DOI Artikel:
Euangelidēs, Dēmētrios E.: Ek tēs Mykēnōn geōmetrikēs nekropoleōs
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14281#0147
Έκ τής Μυκηνών γεωμετρικής νεκροπόλεως ■ νηο Δ. Εναγγελίδον
137
μέλαν γεγανωμένον. Ο καλαθίσκος ούτος εξέχει
δια τήν τελείαν δπτησιν, το στερεώτατον χρώμα
των κοσμημάτων, τον καθαρον πηλόν, τήν λε-
πτοτάτην έπιφάνειαν και το κομψον σχήμα με
τήν χαρίεσσαν προς τά έξω καμπήν των χει-
λέων. Ομοιότατοι ευρέθησαν έν Αθήναις καϊ εν
Έλευσΐνι 1. Και οί μεν εξ Έλευσΐνος είναι διά-
τρητοι ή φέρουσι τοιαύτα κοσμήματα, ώστε φαί-
νονται ακριβή άπομιμήματα αληθούς πλεκτοΟ κα-
λάΟου, εις δέ του ΚθνικοΟ μουσείου (υπ άρ. Κύρ.
11021) είναι εντελώς όμοιος τω ένταυθα, πλην
του οτι το άνω ήμισυ της επιφανείας είναι μέλαν,
το οέ κάτω υ.όνον ρέοει γοααυ,άς. Κατά τά άλλα
είναι της αυτής τεχνικής εκτελέσεως ούτως ώστε
άσφαλώς δύναται τις νά είπη οτι ο έκ Μυκηνών
είναι προϊόν τής αττικής του Δι-ύλου κεραμεικής.
ήτις καϊ άλλως έπέδρασεν έπι τον ρυθμον τούτον.
Ιίαρατηρητέον προς τούτοις οτι ή οιακόσμηστς τών
περ'ι ών ό λόγος καλαθίσκων μιμείται ώς έπι το
πολύ πραγματικούς καλάθους, ώς έν τοις έξ'Ελευ-
σΐνος. Έν τω ήμετέρω δ' δμως και τω ές Αθηνών
μνημονευθέντι ή διακάσμησις είναι αδιάφορος μη
έξαρτωμένη έκ του πραγματικού καλάθου' ούτω
το άγγεΐον έγένετο αύτοτελές ύπομιμνήσκον μό-
νον το σχήμα του καλάΟου, ου/1 οέ και τήν δια-
κόσμησιν, όπερ αποδεικνύει ότι είναι περαιτέρω
διαμόρφωσις τών πρώτων, οί'τινες πάλιν έπλάσθη·
σαν κατά το πρότυπον τών πλεκτών καλάθων, τών
συνήθων σκευών του οικογενειακού βίου τών αρ-
χαίων. Έκ τής εύρέσεως του καλάθου τούτου έν
τω διά καύσεως τάφω δέν είναι άπίθανον οτι έν
αύτώ γυνή τις είχε ταφή τό έπίνητρον και τήν
ήλακάτην περ'ι πολλού ποιούμενη.
ΓαΟτα είναι τά ευρεθέντα αγγεία, ών έν γένει
ό πηλός είναι υπέρυθρος, άλλ' ενίοτε και ούχρο-
πράσινος, ούχΐ πάντοτε τελείοκ καθαρός και λε-
πτός ένεκα τής μή επαρκούς πλύσεως αύτοΟ. Πλάτ-
τεται διά τοϋ τροχού, άλλά δέν κατορθοΟται πάν-
τοτε τελειότης σχήματος, διότι τοΰτο καθόλου
εχει τι το βαρύ.
Η -επιφάνεια συνήθως εχει το φυσικόν χρώμα
του πηλοΟ, άλλά ζωηρότερον και θερμότερον.Τούτο
πιθανώτατα έπετυγχάνετο δι' έπιχρίσεακ άλοιφής
1 Στάης ΑΛ 1892, 10 άρ. 22 ^1 1899 ε!/.. 94 95. Α Ε 1898
πίν. 2, 17 και σ. 104, 107 ε!/. 27.
έξ αύτου του πηλοϋ λίαν άραια.ς. 'Αλλ' άγγείων
τινών ή έπιφάνεια (ώς του άμφορέως και τής πρό-
χου) εχει άνοικτότερον τόνον προς το κίτρινον χρώ-
μα ' βεβαίως τούτο δέν οφείλεται εις λευκον επί-
χρισμα ή κίτρινον, οίον το έπι τών έκ θήρας, Μ.
Ασίας και Βοιωτίας καί τίνων έκ Σ-άρτης (Β8Α
1907 σ. 1 19) γεωμετρικών άγγείων, άλλ'εις άραι-
ότερον στρώμα τής ρηθείσης άλοιφής, ήτις διά τής
επιορασεως τοΰ πυρός ηλλοιουτο ουτοο επι το αι-
θριώτερον.
Ιο σχέδιον δέν παρεκκλίνει μεν τής συνήθους
γεωμετρικής στυγνότητος, άλλ' ό τεχνίτης έχει
χείρα μάλλον βιαστικήν και άγροικωτέραν καλλι-
τεχνικήν άντίληψιν, ούτω δέ το σχέδιον αύτου*
είναι ήμελημένον πως και ούτως ειπείν χονδρο-
κοιιαένον, σπανιώτατα δέ πλησιάζει και ποός τήν
φυσικότητα (ϊδέ τον ύπό τον ίππον ίχθύν του αγ-
γείου είκ. 7).
Άλλά καθόλου ουδεμία λεπτότης παρατηρείται
έν τοις κοσμήμασιν ή γραμμή είναι άε'ι παχεϊα
κα'ι εχει τι το βαναυσικόν. II έν τη σχηματοποι-
ήσει έκζήτησις τών γεωμετρικών στοιχείων είναι
όλως ύποτυπώδης κα'ι οιονεί νωχελής' ούδαμοΰ
φαίνεται ή λεπτότης και αυστηρά ακρίβεια τών
άττικών κεραμέων, ούδ' ή μαθηματική και σοφή
κατάταξις τών έκ Ηήρας κατακόσμων άμφορέων 2.
Ο χαρακτήρ τής τέχνης τών ήμετέρων άγγείων
ούτω προδίδει συγγένειάν τινα προς τόν τών βοιω-
τικών, άνεςάρτητον όμως άπ' αύτου.
Εςετάσωμεν νυν διά βραχέων κα'ι τήν διακό-
σμησιν αύτών. Κοσμήματα άπαντώσι τά συνήθη
τώ γεωαετοικώ όυθαώ, άλλά κυρίως τά εύθύ-
γράμμα. Η εύθεΐα γραμμή ή περιθέουσα όλον το
άγγεΐον και τήν άρχήν έχουσα έκ του κεραμευτι-
κού τροχού είναι γενική' άλλ όταν πρόκειται νά
χωρισθώσι ζώναι ή μετόπαι άπ αλλήλων, χρησι-
μοποιείται σύστημα τριών γραμμών, τρόπος κοι-
νός τω γεωμετρικώ ρυθμώ- Αί μικραί και παράλ-
ληλοι κάθετοι ωσαύτως είναι έν μεγάλη χρήσει
κυρίως μέν έπι τών χειλέων, άλλά και έπι τής
έ-ιφανείας (ώς έντήπρόχω). ΑίλοξαΊ άεΐ έπι τών
λαβών, ώς έπι τών έγχαράκτων κυκλαδικών άγ-
γείων (πρβ. Α Ε 1898 πίν. 9, 37 καί Αγ§'. Ηθγ.
5 ΙΙο'.ά τι; κίνησις καί άγαθη ϊιάταξ'.ς ίαφαίνετα! εν τ& σκύφω
(ει* 3) /.αί τί; χύτρα (είκ 8).
137
μέλαν γεγανωμένον. Ο καλαθίσκος ούτος εξέχει
δια τήν τελείαν δπτησιν, το στερεώτατον χρώμα
των κοσμημάτων, τον καθαρον πηλόν, τήν λε-
πτοτάτην έπιφάνειαν και το κομψον σχήμα με
τήν χαρίεσσαν προς τά έξω καμπήν των χει-
λέων. Ομοιότατοι ευρέθησαν έν Αθήναις καϊ εν
Έλευσΐνι 1. Και οί μεν εξ Έλευσΐνος είναι διά-
τρητοι ή φέρουσι τοιαύτα κοσμήματα, ώστε φαί-
νονται ακριβή άπομιμήματα αληθούς πλεκτοΟ κα-
λάΟου, εις δέ του ΚθνικοΟ μουσείου (υπ άρ. Κύρ.
11021) είναι εντελώς όμοιος τω ένταυθα, πλην
του οτι το άνω ήμισυ της επιφανείας είναι μέλαν,
το οέ κάτω υ.όνον ρέοει γοααυ,άς. Κατά τά άλλα
είναι της αυτής τεχνικής εκτελέσεως ούτως ώστε
άσφαλώς δύναται τις νά είπη οτι ο έκ Μυκηνών
είναι προϊόν τής αττικής του Δι-ύλου κεραμεικής.
ήτις καϊ άλλως έπέδρασεν έπι τον ρυθμον τούτον.
Ιίαρατηρητέον προς τούτοις οτι ή οιακόσμηστς τών
περ'ι ών ό λόγος καλαθίσκων μιμείται ώς έπι το
πολύ πραγματικούς καλάθους, ώς έν τοις έξ'Ελευ-
σΐνος. Έν τω ήμετέρω δ' δμως και τω ές Αθηνών
μνημονευθέντι ή διακάσμησις είναι αδιάφορος μη
έξαρτωμένη έκ του πραγματικού καλάθου' ούτω
το άγγεΐον έγένετο αύτοτελές ύπομιμνήσκον μό-
νον το σχήμα του καλάΟου, ου/1 οέ και τήν δια-
κόσμησιν, όπερ αποδεικνύει ότι είναι περαιτέρω
διαμόρφωσις τών πρώτων, οί'τινες πάλιν έπλάσθη·
σαν κατά το πρότυπον τών πλεκτών καλάθων, τών
συνήθων σκευών του οικογενειακού βίου τών αρ-
χαίων. Έκ τής εύρέσεως του καλάθου τούτου έν
τω διά καύσεως τάφω δέν είναι άπίθανον οτι έν
αύτώ γυνή τις είχε ταφή τό έπίνητρον και τήν
ήλακάτην περ'ι πολλού ποιούμενη.
ΓαΟτα είναι τά ευρεθέντα αγγεία, ών έν γένει
ό πηλός είναι υπέρυθρος, άλλ' ενίοτε και ούχρο-
πράσινος, ούχΐ πάντοτε τελείοκ καθαρός και λε-
πτός ένεκα τής μή επαρκούς πλύσεως αύτοΟ. Πλάτ-
τεται διά τοϋ τροχού, άλλά δέν κατορθοΟται πάν-
τοτε τελειότης σχήματος, διότι τοΰτο καθόλου
εχει τι το βαρύ.
Η -επιφάνεια συνήθως εχει το φυσικόν χρώμα
του πηλοΟ, άλλά ζωηρότερον και θερμότερον.Τούτο
πιθανώτατα έπετυγχάνετο δι' έπιχρίσεακ άλοιφής
1 Στάης ΑΛ 1892, 10 άρ. 22 ^1 1899 ε!/.. 94 95. Α Ε 1898
πίν. 2, 17 και σ. 104, 107 ε!/. 27.
έξ αύτου του πηλοϋ λίαν άραια.ς. 'Αλλ' άγγείων
τινών ή έπιφάνεια (ώς του άμφορέως και τής πρό-
χου) εχει άνοικτότερον τόνον προς το κίτρινον χρώ-
μα ' βεβαίως τούτο δέν οφείλεται εις λευκον επί-
χρισμα ή κίτρινον, οίον το έπι τών έκ θήρας, Μ.
Ασίας και Βοιωτίας καί τίνων έκ Σ-άρτης (Β8Α
1907 σ. 1 19) γεωμετρικών άγγείων, άλλ'εις άραι-
ότερον στρώμα τής ρηθείσης άλοιφής, ήτις διά τής
επιορασεως τοΰ πυρός ηλλοιουτο ουτοο επι το αι-
θριώτερον.
Ιο σχέδιον δέν παρεκκλίνει μεν τής συνήθους
γεωμετρικής στυγνότητος, άλλ' ό τεχνίτης έχει
χείρα μάλλον βιαστικήν και άγροικωτέραν καλλι-
τεχνικήν άντίληψιν, ούτω δέ το σχέδιον αύτου*
είναι ήμελημένον πως και ούτως ειπείν χονδρο-
κοιιαένον, σπανιώτατα δέ πλησιάζει και ποός τήν
φυσικότητα (ϊδέ τον ύπό τον ίππον ίχθύν του αγ-
γείου είκ. 7).
Άλλά καθόλου ουδεμία λεπτότης παρατηρείται
έν τοις κοσμήμασιν ή γραμμή είναι άε'ι παχεϊα
κα'ι εχει τι το βαναυσικόν. II έν τη σχηματοποι-
ήσει έκζήτησις τών γεωμετρικών στοιχείων είναι
όλως ύποτυπώδης κα'ι οιονεί νωχελής' ούδαμοΰ
φαίνεται ή λεπτότης και αυστηρά ακρίβεια τών
άττικών κεραμέων, ούδ' ή μαθηματική και σοφή
κατάταξις τών έκ Ηήρας κατακόσμων άμφορέων 2.
Ο χαρακτήρ τής τέχνης τών ήμετέρων άγγείων
ούτω προδίδει συγγένειάν τινα προς τόν τών βοιω-
τικών, άνεςάρτητον όμως άπ' αύτου.
Εςετάσωμεν νυν διά βραχέων κα'ι τήν διακό-
σμησιν αύτών. Κοσμήματα άπαντώσι τά συνήθη
τώ γεωαετοικώ όυθαώ, άλλά κυρίως τά εύθύ-
γράμμα. Η εύθεΐα γραμμή ή περιθέουσα όλον το
άγγεΐον και τήν άρχήν έχουσα έκ του κεραμευτι-
κού τροχού είναι γενική' άλλ όταν πρόκειται νά
χωρισθώσι ζώναι ή μετόπαι άπ αλλήλων, χρησι-
μοποιείται σύστημα τριών γραμμών, τρόπος κοι-
νός τω γεωμετρικώ ρυθμώ- Αί μικραί και παράλ-
ληλοι κάθετοι ωσαύτως είναι έν μεγάλη χρήσει
κυρίως μέν έπι τών χειλέων, άλλά και έπι τής
έ-ιφανείας (ώς έντήπρόχω). ΑίλοξαΊ άεΐ έπι τών
λαβών, ώς έπι τών έγχαράκτων κυκλαδικών άγ-
γείων (πρβ. Α Ε 1898 πίν. 9, 37 καί Αγ§'. Ηθγ.
5 ΙΙο'.ά τι; κίνησις καί άγαθη ϊιάταξ'.ς ίαφαίνετα! εν τ& σκύφω
(ει* 3) /.αί τί; χύτρα (είκ 8).