DOI Artikel:
Skias, Andreas: Neōterai anaskaphai en tē panarchaia Eleusiniakē nekropolei
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14281#0044
Έλευσινιακης νεκροπόλεως άνασκαφαί' νπο Ά. Σκιά.
ιστάμενη στήλη 8ι, έχουσα ΰψος 0,70 καί φθά-
νουσα εις 3,70 άπο της αφετηρίας, οηλοΐ ότι έχει
θεμελιωθή έπί του αύτοΰ περίπου επίπέοου μετά
του Η"' έπομένως 6 τοίχος δεν είνε πολύ νεώτερος
των δύο οποκειαενων τάφων, ΐποκάτω του Η
εκείτο επίσης καί δ τάφος υν, ή δε κεφαλή τοΰ εν
αύτω νεκρού εκείτο επί της τέφρας της πύρας υ,
ύποκάτω δ' αύτής εκείτο ή πυρά Εν, ώστε ύπάρ-
γουσιν αυτόθι τρεις τάφοι άλλεπάλληλοι.
Επίσης τρία αλλεπάλληλα στρώματα άπετέ-
λουν και οί τάφοι ΕΧΙ, ΙΧΠ και ΙιΧΙΙΙ, καίτοι
ο ΙίΧΙΙ δεν ύπέρκειται του ΙιΧΙ, άλλά παράκειται
προς αυτόν, επειδή τά έν τω Ι.ΧΙΙ περιεχόμενα 9
αγγεία ήσαν άποτεθειμένα έν τοιαύτη θέσει, ώστε
αναμφιβόλως Οά κατεστρέφοντο, αν Ό λάκκος του
Γ.ΧΙ ήθελεν άνορυχθή ΰστερώτερον. Επειδή δε ό
τάφος ΓιΧΙΙΙ εκείτο ύποκάτω τοΰ ΙιΧΙ, ήτο προ-
φανώς παλαιότερος τών δύο άλλων. Έκ δε των
τεσσάρων τάφων XXXVIII, XIII, ΧΓ,ΙΙΙ και
ΧΙΐν παλκιότατος είνε δ τελευταίος κείμενο; ύπο-
κάτω τοΰ δευτέρου, νεώτατος δέ δ ΧΙΠΙ, όστις μι-
κρότερος ων ήτο έσκαμμένος εντός του πολύ με-
γαλυτέρου XIII. Ο δέ τάφος XXXVIII είνε νεώ-
τερος τοΰ ΧϋιΙΙ έπειδή το κρανίον τοΰ έν τώ πρώτω
τάφω νε/.ροΰ έ'κειτο ύπεράνω της τέφρας τοΰ δευ-
τέοου. Ύποκάτω τοΰ XIII κείται τό αύτάΟι τοι-
χάριον, όπερ φαίνεται ότι εϊνε παλαιότερον της
έπο'/ής τών γεωμετρικών αγγείων, και ίσως άπε-
τέλει περίβολον μιας τών προϊστορικών πυρών
ιχνι ή ίχνιι.
Έκτος τοΰ έν τώ τάα>ω VI εύοεΟέντος και έν
εΐκ·14 άπεικονιζομένου δστοοόχου άμφορέως ουδέν
άγγεΐον νεωτεριζούσης τε/νοτροπίας ευρέθη έν ού-
δενί τών αυτόθι άνασκαφέντων τάφων. Υπεράνω
όμως τοΰ τάφου XVII και εις βάθος μεγαλύτερον
τών ύψηλότερον κειμένων τάφων ευρέθησαν καί
τινα νεωτερικώτερα γεωμετρικά όστρακα, έν οΐς
καί τά έν σελ. ο εϊκ. 2-3 απεικονισμένα1, άλλ'
ένεκα της κλίσεως τοΰ εδάφους, καθ' ά παρετη-
ρήθη αυτόθι, οέν επιτρέπεται νά λεχθή ότι τά
όστρακα ταΰτα είνε παλαιότερα ή και σύγχρονα
ετι τών έν ύψηλοτέρω έπιπέδω κειμένων τάφων.
Όμοια νεωτερικώτερα όστρακα εύρέθησαν και
1 Τό έν είκ. 2 τεαά/ιον έκ τοΰ παρα τό '/εΐλο; βέρους πλατυστόμου
αγγείου είνε ιδίως άξιοσημείωτον 8ιά την έν αύτω εικόνα Σφιγγός.
παραπλεύρως τοΰ νεκροόό/ου αγγείου XXXIV εις
τό αύτό βάθος, ήτοι εις ΰψος 4,77 από της αφετη-
ρίας, πλησίον οέ της πυράς V καί βαθύτερον κατά
τι τοΰ πυθμένος αύτής καί ετι νεώτερα, έν οίς
καί τινα έρυθρόμορφα, άλλ' έντός αυτής ύπήρ-
χον μόνον γεωμετρικά και πρωτοκορινθιακά, ώστε
ούο'αύτη δύναται νά θεωρηθή νεωτέρα τών άλλων
αυτόθι τάφων. Πλησίον δέ άλλων τάφων, ώς της
ύπ' άριθ. III πυράς και τών ύπ' άριθ. I και II
νεκροδό^ων αγγείων και άλλων έν ίσοϋψεΐ πε-
ρίπου έπιπέδω κειμένων, δεν εύρέθησαν κατά τό
αύτό βάθος ειμή μόνον γεωμετρικά Ιοστρακα.
Ό όστοδόχος λοιπόν άμφορεύς τοΰ τάφου VI
ουδέν άλλο έκ τών τάφων ιιοοζργόμινον άγγεΐον
έ'χει όμοιότροπον, κατά δέ τάς ενδείξεις της άνα-
σκαφής είνε παλαιότερος τών έν είκ. 2-3 άπει-
κονισθέντων οστράκων. Έπειδή δέ σύγχρονοι ή
και νεώτεοοι τοΰ τάφου VI εϊνε καί άλλοι έκ
τών αυτόθι εύρεθέντων τάφων, δέν είνε δέ πιθα-
νόν ότι ήδύναντο έν πασι τούτοις νά εύρεθώσι μό-
νον γεωμετρικά άγγεΐα καί ούοέν όμοιότροπον προς
τον αμφορέα τοΰ τάφου VI, αν τοιαΰτα άγγεΐα
κατεσκευάζοντο έν Αττική, εικάζω ότι Ό άμφορεύς
ούτος δέν εϊνε άττικός, άλλ' έξωθεν εΐσηγμένος.
Σημειωτέον δέ ότι καί έτερος άμφορεύς της έν
Έλευσΐνι νεκροπόλεως ευρεθείς έν τή προτέρα άνα-
σκαφή θεωρείται ό/ι άνευ λόγου ώς έκ "Ρόδου εί-
σηγμένος2.
Τά έν ετει 1898 εύοεθέντα έν τοις τάκοις τών
γεωμετρικών χρόνων άγγεΐα ήσαν ώς επί τό πλεί-
στον κοινά, διό και ολίγα μόνον έξ αύτών έκρινα
άξια άπεικονίσεως έν είκ. 15. Έκ τούτων τά ύπ'
άριθ. 1 καί 3 εύρέθησαν έν τώ τάφω Χΐνΐ, όστις
ητο π λινθόκτιστος καί έστεγασμένος διά πλακών,
εκείτο δέ ύπεράνω τοΰ αύτόθι προϊστορικού τοι-
/αρίου. Το νοτιώτερον μέρος τοΰ τάφου τούτου
ήτο κατέστραμμένον έκ της άνασκαφής τοΰ Φι-
λίου, ελειπον δέ καί τά σκέλη τοΰ νεκροΰ, ώστε
δέν έφαίνετο αν ήτο τεθαμμένος ύπτιος ή όκλά-
ζων τό δεύτερον όμως είνε πιθανώτερον, έπειδή
τό μήκος τοΰ τάφου έξετείνετο προς βορράν πολύ
πέρα της κεφαλής τοΰ νεκροΰ. Αύτόθι ύπέρ τήν
κεφαλήν τοΰ νεκροΰ εύρέθησαν τά δύο ταΰτα άγ-
γεΐα, ήτοι ή ύπ'άριθ. 3 άνευ κοιλίας πρόχους,
-ΌΓΕ^βηάοΓί έν ΗϊΙΙβΓ, Τ1ΐ6Γ3 II σελ. 182. Ροιιΐββη σελ. 88.
ιστάμενη στήλη 8ι, έχουσα ΰψος 0,70 καί φθά-
νουσα εις 3,70 άπο της αφετηρίας, οηλοΐ ότι έχει
θεμελιωθή έπί του αύτοΰ περίπου επίπέοου μετά
του Η"' έπομένως 6 τοίχος δεν είνε πολύ νεώτερος
των δύο οποκειαενων τάφων, ΐποκάτω του Η
εκείτο επίσης καί δ τάφος υν, ή δε κεφαλή τοΰ εν
αύτω νεκρού εκείτο επί της τέφρας της πύρας υ,
ύποκάτω δ' αύτής εκείτο ή πυρά Εν, ώστε ύπάρ-
γουσιν αυτόθι τρεις τάφοι άλλεπάλληλοι.
Επίσης τρία αλλεπάλληλα στρώματα άπετέ-
λουν και οί τάφοι ΕΧΙ, ΙΧΠ και ΙιΧΙΙΙ, καίτοι
ο ΙίΧΙΙ δεν ύπέρκειται του ΙιΧΙ, άλλά παράκειται
προς αυτόν, επειδή τά έν τω Ι.ΧΙΙ περιεχόμενα 9
αγγεία ήσαν άποτεθειμένα έν τοιαύτη θέσει, ώστε
αναμφιβόλως Οά κατεστρέφοντο, αν Ό λάκκος του
Γ.ΧΙ ήθελεν άνορυχθή ΰστερώτερον. Επειδή δε ό
τάφος ΓιΧΙΙΙ εκείτο ύποκάτω τοΰ ΙιΧΙ, ήτο προ-
φανώς παλαιότερος τών δύο άλλων. Έκ δε των
τεσσάρων τάφων XXXVIII, XIII, ΧΓ,ΙΙΙ και
ΧΙΐν παλκιότατος είνε δ τελευταίος κείμενο; ύπο-
κάτω τοΰ δευτέρου, νεώτατος δέ δ ΧΙΠΙ, όστις μι-
κρότερος ων ήτο έσκαμμένος εντός του πολύ με-
γαλυτέρου XIII. Ο δέ τάφος XXXVIII είνε νεώ-
τερος τοΰ ΧϋιΙΙ έπειδή το κρανίον τοΰ έν τώ πρώτω
τάφω νε/.ροΰ έ'κειτο ύπεράνω της τέφρας τοΰ δευ-
τέοου. Ύποκάτω τοΰ XIII κείται τό αύτάΟι τοι-
χάριον, όπερ φαίνεται ότι εϊνε παλαιότερον της
έπο'/ής τών γεωμετρικών αγγείων, και ίσως άπε-
τέλει περίβολον μιας τών προϊστορικών πυρών
ιχνι ή ίχνιι.
Έκτος τοΰ έν τώ τάα>ω VI εύοεΟέντος και έν
εΐκ·14 άπεικονιζομένου δστοοόχου άμφορέως ουδέν
άγγεΐον νεωτεριζούσης τε/νοτροπίας ευρέθη έν ού-
δενί τών αυτόθι άνασκαφέντων τάφων. Υπεράνω
όμως τοΰ τάφου XVII και εις βάθος μεγαλύτερον
τών ύψηλότερον κειμένων τάφων ευρέθησαν καί
τινα νεωτερικώτερα γεωμετρικά όστρακα, έν οΐς
καί τά έν σελ. ο εϊκ. 2-3 απεικονισμένα1, άλλ'
ένεκα της κλίσεως τοΰ εδάφους, καθ' ά παρετη-
ρήθη αυτόθι, οέν επιτρέπεται νά λεχθή ότι τά
όστρακα ταΰτα είνε παλαιότερα ή και σύγχρονα
ετι τών έν ύψηλοτέρω έπιπέδω κειμένων τάφων.
Όμοια νεωτερικώτερα όστρακα εύρέθησαν και
1 Τό έν είκ. 2 τεαά/ιον έκ τοΰ παρα τό '/εΐλο; βέρους πλατυστόμου
αγγείου είνε ιδίως άξιοσημείωτον 8ιά την έν αύτω εικόνα Σφιγγός.
παραπλεύρως τοΰ νεκροόό/ου αγγείου XXXIV εις
τό αύτό βάθος, ήτοι εις ΰψος 4,77 από της αφετη-
ρίας, πλησίον οέ της πυράς V καί βαθύτερον κατά
τι τοΰ πυθμένος αύτής καί ετι νεώτερα, έν οίς
καί τινα έρυθρόμορφα, άλλ' έντός αυτής ύπήρ-
χον μόνον γεωμετρικά και πρωτοκορινθιακά, ώστε
ούο'αύτη δύναται νά θεωρηθή νεωτέρα τών άλλων
αυτόθι τάφων. Πλησίον δέ άλλων τάφων, ώς της
ύπ' άριθ. III πυράς και τών ύπ' άριθ. I και II
νεκροδό^ων αγγείων και άλλων έν ίσοϋψεΐ πε-
ρίπου έπιπέδω κειμένων, δεν εύρέθησαν κατά τό
αύτό βάθος ειμή μόνον γεωμετρικά Ιοστρακα.
Ό όστοδόχος λοιπόν άμφορεύς τοΰ τάφου VI
ουδέν άλλο έκ τών τάφων ιιοοζργόμινον άγγεΐον
έ'χει όμοιότροπον, κατά δέ τάς ενδείξεις της άνα-
σκαφής είνε παλαιότερος τών έν είκ. 2-3 άπει-
κονισθέντων οστράκων. Έπειδή δέ σύγχρονοι ή
και νεώτεοοι τοΰ τάφου VI εϊνε καί άλλοι έκ
τών αυτόθι εύρεθέντων τάφων, δέν είνε δέ πιθα-
νόν ότι ήδύναντο έν πασι τούτοις νά εύρεθώσι μό-
νον γεωμετρικά άγγεΐα καί ούοέν όμοιότροπον προς
τον αμφορέα τοΰ τάφου VI, αν τοιαΰτα άγγεΐα
κατεσκευάζοντο έν Αττική, εικάζω ότι Ό άμφορεύς
ούτος δέν εϊνε άττικός, άλλ' έξωθεν εΐσηγμένος.
Σημειωτέον δέ ότι καί έτερος άμφορεύς της έν
Έλευσΐνι νεκροπόλεως ευρεθείς έν τή προτέρα άνα-
σκαφή θεωρείται ό/ι άνευ λόγου ώς έκ "Ρόδου εί-
σηγμένος2.
Τά έν ετει 1898 εύοεθέντα έν τοις τάκοις τών
γεωμετρικών χρόνων άγγεΐα ήσαν ώς επί τό πλεί-
στον κοινά, διό και ολίγα μόνον έξ αύτών έκρινα
άξια άπεικονίσεως έν είκ. 15. Έκ τούτων τά ύπ'
άριθ. 1 καί 3 εύρέθησαν έν τώ τάφω Χΐνΐ, όστις
ητο π λινθόκτιστος καί έστεγασμένος διά πλακών,
εκείτο δέ ύπεράνω τοΰ αύτόθι προϊστορικού τοι-
/αρίου. Το νοτιώτερον μέρος τοΰ τάφου τούτου
ήτο κατέστραμμένον έκ της άνασκαφής τοΰ Φι-
λίου, ελειπον δέ καί τά σκέλη τοΰ νεκροΰ, ώστε
δέν έφαίνετο αν ήτο τεθαμμένος ύπτιος ή όκλά-
ζων τό δεύτερον όμως είνε πιθανώτερον, έπειδή
τό μήκος τοΰ τάφου έξετείνετο προς βορράν πολύ
πέρα της κεφαλής τοΰ νεκροΰ. Αύτόθι ύπέρ τήν
κεφαλήν τοΰ νεκροΰ εύρέθησαν τά δύο ταΰτα άγ-
γεΐα, ήτοι ή ύπ'άριθ. 3 άνευ κοιλίας πρόχους,
-ΌΓΕ^βηάοΓί έν ΗϊΙΙβΓ, Τ1ΐ6Γ3 II σελ. 182. Ροιιΐββη σελ. 88.