DOI Artikel:
Dambergēs, Anastasios K.; Rinne, Friedrich; Rusōpulos, Othōn Ath.: Parthenōnos glyptōn syntērēsis
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.14281#0130
120
Παρθενώνος γλυπτών συντήρησις: Β') Ά. Δαμβέργη εκϋεσις.
Εύτύχημα είνε ότι ή πλειονότης τών μαρμάρων
μικρά άναλόγως ποσά μαρμαρυγίου ενέχει και ένεκα
τούτου ή άλλοίωσις εις ταΰτα δεν επήλθε ούδέ θά
έπέλθιτ), άλλ' δσα των μαρμάρων πολύν αναλό-
γως μαρμαρυγίαν ένεΐχον, τά και σπανιώτερα,
ταΰτα και μόνα υπόκεινται εις τήν δια του χρόνου
άλλοίωτιν και εις τήν πρόσκτησιν της έκ της ψαθυ-
ρότητος κοκκώδους ύφής.
ΊΙ επιτροπεία φρονεί ό'τι πρέπει νά επιοιωχθη έν
τω μέλλοντι ή όσον ενεστι των μαρμάρων της
Ακροπόλεως προφύλαςις έκ των καιρικών επιδρά-
σεων, εινε δέ της γνώμης ότι δύνανται επιστεγάσεις
έκ /ονδρών υαλοπινάκων νά προφυλάςωσι τά δυνά-
μενα νά έπικαλυφθώσι μνημεία της Ακροπόλεως
και προ πάντων το σωζόμενον δυσμικόν μέρος της
ζωφόρου του Παρθενώνος, όπερ πρέπει νά προφυ-
λαχθή διά κρυστάλλινου γείσου ή διά κρυστάλλι-
νης οροφής. ΙΙάντα δέ τά λοιπά μάρμαρα, έφ' ών
παρατηρείται ψαθυρότης της ύφής, ά κα'ι ευτυ-
χώς εΐνε άναλόγως σπάνια, δύνανται νά προφυλα-
χθώσι της περαιτέρω άλλοιώσεως διά καταλλήλου
έπιχρίματος, έξ εκείνων άτινα χρησιμοποιούνται
νυν εϊς τά έπιδεκτικά άποσαθρώσεοκ πετρώματα.
ΤοιαΟτα προυτάθησαν ήδη, άλλα μεν συνιστάμενα
έκ κόνεως κεκαυμένου μαγνησίτου και πυριτικού
καλίου, έτερα δέ έκ κόνεως κεκαυμένου μαγνησί-
του και πυκνών διαλυμάτων θειικού μαγνησίου και
άλλα εξ έπιδράσεως ύδροςειδίου τοΰ βαρύου και
θειικού οξέος ή πυριτικοί καλίου. Επίσης προυτά-
θησαν διαλύματα πυριτοφθορϊκών άλάτων (ΚβδδΙβΓ
-Γ1ιΐ3ΐβ). Έκ τούτων πρέπει νά -ροτιμηθώσι τά.
μή άλλοιοΰντα τήν μαρμαρώδη όψιν κα'ι τά μή
παρέχοντα λευκόν έπίχριμα, Γνα μή τροποποιηθη
ο διά τοΟ χρόνου έπελΟών έςωραϊσμός διά κιτρι-
νοειδοΰς χροιάς τών μαρμάρων.
Το είδος του έπιχρίματος και ό τρόπος της
έφαρμογής αύτοΰ πρέπει νά έκλεγή κατόπιν πει-
ραμάτοον και τά πειράματα ταΰτα ή Επιτροπεία
φρονεί ότι πρέπει ν' άνατεΟώσιν εις τον έξ ημών
εΐδικόν περί τήν συντήρησιν άρχαίων μνημείου κ.
ΟΟωνα Ρουσόπουλον.
Συνημμένως ύποβάλλομεν προς το Σεοαστόν
ΊπουργεΤον τήν εκΟεσιν του καθηγητού κ. Ά. Κ.
Δαμβέργη «περί της χημικής εξετάσεως τών μαρ-
μάρου» και τήν εκΟεσιν, έν μεταφράσει, τοΰ καθη-
γητού κ. Κίηηβ «περί τών αλλοιώσεων τοΰ μαρ-
μάρου τών μνημείων της Άκοοπόλεως » .
Μετά τοΰ ανήκοντος σεβασαοΰ
'/ί επιτροπεία
Αναστάσιος Κ. Δαμβέργης,
Γεώργιος Σωτηριάδης,
"Οθων Ρονσάηονλος.
Β')· Α. Δαμβέργη εχ&εσις.
Χημική εξέτασις τών μαρμάρων της Ακροπόλεως.
Άθι(νησι, τί) Ιοΐΐ Ιανουαρίου 1912.
ΊΙ έπ'ι τόπου αετ' έπιστάσεως έξέτασις τών α.αο-
μάρων τοΰ Παρθενώνος και τών έν τω μουσείω της
Ακροπόλεως διαφυλασσομένων γλυπτών έργων έκ
της ζωφόρου τοΰ Παρθενώνος κατέδειςεν ότι ουδε-
μία άλλοίωσις έν τη συνοχή της υφής έν αύτοϊς
υφίσταται, έκτος τών άποτελεσμάτων της μηχα-
νικής άποτριβής της επιφανείας κα'ι δή τών λεπτο-
τέρων προεξοχών τών γλυπτών, ένεκα της μακρο-
χρονίου επενέργειας τών σταγόνων της βροχής και
της χαλάζης. Σπανίως παρετηρήθησαν έπι τών
μαρμάρων έσοχα'ι κατά το μάλλον και ήττον προσο-
μοιάζουσαι προς μικράς φλέβας προϋπάρξαντος
παρεισάκτου τινός όρυκτοΰ ή πετρώματος, όπερ
διά τοΰ χρόνου έντελώς άποσαθρωθέν και καθ'ολο-
κληρίαν έκπλυθέν κατέλιπεν ώς κενάς τάς φλέβας
αΰτοΰ Οπό τήν μορφήν εσοχών έν τω μαρμάρω.
Σπανιώτερον έτι και δή μόνον έπι τετραγωνικών
τίνων τεμαχίων έκ τών ορθοστατών της στοάς
τών Καρυάτιδων παρατηρείται άπολέπισίς τις τοΰ
μαρμάρου, ήτις κα'ι σακχαρώδη ύφήν εις τοΰτο
προσοιοει.
Ή χημική έξέτασις τών μαρμάρων τής Ακρο-
πόλεως περιέλαβε τάς έπομένας έρεύνας:
Ι)" άνίχνευσιν μαγειρικοΰ άλατος έν τω πα-
λαίω μαρμάρω και έν τω νέω τών ορυχείων τής
I Ιεντέλης,
2)' ποσοτικήν άνάλυσιν τριών δειγμάτων μαρ-
μάρου
κα'ι 3)' ποσοτικήν άνάλυσιν τοΰ έν ύδροχλω-
ρικώ οςεΐ άδιαλύτου συστατικού τοΰ μαρμάρου.
1. Ανίγνενσις μαγειρικού άλατος έν τω παλαίω
Έτνπ. 23.7.12.
Παρθενώνος γλυπτών συντήρησις: Β') Ά. Δαμβέργη εκϋεσις.
Εύτύχημα είνε ότι ή πλειονότης τών μαρμάρων
μικρά άναλόγως ποσά μαρμαρυγίου ενέχει και ένεκα
τούτου ή άλλοίωσις εις ταΰτα δεν επήλθε ούδέ θά
έπέλθιτ), άλλ' δσα των μαρμάρων πολύν αναλό-
γως μαρμαρυγίαν ένεΐχον, τά και σπανιώτερα,
ταΰτα και μόνα υπόκεινται εις τήν δια του χρόνου
άλλοίωτιν και εις τήν πρόσκτησιν της έκ της ψαθυ-
ρότητος κοκκώδους ύφής.
ΊΙ επιτροπεία φρονεί ό'τι πρέπει νά επιοιωχθη έν
τω μέλλοντι ή όσον ενεστι των μαρμάρων της
Ακροπόλεως προφύλαςις έκ των καιρικών επιδρά-
σεων, εινε δέ της γνώμης ότι δύνανται επιστεγάσεις
έκ /ονδρών υαλοπινάκων νά προφυλάςωσι τά δυνά-
μενα νά έπικαλυφθώσι μνημεία της Ακροπόλεως
και προ πάντων το σωζόμενον δυσμικόν μέρος της
ζωφόρου του Παρθενώνος, όπερ πρέπει νά προφυ-
λαχθή διά κρυστάλλινου γείσου ή διά κρυστάλλι-
νης οροφής. ΙΙάντα δέ τά λοιπά μάρμαρα, έφ' ών
παρατηρείται ψαθυρότης της ύφής, ά κα'ι ευτυ-
χώς εΐνε άναλόγως σπάνια, δύνανται νά προφυλα-
χθώσι της περαιτέρω άλλοιώσεως διά καταλλήλου
έπιχρίματος, έξ εκείνων άτινα χρησιμοποιούνται
νυν εϊς τά έπιδεκτικά άποσαθρώσεοκ πετρώματα.
ΤοιαΟτα προυτάθησαν ήδη, άλλα μεν συνιστάμενα
έκ κόνεως κεκαυμένου μαγνησίτου και πυριτικού
καλίου, έτερα δέ έκ κόνεως κεκαυμένου μαγνησί-
του και πυκνών διαλυμάτων θειικού μαγνησίου και
άλλα εξ έπιδράσεως ύδροςειδίου τοΰ βαρύου και
θειικού οξέος ή πυριτικοί καλίου. Επίσης προυτά-
θησαν διαλύματα πυριτοφθορϊκών άλάτων (ΚβδδΙβΓ
-Γ1ιΐ3ΐβ). Έκ τούτων πρέπει νά -ροτιμηθώσι τά.
μή άλλοιοΰντα τήν μαρμαρώδη όψιν κα'ι τά μή
παρέχοντα λευκόν έπίχριμα, Γνα μή τροποποιηθη
ο διά τοΟ χρόνου έπελΟών έςωραϊσμός διά κιτρι-
νοειδοΰς χροιάς τών μαρμάρων.
Το είδος του έπιχρίματος και ό τρόπος της
έφαρμογής αύτοΰ πρέπει νά έκλεγή κατόπιν πει-
ραμάτοον και τά πειράματα ταΰτα ή Επιτροπεία
φρονεί ότι πρέπει ν' άνατεΟώσιν εις τον έξ ημών
εΐδικόν περί τήν συντήρησιν άρχαίων μνημείου κ.
ΟΟωνα Ρουσόπουλον.
Συνημμένως ύποβάλλομεν προς το Σεοαστόν
ΊπουργεΤον τήν εκΟεσιν του καθηγητού κ. Ά. Κ.
Δαμβέργη «περί της χημικής εξετάσεως τών μαρ-
μάρου» και τήν εκΟεσιν, έν μεταφράσει, τοΰ καθη-
γητού κ. Κίηηβ «περί τών αλλοιώσεων τοΰ μαρ-
μάρου τών μνημείων της Άκοοπόλεως » .
Μετά τοΰ ανήκοντος σεβασαοΰ
'/ί επιτροπεία
Αναστάσιος Κ. Δαμβέργης,
Γεώργιος Σωτηριάδης,
"Οθων Ρονσάηονλος.
Β')· Α. Δαμβέργη εχ&εσις.
Χημική εξέτασις τών μαρμάρων της Ακροπόλεως.
Άθι(νησι, τί) Ιοΐΐ Ιανουαρίου 1912.
ΊΙ έπ'ι τόπου αετ' έπιστάσεως έξέτασις τών α.αο-
μάρων τοΰ Παρθενώνος και τών έν τω μουσείω της
Ακροπόλεως διαφυλασσομένων γλυπτών έργων έκ
της ζωφόρου τοΰ Παρθενώνος κατέδειςεν ότι ουδε-
μία άλλοίωσις έν τη συνοχή της υφής έν αύτοϊς
υφίσταται, έκτος τών άποτελεσμάτων της μηχα-
νικής άποτριβής της επιφανείας κα'ι δή τών λεπτο-
τέρων προεξοχών τών γλυπτών, ένεκα της μακρο-
χρονίου επενέργειας τών σταγόνων της βροχής και
της χαλάζης. Σπανίως παρετηρήθησαν έπι τών
μαρμάρων έσοχα'ι κατά το μάλλον και ήττον προσο-
μοιάζουσαι προς μικράς φλέβας προϋπάρξαντος
παρεισάκτου τινός όρυκτοΰ ή πετρώματος, όπερ
διά τοΰ χρόνου έντελώς άποσαθρωθέν και καθ'ολο-
κληρίαν έκπλυθέν κατέλιπεν ώς κενάς τάς φλέβας
αΰτοΰ Οπό τήν μορφήν εσοχών έν τω μαρμάρω.
Σπανιώτερον έτι και δή μόνον έπι τετραγωνικών
τίνων τεμαχίων έκ τών ορθοστατών της στοάς
τών Καρυάτιδων παρατηρείται άπολέπισίς τις τοΰ
μαρμάρου, ήτις κα'ι σακχαρώδη ύφήν εις τοΰτο
προσοιοει.
Ή χημική έξέτασις τών μαρμάρων τής Ακρο-
πόλεως περιέλαβε τάς έπομένας έρεύνας:
Ι)" άνίχνευσιν μαγειρικοΰ άλατος έν τω πα-
λαίω μαρμάρω και έν τω νέω τών ορυχείων τής
I Ιεντέλης,
2)' ποσοτικήν άνάλυσιν τριών δειγμάτων μαρ-
μάρου
κα'ι 3)' ποσοτικήν άνάλυσιν τοΰ έν ύδροχλω-
ρικώ οςεΐ άδιαλύτου συστατικού τοΰ μαρμάρου.
1. Ανίγνενσις μαγειρικού άλατος έν τω παλαίω
Έτνπ. 23.7.12.