DOI Artikel:
Oikonomos, Georgios P.: Anathēmatikon kranos tōn Orchomeniōn
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14370#0103
ΑΕ 1925-1926 Γ. Π Οίκονόαου: ' Ανα&ηματικόν κράνος τών 'Ορχομενίων. 91
διέφ&ειραν τών Αθηναίων τους δέ ζώντας έλαβον. Και την Βοιωτίαν έξέλιπον
Α&ηναΧοι πάσαν, σπονδάς ποιησάμενοι έφ' ω τους άνδρας κομιοϋνται- Και οι
φεύγοντες Βοιωτών κατελΦόντες και οι άλλοι πάντες αυτόνομοι πάλιν έγένοντο.
Σημειωτέον δτι ή μάχη αύτη παρά τοις πλείστοις των συγγραφέων αναφέρεται
ως μάχη της Κορώνειας, παρά τω Ξενοφώντι έ'νθ' άνωτ. καλείται ή παρά την Λεβά-
δειαν συμφορά, παρά δέ τω Παυσανία I, 27, 6 μνημονεύεται ως εν τη Άλιαρτία χώρα
γενομένη (πορϋ'ήσας δέ (δ Τολμίδης) της γης την πολλην Ηαι παραστησάμενος
πολιορκεία Χαιρώνειαν ώς ές την Αλιαρτίαν προηλϋ'εν, αυτός τε μαχόμενος απέ-
θανε και τό πάν ήδη στράτευμα ήττάτο) Ό Ρϊθδΐίθ εν ΡαιιΙν ΚΕ - XI,2, 1428 στ.
29 παραπέμπει κατά παραδρομήν εις τον Παυσανίαν III, 9, Ιο, ένθα πρόκειται περί
της επί τοϋ Αγησιλάου τω 394 π Χ. γενομένης έν Κορώνεια μάχης.
Είναι δέ γνωστόν εκ τοϋ Πλουτάρχου β. Περικλ. 18 δτι ό Περικλής ήναντιώθη
εις την εις Βοιωτίαν ε'ισβολήν τοϋ Τολμίδου «ορών αυτόν.... συν ούδενι καιρώ
παραοκεναξόμενον εις Βοιωτίαν έμβαλιιν και πεπεικότα των έν ηλικία τους άρι-
στους και φιλοτιμοτάτους έ&ελοντϊ ατρατεύεσθαι χιλίονς γενομένους άνευ της
άλλης δυνάμεως, φέρεται δέ «τό μνημονευόμενον ειπών (τω δήμω) ώς ει μη πεί-
ϋΌΐτο Περικλεϊ, τόν γε σοφώτατον ούχ άμαοτήσεται σύμβουλον άναμείνας χρόνον».
Ή έν Κορώνεια, καταστροφή τοϋ Τολμίδου καΐ των μετ' αυτού «μεγάλην τω Περικλεϊ
αετ' εύνοιας δόξαν ήνεγκεν ώς άνδρί φρονίμω και φιλοπολίτη».
Ό Διόδωρος XII, 6 παραδίδει τά έξης:..... Τολμίδης δέ ό τών Ά&ηναίων
στρατηγός εΐλε Χαιρώνειαν. Τών δέ Βοιωτών συστραφέντων και τοις περϊ τόν Τολ-
μίδην ένεδρενσάντων έγένετ^ μάχη καρτερά περϊ την Κορώνειαν, κα#' ην Τολμί-
μίδης μέν μαχόμε\ ος άνηρέ&η, τών δέ άλλων Α&ηναίων οι μέν κατεκόπησαν, οι
δέ ζώντες ελήφθησαν. Τηλικαύτης δέ συμφοράς γενομένης τοις Άΰ'ηναίοις, ήναγ-
κάσ&ησαν άφεϊναι τάς πόλεις άπάσας τάς κατά την Βοιωτίαν αυτόνομους είναι,
έ.άν τους αιχμαλώτους άπολάβωσιν.
Τά αυτά άναφέρουσι καΐ αί υπόλοιποι περί της μάχης ταύτης της Κορώνεια^
άρχαϊαι πηγαί, άλλαι γλισχρότερον και άλλαι πληρέστερον, ήτοι Θουκυδ. III 62,5. 67, 3.
IV 92, 6. Πλάτ. Άλκιβ. 112 α Ίσοκρατ. XVI 28 Μβνβΐ' ΊΤ.οοροπιρ'* ΗβΠβηίΙο 36 έ.
Πρβ. Ρααΐν ΚΕ 1 III 643 έ. (Ρ. Ο&αβΓ). Χ12, 1428 29 έ (Ρΐβδίίθ), συντόμως δέ και ό Εά'·
ΜβνβΓ ϋθδοΐι. ά Α11. III, 619 και ό Ββίοοίι Οποοίι. Οβδοΐιϊοΐιίβ ΠΙ 1, 73.
Τήν λεπτομερεστάτην περί τών περί την μάχην της Κορώνειας γεγονότων πηγήν
αποτελεί ό Θουκυδίδης έν τω άναγραφέντι ανωτέρω χωρίω I,. 113, 2. Παρ' αυτού μαν-
θάνομεν δτι οι Βοιωτοί φυγάδες κατεΐχον τον Όρχομενόν και τήν Χαιρώνειαν, δτι ό
Τολμίδης κατέλαβε τήν Χαιρώνειαν, εξ ού συνάγομεν δτι δεν είχε προφθάσει νά κυρί-
ευση τον Όρχομενόν, δτι δέ εδέχθη τήν έπίθεσιν τών Βοιωτών φυγάδων ορμώμενων
έκ της Όρχομενοϋ χώρας και ήττήθη παρά τήν Κορώνειαν.
"Οτι έν τω στρατεύματι τών Βοιωτών ήσαν και Όρχομένιοι δεν μνημονεύεται μέν
ρητώς, άλλ' είναι προφανώς πιθανόν νά ύποθέσωμεν, άφοϋ οί Βοιωτοί εξόριστοι ήσαν έγκα-
τεστημένοι έν Όρχομενώ, ό Όρχομενός δέ ήτο τό όρμητήριον της κινήσεως αυτών, ασφαλώς
δέ και εις τών κυριωτάτων, αν μή ό κυριώτατος τόπος της οργανώσεως και προπαρασκευής
τής εναντίον τοϋ Τολμίδου και τής Αθηναϊκής κυριαρχίας έξεγέρσεως τών Βοιωτών.
διέφ&ειραν τών Αθηναίων τους δέ ζώντας έλαβον. Και την Βοιωτίαν έξέλιπον
Α&ηναΧοι πάσαν, σπονδάς ποιησάμενοι έφ' ω τους άνδρας κομιοϋνται- Και οι
φεύγοντες Βοιωτών κατελΦόντες και οι άλλοι πάντες αυτόνομοι πάλιν έγένοντο.
Σημειωτέον δτι ή μάχη αύτη παρά τοις πλείστοις των συγγραφέων αναφέρεται
ως μάχη της Κορώνειας, παρά τω Ξενοφώντι έ'νθ' άνωτ. καλείται ή παρά την Λεβά-
δειαν συμφορά, παρά δέ τω Παυσανία I, 27, 6 μνημονεύεται ως εν τη Άλιαρτία χώρα
γενομένη (πορϋ'ήσας δέ (δ Τολμίδης) της γης την πολλην Ηαι παραστησάμενος
πολιορκεία Χαιρώνειαν ώς ές την Αλιαρτίαν προηλϋ'εν, αυτός τε μαχόμενος απέ-
θανε και τό πάν ήδη στράτευμα ήττάτο) Ό Ρϊθδΐίθ εν ΡαιιΙν ΚΕ - XI,2, 1428 στ.
29 παραπέμπει κατά παραδρομήν εις τον Παυσανίαν III, 9, Ιο, ένθα πρόκειται περί
της επί τοϋ Αγησιλάου τω 394 π Χ. γενομένης έν Κορώνεια μάχης.
Είναι δέ γνωστόν εκ τοϋ Πλουτάρχου β. Περικλ. 18 δτι ό Περικλής ήναντιώθη
εις την εις Βοιωτίαν ε'ισβολήν τοϋ Τολμίδου «ορών αυτόν.... συν ούδενι καιρώ
παραοκεναξόμενον εις Βοιωτίαν έμβαλιιν και πεπεικότα των έν ηλικία τους άρι-
στους και φιλοτιμοτάτους έ&ελοντϊ ατρατεύεσθαι χιλίονς γενομένους άνευ της
άλλης δυνάμεως, φέρεται δέ «τό μνημονευόμενον ειπών (τω δήμω) ώς ει μη πεί-
ϋΌΐτο Περικλεϊ, τόν γε σοφώτατον ούχ άμαοτήσεται σύμβουλον άναμείνας χρόνον».
Ή έν Κορώνεια, καταστροφή τοϋ Τολμίδου καΐ των μετ' αυτού «μεγάλην τω Περικλεϊ
αετ' εύνοιας δόξαν ήνεγκεν ώς άνδρί φρονίμω και φιλοπολίτη».
Ό Διόδωρος XII, 6 παραδίδει τά έξης:..... Τολμίδης δέ ό τών Ά&ηναίων
στρατηγός εΐλε Χαιρώνειαν. Τών δέ Βοιωτών συστραφέντων και τοις περϊ τόν Τολ-
μίδην ένεδρενσάντων έγένετ^ μάχη καρτερά περϊ την Κορώνειαν, κα#' ην Τολμί-
μίδης μέν μαχόμε\ ος άνηρέ&η, τών δέ άλλων Α&ηναίων οι μέν κατεκόπησαν, οι
δέ ζώντες ελήφθησαν. Τηλικαύτης δέ συμφοράς γενομένης τοις Άΰ'ηναίοις, ήναγ-
κάσ&ησαν άφεϊναι τάς πόλεις άπάσας τάς κατά την Βοιωτίαν αυτόνομους είναι,
έ.άν τους αιχμαλώτους άπολάβωσιν.
Τά αυτά άναφέρουσι καΐ αί υπόλοιποι περί της μάχης ταύτης της Κορώνεια^
άρχαϊαι πηγαί, άλλαι γλισχρότερον και άλλαι πληρέστερον, ήτοι Θουκυδ. III 62,5. 67, 3.
IV 92, 6. Πλάτ. Άλκιβ. 112 α Ίσοκρατ. XVI 28 Μβνβΐ' ΊΤ.οοροπιρ'* ΗβΠβηίΙο 36 έ.
Πρβ. Ρααΐν ΚΕ 1 III 643 έ. (Ρ. Ο&αβΓ). Χ12, 1428 29 έ (Ρΐβδίίθ), συντόμως δέ και ό Εά'·
ΜβνβΓ ϋθδοΐι. ά Α11. III, 619 και ό Ββίοοίι Οποοίι. Οβδοΐιϊοΐιίβ ΠΙ 1, 73.
Τήν λεπτομερεστάτην περί τών περί την μάχην της Κορώνειας γεγονότων πηγήν
αποτελεί ό Θουκυδίδης έν τω άναγραφέντι ανωτέρω χωρίω I,. 113, 2. Παρ' αυτού μαν-
θάνομεν δτι οι Βοιωτοί φυγάδες κατεΐχον τον Όρχομενόν και τήν Χαιρώνειαν, δτι ό
Τολμίδης κατέλαβε τήν Χαιρώνειαν, εξ ού συνάγομεν δτι δεν είχε προφθάσει νά κυρί-
ευση τον Όρχομενόν, δτι δέ εδέχθη τήν έπίθεσιν τών Βοιωτών φυγάδων ορμώμενων
έκ της Όρχομενοϋ χώρας και ήττήθη παρά τήν Κορώνειαν.
"Οτι έν τω στρατεύματι τών Βοιωτών ήσαν και Όρχομένιοι δεν μνημονεύεται μέν
ρητώς, άλλ' είναι προφανώς πιθανόν νά ύποθέσωμεν, άφοϋ οί Βοιωτοί εξόριστοι ήσαν έγκα-
τεστημένοι έν Όρχομενώ, ό Όρχομενός δέ ήτο τό όρμητήριον της κινήσεως αυτών, ασφαλώς
δέ και εις τών κυριωτάτων, αν μή ό κυριώτατος τόπος της οργανώσεως και προπαρασκευής
τής εναντίον τοϋ Τολμίδου και τής Αθηναϊκής κυριαρχίας έξεγέρσεως τών Βοιωτών.