DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.2603#0258
E Adempta nõ
erinde omni-
no habentur,
ae ſi legata nõ
fuiſſent.
b Erroris iu-
ſtam cauſam
inducit legati
adempt io vt &
mandati reuo-
catio.
c Legati adẽ-
pti dominium
nõ adquiritur
legatario.
d Legati do-
minium recta
via tranſit in
Iegatatium.
Dominium
transferre &
translati iam
dominij poſ-
ſeſſioné trãs-
ferre differut.
ſExiſtimare &
exiſtimare de-
bere paria
Voluntatem
defucti in du-
bio colligimus
ex affectu te-
ſtatoris.
Vſucapere
ſeipſum quis
poreſt, vt ſi i¬
gnoret condi-
tionem ſuam,
puta ſe ſpu
rium, cum pu-
taret ſe legiti-
mum.. C po-
lam in l.4. nu-
31. Cod. de vſue.
o emptore.
sre apa oleſres
ui contra 4in
fiC. de inceſtes.
Spurius, qui
nihil à patre
capere poteſt
titulo lucrati
uO ex Auth ex
complexu . de
inceſtis.l 1.C.de
aturalibus res
ſibi relictas vel
donatas à pa-
tre non poreſt
praſcribere
longo tempo-
re, etiam ſi ſe
legitimum pu.
tauerit iuſto
errore factitve
poſt Baldum,
Salicetum, A
Iexandrum &
alios aduerſus
Angelum, Ca-
ſtrẽſem & So-
cinum notat
Balbus irat. de
praſcrip. 4. par-
te 4.quaſt 8.
Neque obſtat
Gloſ.ii-
inf-tt prox vbi
dixi.
511
Titij, & vnus eorum apprehendat legatum. nam vſucapit. FRAN.
a q Adempta. Quod ergo eſt ademptuma, non omnino perinde
habetur ac ſi legatum non fuiſſet, cum b hoc inducat iuſtam cau-
Digeſtorum Liber xlj Titx.
tandem ademit eam mihi in codicillls: ego hoe ignorans cœpi
poſſidere illam rem dicitur quod vſuçapiam.ERAN.AccvR.
i 5 Recte i.cui teſtator recte legare potuit.
ſam errrandi: & eſt ſic in reuocatione mandati:vt j. de ſolut. l.cum
quis Sed a f de leg llſita ſit ſeriptum c. Sed ſi res ade-
ſtatoris, &
pta erat teſtatoris, &
fit poſtea heredis: er-
go tranſtulit dominiú
in legatarium:non er-
poindiget vſucap. Ad
oc quidam dicunt
quod res erat apud le-
atarium ſine vitio: vt
J. eod l. ſi non traditam.
2.Alij quod heres non
tradidit, ſed dixit, cui-
cumque eſt legata,eam
accipiat. vnde non vi-
detur huic tradidiſſe,
cum ei legata non e¬
rat. 3. Alij quod veré
tradidit heres: ſed ſub
conditione, ſi ei de-
betur: vnde ſi ei debe-
tur, ſtatim eſt domi-
nus nunc ergo vſuca-
piet. 4. Tu dic quod
heres ſimpliciter tra-
didit: & prudens in iu-
re credebat domini d
recta via in legatarium
tranſiſſe: vnde traden-
do nõ intendebat trãs-
ferre dominium: ſede
iam tranſlati dominij
poſſeſſio tradere: vnde
nõ trãſtulit: vt S. de cõ-
dic. ob cau. l. uu S. ſubtil.
b Iuſta cauſa. ſicj.
eo.l fi.& arg.S. de acqui.
here. l. cum quidam. S.
quod ſi ipſe putat.
c 5 Idem poteſt dici.
ſi ſit iuſtus ertor.
d Exiſtimauerit. &
exiſtimare f debuit
propter maiorem af-
fectumg: nec dubium
ſibi erat. aliàs ſi in du-
bium reuocet ius, im-
pedit hoc legatum: vt
S. de rebus dub. l. ſi fue-
rit. & ira hic erraret in
iure: & ſic non vſucap.
A res.J CASVS.
Legaſti mihi rem
Te dioitur quod v.
ſucapio iſtam rem li-
cet dominus eius vi-
uat:dum tamẽ credam
teſtatoris fuiſſe: & h.d.
hæc lex cum ſeq.
e Viuat. Non eſt
contra. S pro herede.l.j.
quia ibi non erat mor-
tuus cuius credebatur
toris quidem ſit, ſed adempta?
codicillis ignoratur. in horum
enim perſona ſubeſt iuſta cau-
ſa, que ſufficit ad vſucapionem.
Idem poteſt dicis & ſi in nomi-
ne erit dubitatio: veluti ſi Titio
legatum ſir, cûm ſint duo Titij:
vt alter eorum de ſe cogitatum
exiſtimauerit d.
Quantum ad vſucapiendum tit.
pro legato, ſufficit mors illis qui le-
gauit, & quod putetur fuiſſe ipſius,
licet ſit aliena, & dominus eius viuat.
PAVLVS.
V. IAVOLENVS libro ſeptimo
ex Caſſio.
EA res que legari nomine tra-
dita eſt: quamuis dominus
eius viuat, legatorum tamen no-
mine vſucapietur.
VI. POMPONIVS libro trigenſime
ſecundo ad Sabinum.
Iis cui tradita eſt, mortui eſ-
ſe exiſtimauerit f.
Js poteſt vſucapere tit. pro legato,
qui poteſt capere ex teſtamento. FR.
ACCVRSIVS.
VII. IAVOLENVS libro ſeptime
ex Caſſio.
NEinos poreſt legatornm no-
mine vſucapere, niſi is cum
quo teſtamenti factio eſtS: quia
ea poſſeſſio ex iure teſtamẽti pro-
ficiſcitur.
Semper non eſt neceſſaria traditio
ad vſucapiendum.
VIII. PAPINIANVS libro vicen-
ſimotertio Quaſtionum.
Sl non traditam poſſeſſionenm
ingrediatur ſine vitio lega-
tarius, legatæ rei vſucapio com-
petit.
IX. HERMOGENIANVS libro
quinto Iuris epitomarum.
Plo legato vſucapite cui recte?
legatum relicturn eſt. Sed &
ſi non iure * legatum relinqua-
tur, vel legatum ademptum eſtl:
pro legato vſucapi poſt magnas
varietates obtinuit a.
2,
PRO DOTE.
TITVLVS X
Titulo pro dote poſſidet qui ex cauſa
dotis rem ſibi habet. CVIAC.
Si res detur in dotem vniuerſali-
ter, vel ſpecialiter, matrimonio centra-
cto vſucapitur pro dote, ante contra-
ctum vero vſicapitur pro ſuoniſi ex-
preſse ſit actum quod non tranſeat
dominium niſi matrimonio contracto:
& hoc ſiue res detur aſtimata, ſiue
inaſtimata.BA RTOLVS.
1. VLPIANVS libro trigenſimo-
primo ad Sabinum.
Itulus eſt vſuca-
pionis, & quidem
iuſtiſſimus, qui ap-
pellatur pro dote:
vt qui in dotẽ rem9
accipiat, vlucapere poſſitPſpatio
ſolenni quo ſolent qui pro em-
ptore vſucapiunt.
1. 5 Et nihil refert, ſingula
res, an pariter vniuerſæ Fin do-
tem dentur.
2. Et primûm de tempore
videamus, quando pro dote quis
vſucapere poſſit: vtrum poſt tem-
pora nuptiarum, an verô &
ante nuptias. Et quſtio vul-
gata *, an ſponſus poſſit, hoc
eſt qui nondum maritus eſt, rem
pro dote vſucapere. Et Iulianus
inquit: Si ſponſa ſponſoea men-
te tradiderit res, vt non ante
eius fieri vellet, quam nuptiæ
ſecutæ ſint: vſus quoque capio
Non iure. Sed opaut ſciebat: & tunc mala fide: v ã.de vſue,
l. ſi fur aut non: & ſic errabat-in iure: & tunc idem vt non vſuca:
iat;vt S. de vſuc. lnu-
quam? Reſplicet du fu-
re non teneat, tamen
legatarium dicin facte
erraſſe put quiacredi-
dit puberem, & fic poſ-
ſe teſtari, qui eratime teſt.
pubes arg. S pro emptl.
iS ſi à pupillo. Velne-
didit adeſſe ſeptertté.
ſtes vel ſigilla ,velex
cauſa præteritiouis ap-
paruit poſtea nõ vale:
re iure iſtotlicet hodie
ſecus: vt C.de liprate.
authenex cauſa.
l S Ademptum eſt. de
hoc dixi See l pro lega.
m Poſt. ſi iuſtus ſie
error. 5 Sed videtur
quod ceſſet vſucapro
legcum teneatur peti-
tione hereditatis que
eſt perpetua :vtC. de
pet. hered. l. hereditatis?
Reſp.propter iuſtume
errorẽ habetur ac ſi ti-
tulû haberet: vnde di-
cta actione nõ tenetur.
a 5 Poſt magnas va-
rietates obtinuit. Sic in
.. .
l.cum ex vno. j. de obli-
gat. & act. & l.5. S. de
bHereditais
etiti
perie per.
t Error iuſtus
pro tituloba-
etur.
Titulun ha-
ere videur,
ui enortil
ſtum habuit
cond. & demon. CyIaC.
Itulus.Ca-
lus pro do-
te iuſtiſſi-
mus eſt: nam æquum
eſt vt qui accepit ré in
doté, poſſit eam vſuca-
pere titu pro dote: ſi-
cut qui emit, vſucapit
tit. pro emptore. nec
eſt vis vtrum res quas
dedit vxor in dotem,
omnes ſint alienæ: an
quadã ſint ſuæ, & quæ-
dam alien. Poſtea di-
cit quando vſucapere
quis poſſit ti, pro dote:
an demú poſt nuptias
contractas, an etiam
ante? Et dicitur quod ſi
ſpõſa dedit dotẽ ſpon-
ſo eo animo vt demum
poſt cõtractas nuptias
fiat eius:túc antequâm
matrimonium ſequa-
SvS. Titu-
a .
fuiſſe hereditas: & hic erat mortuus cuius credebatur fuiſſe res le-
gata. & fa.j. j pro ſuo. l.pen.S.fin. & lafin & coniunge le ſeq. Acc.
Srua sriinra ri zt eſt vern eun moru eſe, & ſeitur.
g Emo. J Factio eſt paſſiué:vt Jeollfi. Sed ſi eius rei non ha-
beat commercium, idem: ſecus ſi ab eo legetur qui non
eſt capax:vt S. de leg. i lmortuo.S. Labeo. S Item quid ſi errans in
facto puret ſe l poſe ſſua pere quia inceſtuoſus eſt j: ſed putat
ſe legitimum?Item quid ſi aliàs eſt capax, ſed non ab iſto à quo
credit ſibi relictum? Reſponhoc caſu non vſucapit. Azo. Item
facit ſupra pro herede l fin.¬
h Inon traditam. Sine vitio. vt quia heres non ſatiſdat:vt in
Serempli aao un le ſ s ſiper legartariun Vel quia heres
accommodauit voluntaté, licet non tradidit. vel quia vacantem &
nondû per heredem apprehenſam occupauit. & ſecundu hoc non
ob.s de adquir poſ l ſi ex stipulatione. Item facit hec lex ad id quod
n.s de vſucl. Celſus. Sed nonne tenetur petitione hereditatis?
Dic quod non, propter iuſtum errorem quod dic vt j.l proxi not.
Rolegato. JCAS VS. Is poteſt vſucapere tit. pro legato, cui
poreſt legari, quia ſit perſona qua poſſit capere ex teſtamen-
to Secundô, impubes condidit teſtamentum, & legauit Titio ali-
quam rem:hic Titius credidit teſtatorem eſſe puberẽ, & ſic poſſe
teſtari:dicitur quod vſucapiet. Tertiô, teſtator legauit mihi rem:
tur, non poterit vſucapere vir. ſi auté nõ apparet quo animo dede-
rit, cõ praſumamus quod dederit eo animo quod ſtatim fiat eius:
ſic ſpõſus poſſit ſtatim vſucapere illas res tit. pro ſuo, nõ pro dote.
CONsTANTE. Vxor res alienas dedit in doté viro dicit quod vir
poteſt illas res vſuc.ti pro dote. hoc fallit in duobus caſib. Primus,
quãdo nullú matrimoni eſt cõtractú, licet hoc putarẽt:alius, vt ſi
eſt cõtractû inter perſonas quæ sút prohibitæ à iure cõtrahere.
n J Pro dote. vt S. de Publil ſunt & alia.Sj.
0 Rem alienam.
p Poſſit. facit C.eo.l vnicaACCVR.
q Singula res. i. ſingulariter, & per ſe tantûm. res enim illa
aliene fuerunt data in dotem.
t Vniuerſa. ſres mulieris. i.cum aliis qu erant mulicris, vel
dantis: & ſic omnia bona ſua dedit, inter quæ erant quedam res
alienæ: & hoc caſu videtur dominiú tranſire ſine poſſeſſione, vt
in ſocietate omniú bonorã:vt S. pro ſocio ſeddvſucap. demú f ſe-
cuta poſſeſſione: vtSS de vſuc.ſine. Sed non audeo primum dicere,
dominiu ſine poſſeſſione tranſeat, quando generaliter dedit: ſed
forte pro ſuo habet loc:vt -innuit.S prox. Sed alio caſu ibi dicit.
Nuptiarum. & ita poſt matrimonium contractum.
t 5 Nuptias. & ſic ante contractum de iure,vel de factoAcc.
uS Vulgatai conſueta g Vel dic apertius & magis vulgari
qua.
!
e Domininn
rei dotalis n
transfertur lu
maritum ſine
traditiont
tiamſi in dot
data ſit vni-
uerſitas bon
rum vel i
rium, puua he
reditas, le que
y Campegrral:
de doie pie-
. Sadde ſyr
lanm n
Vſucapie
ſrarere
oſſeſſione.
Vulgati pre
Cõſueto, aper
to.