΐον δέ όμοιον προς τό τών τάφων τοϋ Κάμπου
εΐδον εις τάς χείρας τών τέκνων τοϋ καλλιεργητού τοϋ εκεί κτήματος.
Τοιουτοτρόπως ή μεσημβρινή άκτή τής νήσου Πάρου παρουσιάζει μάλλον συνεχή
ϊχνη λειψάνων τοϋ Κυκλαδικού πολιτισμού, ένω εις τό έσωτερικόν, μέχρι σήμερον τούλάχι-
στον, μεμονωμένοι μόνον τάφοι παρουσιάζονται έκτος τοϋ νεκροταφείου τών Έπισκο-
πιανών. Νομίζω δέ, ότι και εις τάς άλλας παρακειμένας νήσους * σχεδόν κατά κανόνα
τά νεκροταφεία, όταν δέν είναι εις τό έσωτερικόν, είναι εις την μεσημβρινήν πλευράν.
Πιθανόν λοιπόν είναι, ότι τοϋτο δέν οφείλεται εις σύμπτωσιν, άλλ' εις τό γεγονός ότι
οί κάτοικοι ασχολούμενοι και εις τήν άλιείαν και εξυπηρετούντες διά τών μικρών πλοι-
αρίων αυτών τήν ναυτιλίαν τής περιόδου εκείνης, ύπεχρεοϋντο νά άποφεύγωσι τά υπό
τοϋ βορρά προσβαλλόμενα μέρη, νά έπιζητόόσι δέ μικρούς λιμένας.
Οί τάφοι, ούτοι δέν παρουσιάζουσιν ενδιαφέρον ώς προς τήν κατασκευήν, πα-
ρουσιάζουσιν όμως ώ; προς τά ευρήματα ·>· διότι πλην τών μαρμάρινων πινακίων,
τών οποίων όμοια έχουν εύρεθή και εις άλλους τάφους τής νήσου, τά άλλα ευρήματα,
καθ' όσον γνωρίζω, παρουσιάζονται πρώτην φοράν.
Τά πινάκια είναι ώς γνωστόν διαφόρων μεγεθών και πολύ συνήθη εις τούς
Κυκλαδικούς τάφους παοών τών νήσων* τά προερχόμενα εκ τού τάφου 5 έ'χουσι τό
σύνηθες σχήμα και τάς κατά τό πλείστον μικράς διαστάσεις τών έκ Πάρου προερχομέ-
νων 6, ενώ τής Σύρου και τή; Νάξου 7 είναι μεγαλύτερα. Τό πρώτον (είκ. 6) εΐναι τεθραυ-
σμένον, διά τοϋτο δέ δέν είναι φανερόν άν είχε και τάς άλλας γωνίας τετρημένας. Τό
1 Περί της ταφής πλησίων τών συνοικισμών διά
θρησκευτικούς λόγους τελευταΐον και ΟΙοίζ Ε& 0Ϊνϊ1Ϊ3&-
ΐϊοη Ε§6θηηθ. σ. 319 κ. έ.
2 Ε. Α. 1899 σελ. 76.
3 Τσούντας Ε. Α. 1898 σελ. 177
4 Τσούντας ενθ. άν. ϋη§38. Ιι3 ΟθΓΗΐηΐςυβ άθ8
Ογθΐ3(1β8, σ. 5. Ευρέθησαν και εις τά Δ. τής Πάρου νε-
κροταφεία, αλλά ολίγα πβλ. Ε. Α. 1898 σ. 139.
5 Τά ευρήματα είναι -κατατεθειμένα είς τό Έθνικόν
Άρχαιολογικόν Μουσεΐον τών Αθηνών.
6 Ε, Α. 1898 πίν. 10.15.
7 Ε..Α. 1899 σ. 123 και Οοιι§Γβ3 ΙηΙβΓηαΙΐοηαΙ
ά ΑγοϊιθοΙ. 1905 σ. 222.
Ειρήνης Α. Βαρούχα: ΚνκλαδικοΙ τάφοι τής Πάρον
101
αλλά και εις πάντα τα νεκροταφεία της εποχής ταύτης, τα όποια άνεκαλύφθησαν εις
τάς αλλάς Κυκλάδας, εις την Κρήτην, εις την Θεσσαλίαν και εις την Αργολίδα, τό αυτό
παρετηρήθη. Εϊνε δέ γνωστόν δτι άνευρέθησαν πίθοι μετά σκελετών μικρών παιδίων
υπό τό δάπεδον αυτών των οικιών ι.
Ό τάφος 5 δ εν ευρέθη πλησίον τών άλλων, αλλά προς νότον τούτων και εις
άπόστασιν 500 περίπου μέτρων πλησίον της ακτής, εις άμπελον τοϋ κτήματος Α. Βαρούχα,
εις τον όποιον και παρέδωσαν οι έργάται τά ευρήματα, (είκ. 6), διασωθέντα οΰτω.
Ή πλάξ τοϋ τάφου τούτου σώζεται και έ'χει μήκος 1,15, καθόσον δέ ό εργάτης ένθυ-
μεΐται υπήρχε και άλλος τάφος όμοιος, εντός τοϋ οποίου ή δεν ύπήρχον κτερίσματα
ή κατεκρατήθησαν ταϋτα υπό τών εργατών. Έάν πρόκηται περί συστάδος τάφων
άλλης τινός πλησίον οικούσης οικογενείας ή περί εκτεταμένου νεκροταφείου, όπως εν Σί-
φνω 2, εις τό όποιον εκάστη οικογένεια έθαπτε τους νεκρούς αυτής μακράν τών άλλων, δέν
δυνάμεθα βεβαίως νά γνωρίζωμεν. Μάλλον όμως συμβαίνει τό πρώτον, διότι και τά εξ
νεκροταφεία τά προς Α τής νήσου άνασκαφέντα μόλις είχον μεγαλυτέραν άπόστασιν
άπ' άλλήλων Και άλλος δέ συνοικισμός πιθανώς υπήρχε προς ΝΑ. τοϋ τελευταίου
χωριζόμενος άπ' αύτοϋ διά μικρού λοφίσκου, διότι κατά την μαρτυρίαν τών εργατών
ευρέθησαν και εκεί όμοιοι τάφοι, άγγεΐον δέ όμοιον προς τό τών τάφων τοϋ Κάμπου
εΐδον εις τάς χείρας τών τέκνων τοϋ καλλιεργητού τοϋ εκεί κτήματος.
Τοιουτοτρόπως ή μεσημβρινή άκτή τής νήσου Πάρου παρουσιάζει μάλλον συνεχή
ϊχνη λειψάνων τοϋ Κυκλαδικού πολιτισμού, ένω εις τό έσωτερικόν, μέχρι σήμερον τούλάχι-
στον, μεμονωμένοι μόνον τάφοι παρουσιάζονται έκτος τοϋ νεκροταφείου τών Έπισκο-
πιανών. Νομίζω δέ, ότι και εις τάς άλλας παρακειμένας νήσους * σχεδόν κατά κανόνα
τά νεκροταφεία, όταν δέν είναι εις τό έσωτερικόν, είναι εις την μεσημβρινήν πλευράν.
Πιθανόν λοιπόν είναι, ότι τοϋτο δέν οφείλεται εις σύμπτωσιν, άλλ' εις τό γεγονός ότι
οί κάτοικοι ασχολούμενοι και εις τήν άλιείαν και εξυπηρετούντες διά τών μικρών πλοι-
αρίων αυτών τήν ναυτιλίαν τής περιόδου εκείνης, ύπεχρεοϋντο νά άποφεύγωσι τά υπό
τοϋ βορρά προσβαλλόμενα μέρη, νά έπιζητόόσι δέ μικρούς λιμένας.
Οί τάφοι, ούτοι δέν παρουσιάζουσιν ενδιαφέρον ώς προς τήν κατασκευήν, πα-
ρουσιάζουσιν όμως ώ; προς τά ευρήματα ·>· διότι πλην τών μαρμάρινων πινακίων,
τών οποίων όμοια έχουν εύρεθή και εις άλλους τάφους τής νήσου, τά άλλα ευρήματα,
καθ' όσον γνωρίζω, παρουσιάζονται πρώτην φοράν.
Τά πινάκια είναι ώς γνωστόν διαφόρων μεγεθών και πολύ συνήθη εις τούς
Κυκλαδικούς τάφους παοών τών νήσων* τά προερχόμενα εκ τού τάφου 5 έ'χουσι τό
σύνηθες σχήμα και τάς κατά τό πλείστον μικράς διαστάσεις τών έκ Πάρου προερχομέ-
νων 6, ενώ τής Σύρου και τή; Νάξου 7 είναι μεγαλύτερα. Τό πρώτον (είκ. 6) εΐναι τεθραυ-
σμένον, διά τοϋτο δέ δέν είναι φανερόν άν είχε και τάς άλλας γωνίας τετρημένας. Τό
1 Περί της ταφής πλησίων τών συνοικισμών διά
θρησκευτικούς λόγους τελευταΐον και ΟΙοίζ Ε& 0Ϊνϊ1Ϊ3&-
ΐϊοη Ε§6θηηθ. σ. 319 κ. έ.
2 Ε. Α. 1899 σελ. 76.
3 Τσούντας Ε. Α. 1898 σελ. 177
4 Τσούντας ενθ. άν. ϋη§38. Ιι3 ΟθΓΗΐηΐςυβ άθ8
Ογθΐ3(1β8, σ. 5. Ευρέθησαν και εις τά Δ. τής Πάρου νε-
κροταφεία, αλλά ολίγα πβλ. Ε. Α. 1898 σ. 139.
5 Τά ευρήματα είναι -κατατεθειμένα είς τό Έθνικόν
Άρχαιολογικόν Μουσεΐον τών Αθηνών.
6 Ε, Α. 1898 πίν. 10.15.
7 Ε..Α. 1899 σ. 123 και Οοιι§Γβ3 ΙηΙβΓηαΙΐοηαΙ
ά ΑγοϊιθοΙ. 1905 σ. 222.