DOI Artikel:
Nicieja, Stanisław S.: Pomniki artystyczne na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.13595#0394
390
STANISŁAW S. NICIEJA
78. Witold Rawski, nagrobek Franciszka Jaworskiego: „Dawid obłaskawiający lwa"
Pomocy Powstańców Styczniowych i jego żony Ludwiki (1854 — 1926) oraz dra Jakuba Tomalskiego (1869
-1927).
Z pracowniami Zagórskich, Makolondry, a częściowo i Tyrowicza współpracował Witold Wincenty
Rawski (1893 — 1962), absolwent wydziału architektury Politechniki Lwowskiej. Znana jest głównie jego
działalność konserwatorska — przed wojną we Lwowie, m.in. w pałacu Biesiadeckich, kamienicy
królewskiej i czarnej, baszty prochowej; po wojnie we Wrocławiu, m.in. w kościele NMP na Piasku,
kamienicy w rynku oraz zamku w Oławie134. Na Cmentarzu Łyczakowskim w okresie międzywojennym
Witold Rawski wzniósł wiele interesujących i nowatorskich pod względem formy nagrobków. Łączył on w
sobie zawód architekta i rzeźbiarza. W jego twórczości przeplatają się wątki treściowo nawiązujące do
świata antyku i biblijnych opowieści. Są to najczęściej reliefy figuratywne, w których istotnym czynnikiem
kompozycyjnym jest światłocień. Pomniki tego artysty uderzają monumentalnym zacięciem z wyraźną
skłonnością do geometrycznej stylizacji i eksponowania architektonicznej konstrukcji.
Jeden z pierwszych pomników, który wyszedł spod dłuta Rawskiego, stanął na mogile Franciszka
Jaworskiego (1873 — 1914), znakomitego historyka i popularyzatora historii (il. 78). Jego nagrobek
wzniesiony kosztem gminy m. Lwów ma kształt niskiej, przysadzistej kolumny z przytwierdzonym pod jej
głowicą prostokątnym reliefem przedstawiającym Dawida obłaskawiającego lwa.
W podobnej stylistyce, co relief z Dawidem, utrzymana jest płaskorzeźba Rawskiego na grobie generała
Wacława Iwaszkiewicza (1871 — 1922), syna powstańca styczniowego, obrońcy Lwowa, współorganizatora
armii polskiej w Rosji, bohaterskiego zwycięzcy znad Zbrucza. Przedstawia on rydwan ciągniony przez
galopującego konia. Na platformie rydwanu stoi egipski wojownik z obnażonym torsem w krótkiej
opasającej biodra przepasce i prawą ręką odchyloną do tyłu zamierza się do rzutu oszczepem.
1J* Nekrolog W. Rawskiego autorstwa O. Czernera zob. „Biuletyn Historii Sztuki" 1962, nr 3/4, s. 423.
STANISŁAW S. NICIEJA
78. Witold Rawski, nagrobek Franciszka Jaworskiego: „Dawid obłaskawiający lwa"
Pomocy Powstańców Styczniowych i jego żony Ludwiki (1854 — 1926) oraz dra Jakuba Tomalskiego (1869
-1927).
Z pracowniami Zagórskich, Makolondry, a częściowo i Tyrowicza współpracował Witold Wincenty
Rawski (1893 — 1962), absolwent wydziału architektury Politechniki Lwowskiej. Znana jest głównie jego
działalność konserwatorska — przed wojną we Lwowie, m.in. w pałacu Biesiadeckich, kamienicy
królewskiej i czarnej, baszty prochowej; po wojnie we Wrocławiu, m.in. w kościele NMP na Piasku,
kamienicy w rynku oraz zamku w Oławie134. Na Cmentarzu Łyczakowskim w okresie międzywojennym
Witold Rawski wzniósł wiele interesujących i nowatorskich pod względem formy nagrobków. Łączył on w
sobie zawód architekta i rzeźbiarza. W jego twórczości przeplatają się wątki treściowo nawiązujące do
świata antyku i biblijnych opowieści. Są to najczęściej reliefy figuratywne, w których istotnym czynnikiem
kompozycyjnym jest światłocień. Pomniki tego artysty uderzają monumentalnym zacięciem z wyraźną
skłonnością do geometrycznej stylizacji i eksponowania architektonicznej konstrukcji.
Jeden z pierwszych pomników, który wyszedł spod dłuta Rawskiego, stanął na mogile Franciszka
Jaworskiego (1873 — 1914), znakomitego historyka i popularyzatora historii (il. 78). Jego nagrobek
wzniesiony kosztem gminy m. Lwów ma kształt niskiej, przysadzistej kolumny z przytwierdzonym pod jej
głowicą prostokątnym reliefem przedstawiającym Dawida obłaskawiającego lwa.
W podobnej stylistyce, co relief z Dawidem, utrzymana jest płaskorzeźba Rawskiego na grobie generała
Wacława Iwaszkiewicza (1871 — 1922), syna powstańca styczniowego, obrońcy Lwowa, współorganizatora
armii polskiej w Rosji, bohaterskiego zwycięzcy znad Zbrucza. Przedstawia on rydwan ciągniony przez
galopującego konia. Na platformie rydwanu stoi egipski wojownik z obnażonym torsem w krótkiej
opasającej biodra przepasce i prawą ręką odchyloną do tyłu zamierza się do rzutu oszczepem.
1J* Nekrolog W. Rawskiego autorstwa O. Czernera zob. „Biuletyn Historii Sztuki" 1962, nr 3/4, s. 423.