DOI Artikel:
Petrus, Jerzy T.: Domus Sapientiae Leopoliensis
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.22260#0236
232
Jerzy Т. Petras
dopełniającym ten program był wielki obraz przedstawiający Wniebowzięcie
Najświętszej Marii Panny, umieszczony jako zasuwa w ołtarzu głównym.
Kompozycję tę wykonał w r. 1769 Marcin Stroiński. Na polecenie Sierakow-
skiego, nie usatysfakcjonowanego dziełem, zastąpiło ją malowidło pędzla
Włocha Antonia Tevellio, nadwornego malarza arcybiskupa, które z kolei
w 2. połowie w. XIX ustąpiło miejsca obrazowi Marcina Jabłońskiego29.
Pozostaje na zakończenie postawić pytanie o autora programu ideowego
dekoracji wnętrza lwowskiej katedry. Nie budzi wątpliwości istotna rola samego
arcybiskupa, który w tym względzie przejawiał pewne ambicje. Świadczy o tym
m.in. podejmowanie przez niego decyzji dotyczących tematyki polichromii
eremitorium biskupiego przy katedrze oraz wskazówki co do plastycznego
i ideowego kształtu własnego mauzoleum30. Poglądy Sierakowskiego na temat
kompozycji ołtarzy, ich liczby i rozmieszczenia w świątyni, a także dążenie, by
nie wypaczały tam „ładu i architektury", znalazły odbicie w ustawodawstwie
synodalnym z г. 176531. Wydaje się jednak, że właściwym twórcą programu był
bliski współpracownik Sierakowskiego, ks. Szczepan Mikulski (1714—83),
archidiakon katedralny, oficjał generalny lwowski i wikariusz in spiritualibus,
a także kustosz stanisławowski. Wskazuje na to wyraźnie umowa o malowanie
katedry, zawarta w r. 1771 przez Sierakowskiego ze Stanisławem Stroińskim32.
Ks. Mikulski, postać niepośledniego formatu, był zdolnym administratorem
i wybitnym mecenasem o wyrobionych poglądach artystycznych33. Wystarczy
przypomnieć, iż z jego fundacji powstały m.in. takie wybitne dzieła sztuki
lwowskiej, jak kościół w Hodowicy czy wyposażenie świątyni nawaryjskiej, oba
o bogatym i głęboko przemyślanym programie ikonograficznym.
Bez ryzyka popełnienia błędu można uznać program ideowy zrealizowany
we lwowskiej katedrze dzięki arcybiskupowi Wacławowi Hieronimowi Siera-
kowskiemu za jeden z najciekawszych, jakie powstały w kościołach na terenie
Rzeczypospolitej w XVIII w.
Jerzy Т. Petras
dopełniającym ten program był wielki obraz przedstawiający Wniebowzięcie
Najświętszej Marii Panny, umieszczony jako zasuwa w ołtarzu głównym.
Kompozycję tę wykonał w r. 1769 Marcin Stroiński. Na polecenie Sierakow-
skiego, nie usatysfakcjonowanego dziełem, zastąpiło ją malowidło pędzla
Włocha Antonia Tevellio, nadwornego malarza arcybiskupa, które z kolei
w 2. połowie w. XIX ustąpiło miejsca obrazowi Marcina Jabłońskiego29.
Pozostaje na zakończenie postawić pytanie o autora programu ideowego
dekoracji wnętrza lwowskiej katedry. Nie budzi wątpliwości istotna rola samego
arcybiskupa, który w tym względzie przejawiał pewne ambicje. Świadczy o tym
m.in. podejmowanie przez niego decyzji dotyczących tematyki polichromii
eremitorium biskupiego przy katedrze oraz wskazówki co do plastycznego
i ideowego kształtu własnego mauzoleum30. Poglądy Sierakowskiego na temat
kompozycji ołtarzy, ich liczby i rozmieszczenia w świątyni, a także dążenie, by
nie wypaczały tam „ładu i architektury", znalazły odbicie w ustawodawstwie
synodalnym z г. 176531. Wydaje się jednak, że właściwym twórcą programu był
bliski współpracownik Sierakowskiego, ks. Szczepan Mikulski (1714—83),
archidiakon katedralny, oficjał generalny lwowski i wikariusz in spiritualibus,
a także kustosz stanisławowski. Wskazuje na to wyraźnie umowa o malowanie
katedry, zawarta w r. 1771 przez Sierakowskiego ze Stanisławem Stroińskim32.
Ks. Mikulski, postać niepośledniego formatu, był zdolnym administratorem
i wybitnym mecenasem o wyrobionych poglądach artystycznych33. Wystarczy
przypomnieć, iż z jego fundacji powstały m.in. takie wybitne dzieła sztuki
lwowskiej, jak kościół w Hodowicy czy wyposażenie świątyni nawaryjskiej, oba
o bogatym i głęboko przemyślanym programie ikonograficznym.
Bez ryzyka popełnienia błędu można uznać program ideowy zrealizowany
we lwowskiej katedrze dzięki arcybiskupowi Wacławowi Hieronimowi Siera-
kowskiemu za jeden z najciekawszych, jakie powstały w kościołach na terenie
Rzeczypospolitej w XVIII w.