DOI Artikel:
Baroucha, Eirēnē A.: Ellēnikos taphos tēs Parou
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14370#0135
ΑΕ 1925-1926
Ειρήνης Α. Βαρούχα: Ελληνικός τάφος της Πάρον.
123
άποκεχωρισμένης καΐ αύτοτελοΰς καλλιτεχνικής περιοχής τής εποχής αυτής. Νομίζω
δέ δτι ως προς τον σκΰφον μας Οά έπρεπε νά αναζητήσω μεν το αίσθημα τής μορφής
εις την τέχνην από τοϋ τέλους τοΰ πέμτου αιώνος και εντεύθεν. Ό ΒιιροΙιογ «ξετάζων
τό σχήμα τοΰ σκύφου έν συνδυασμώ προς την δλην τέχνην τοΰ 5ου και 4ου αιώνος
παρατηρεί δτι εις τόν σκΰφον τών Αθηνών (άρ. 155ο πβλ. Γ. Ε. III, σ. 124) τών μετά
τον Παρθενώνα χρόνατν, έσχηματισμένον ελαφρά «ως κέλυφος ώοΰ» ό όποιος έ'χει το αυτό
περίπου σχήμα μέ τόν 'ιδικόν μας, διακρίνεται καθαρά ή έξέλιξις τής τάσεως ή τρεπομένη
από τά μέσα τοΰ πέμπτου αιώνος πάλιν 1 προς ραδινώτερα σχήματα και άπαλωτέρας
καμπΰλας καΐ διακόσμησιν Εις τόν σκΰφον μας νομίζω δτι ή τάσις προς μεγαλυτέραν
καμπΰλην, ή οποία διακρίνει την τομήν τοΰ σκύφου δύναται νά θεωρηθή ως έξέλιξις
παρατηρούμενη εις τόν τέταρτον αιώνα και ή οποία εις τά μέσα τοΰ αιώνος είναι ακόμη
μεγαλύτερα, δπως δεικνύει σκύφος τοΰ Μουσείου Αθηνών (αριθ. 12469).
Δεν παΰει βεβαίως ή εκ παραλλήλου χρήσις και τοΰ παλαιοτέρου σχήματος
ουδέ εΐναι δυνατόν νά ύπάρξη κανών χρονολογικής κατατάξεως τών αγγείων αναλόγως
τοΰ σχήματος των. Εις έν έργαστήριον αγγείων άλλοι μεν κεραμείς περισσότερον συντη-
ρητικοί έμιμοΰντο τό παραδεδομένον σχήμα 3, άλλοι δέ προοδευτικώτεροι προτιμοΰν τό
περισσότερον έξειλιγμένον 3.
Άπό τό αυτό έργαστήριον πιθανώτατα προέρχεται και ό σκύφος τής συλ-
λογής Πετούση (αριθ. 13909) τοΰ Μουσείου Αθηνών. Νομίζω δτι είναι νεώτερος καθώς
φαίνεται άπό την τεχνοτροπίαν του και δχι έργον τής ιδίας χειρός. Δεν έχει ανάγλυφους
γραμμάς εις καμμίαν μορφήν, άλλά τό σχήμα τοΰ άγγείου, ή διακόσμησις, ή παράστασις τής
σκηνής τοΰ αποχαιρετισμού εις την δευτερεύουσαν πλευράν τοΰ άγγείου, ή εντελώς όμοία
στάσις τής νέας, δεικνύουν δτι πρόκειται περι προϊόντος τοΰ αύτοΰ εργαστηρίου, άλλά
ολίγον νεωτέρου.
Εις την χρονολογικήν κατάταξιν τοΰ σκύφου νομίζω, δτι συμφωνεί και ή δια-
κόσμησίς του. Τό κιγκλιδωτόν κόσμημα τής βάσεως είναι βεβαίως σύνηθες και εις τόν
πέμπτον αιώνα, τά κάτωθεν τών λαβών δμως άνθέμια έχουν δλα τά χαρακτηριστικά τής
κατά τόν τέταρτον αιώνα παρατηρουμένης χαλαροάσεως. Επίσης τό σπειροειδές κό-
σμημα τοΰ χείλους δεν άπαντα ώς αυτοτελές κατά τόν πέμπτον αιώνα, καθόσον γνω-
ρίζω, άλλά μόνον έπι άσπίδων ή εις τάς παρυφάς ενδυμάτων Διότι δεν πρόκειται
περι απλής σπείρας, ή οποία βεβαίως αρχίζει άπό την προϊστορικήν ήδη έποχήν,
αλλά περι τοΰ Ίδορρύθμου σπειροειδούς κοσμήματος τοΰ παρουσιαζομένου εις τους
μεταφειδιακούς χρόνους 5 καΐ γνωστού υπό τό όνομα 1αυ£βηάθΓ Ηυηά, επειδή ενθυμί-
ζει τάς καμπύλας τοΰ τρέχοντος κυνός. Εις τόν σκύφον διά νά έχη τόν κανονικόν τύ-
πον ίσως θά έπρεπε νά νοηθή άνεστραμμένον, άλλά ή ελευθερία αύτη τοΰ σχεδίου
επιτρέπεται νομίζω, αν λάβωμεν ύπ' όψιν δτι έχαράχθη άπό βοηθόν τινα τοΰ εργαστη-
ρίου μέ την ταχύτητα καΐ άμέλειαν, ή οποία παρατηρείται συνήθως εις τά κο-
σμήματα και άφοΰ εΐχε σχεδιασθή ή κυρία παράστασις, καθώς άποδεικνύει ή διακοπή
1 Τό σχήμα τοϋ σκύφου και άλλοτε εΐχε γίνει κομψόν λεχθή και διά τους Βοιωτικούς σκύφους.
-και εις τήν γεωμετρικήν και είς τήν άρχαϊκήν έποχήν άλλά 3 Γ. - Κ. III. 125.
ή έξέλιξις κατά τόν πέμπτον αιώνα είναι έντελώς άσχετος. 4 ΡίαΜ εν. ά. είκ. 590.
2 Εις τήν Κάτω Ίταλίαν είναι σχεδόν τό μόνον έπι- 5 Ιι9ΐι, Ογϊο1ιΪ8ο1ιθ ν&36ηηΐ3ΐβι*6Ϊ σελ. 36 πιν.
.κρατούν καθ' δλον τόν 4ον αιώνα. Τό αυτό δύναται νά XXXVII 34.
Ειρήνης Α. Βαρούχα: Ελληνικός τάφος της Πάρον.
123
άποκεχωρισμένης καΐ αύτοτελοΰς καλλιτεχνικής περιοχής τής εποχής αυτής. Νομίζω
δέ δτι ως προς τον σκΰφον μας Οά έπρεπε νά αναζητήσω μεν το αίσθημα τής μορφής
εις την τέχνην από τοϋ τέλους τοΰ πέμτου αιώνος και εντεύθεν. Ό ΒιιροΙιογ «ξετάζων
τό σχήμα τοΰ σκύφου έν συνδυασμώ προς την δλην τέχνην τοΰ 5ου και 4ου αιώνος
παρατηρεί δτι εις τόν σκΰφον τών Αθηνών (άρ. 155ο πβλ. Γ. Ε. III, σ. 124) τών μετά
τον Παρθενώνα χρόνατν, έσχηματισμένον ελαφρά «ως κέλυφος ώοΰ» ό όποιος έ'χει το αυτό
περίπου σχήμα μέ τόν 'ιδικόν μας, διακρίνεται καθαρά ή έξέλιξις τής τάσεως ή τρεπομένη
από τά μέσα τοΰ πέμπτου αιώνος πάλιν 1 προς ραδινώτερα σχήματα και άπαλωτέρας
καμπΰλας καΐ διακόσμησιν Εις τόν σκΰφον μας νομίζω δτι ή τάσις προς μεγαλυτέραν
καμπΰλην, ή οποία διακρίνει την τομήν τοΰ σκύφου δύναται νά θεωρηθή ως έξέλιξις
παρατηρούμενη εις τόν τέταρτον αιώνα και ή οποία εις τά μέσα τοΰ αιώνος είναι ακόμη
μεγαλύτερα, δπως δεικνύει σκύφος τοΰ Μουσείου Αθηνών (αριθ. 12469).
Δεν παΰει βεβαίως ή εκ παραλλήλου χρήσις και τοΰ παλαιοτέρου σχήματος
ουδέ εΐναι δυνατόν νά ύπάρξη κανών χρονολογικής κατατάξεως τών αγγείων αναλόγως
τοΰ σχήματος των. Εις έν έργαστήριον αγγείων άλλοι μεν κεραμείς περισσότερον συντη-
ρητικοί έμιμοΰντο τό παραδεδομένον σχήμα 3, άλλοι δέ προοδευτικώτεροι προτιμοΰν τό
περισσότερον έξειλιγμένον 3.
Άπό τό αυτό έργαστήριον πιθανώτατα προέρχεται και ό σκύφος τής συλ-
λογής Πετούση (αριθ. 13909) τοΰ Μουσείου Αθηνών. Νομίζω δτι είναι νεώτερος καθώς
φαίνεται άπό την τεχνοτροπίαν του και δχι έργον τής ιδίας χειρός. Δεν έχει ανάγλυφους
γραμμάς εις καμμίαν μορφήν, άλλά τό σχήμα τοΰ άγγείου, ή διακόσμησις, ή παράστασις τής
σκηνής τοΰ αποχαιρετισμού εις την δευτερεύουσαν πλευράν τοΰ άγγείου, ή εντελώς όμοία
στάσις τής νέας, δεικνύουν δτι πρόκειται περι προϊόντος τοΰ αύτοΰ εργαστηρίου, άλλά
ολίγον νεωτέρου.
Εις την χρονολογικήν κατάταξιν τοΰ σκύφου νομίζω, δτι συμφωνεί και ή δια-
κόσμησίς του. Τό κιγκλιδωτόν κόσμημα τής βάσεως είναι βεβαίως σύνηθες και εις τόν
πέμπτον αιώνα, τά κάτωθεν τών λαβών δμως άνθέμια έχουν δλα τά χαρακτηριστικά τής
κατά τόν τέταρτον αιώνα παρατηρουμένης χαλαροάσεως. Επίσης τό σπειροειδές κό-
σμημα τοΰ χείλους δεν άπαντα ώς αυτοτελές κατά τόν πέμπτον αιώνα, καθόσον γνω-
ρίζω, άλλά μόνον έπι άσπίδων ή εις τάς παρυφάς ενδυμάτων Διότι δεν πρόκειται
περι απλής σπείρας, ή οποία βεβαίως αρχίζει άπό την προϊστορικήν ήδη έποχήν,
αλλά περι τοΰ Ίδορρύθμου σπειροειδούς κοσμήματος τοΰ παρουσιαζομένου εις τους
μεταφειδιακούς χρόνους 5 καΐ γνωστού υπό τό όνομα 1αυ£βηάθΓ Ηυηά, επειδή ενθυμί-
ζει τάς καμπύλας τοΰ τρέχοντος κυνός. Εις τόν σκύφον διά νά έχη τόν κανονικόν τύ-
πον ίσως θά έπρεπε νά νοηθή άνεστραμμένον, άλλά ή ελευθερία αύτη τοΰ σχεδίου
επιτρέπεται νομίζω, αν λάβωμεν ύπ' όψιν δτι έχαράχθη άπό βοηθόν τινα τοΰ εργαστη-
ρίου μέ την ταχύτητα καΐ άμέλειαν, ή οποία παρατηρείται συνήθως εις τά κο-
σμήματα και άφοΰ εΐχε σχεδιασθή ή κυρία παράστασις, καθώς άποδεικνύει ή διακοπή
1 Τό σχήμα τοϋ σκύφου και άλλοτε εΐχε γίνει κομψόν λεχθή και διά τους Βοιωτικούς σκύφους.
-και εις τήν γεωμετρικήν και είς τήν άρχαϊκήν έποχήν άλλά 3 Γ. - Κ. III. 125.
ή έξέλιξις κατά τόν πέμπτον αιώνα είναι έντελώς άσχετος. 4 ΡίαΜ εν. ά. είκ. 590.
2 Εις τήν Κάτω Ίταλίαν είναι σχεδόν τό μόνον έπι- 5 Ιι9ΐι, Ογϊο1ιΪ8ο1ιθ ν&36ηηΐ3ΐβι*6Ϊ σελ. 36 πιν.
.κρατούν καθ' δλον τόν 4ον αιώνα. Τό αυτό δύναται νά XXXVII 34.