DOI Artikel:
Baroucha, Eirēnē A.: Kykladikoi taphoi tēs Parou
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14370#0118
106
Ειρήνης Α. Βάρούχα: Κυκλαδικοί τάφοι τής Πάρον
ΑΕ 1925-1926
αύται είναι κατανενεμημέναι πέριξ δλης της επιφάνειας 1, ή διάταξις της ημετέρας
Ομοιάζει προς τάς νεωτέρας πυξίδας της Σύρου.
Αι αποφύσεις αΰται δεν έχρησίμευον βεβαίως ώς λαβαί, αλλά δια νά διέρχεται·
δι' αυτών νήμα. Έάν δι' αυτού άνηρτάτο μόνον ή πυξίς, δπως δλα τα άλλα τα όμοιας
άποφύσεις έχοντα άγγεϊα ή έστερεοΰτο μόνον τό πώμα 3 είναι άγνωστον, διότι αι πυξί-
δες ευρίσκονται πολύ συχνά δπως και ή ιδική μας, άνευ πώματος.
Πλην τών λαβών ενδιαφέρον παρέχει και ή διακόσμησις της πυξίδος μας. Έν
γένει βεβαίως τό θέμα τοΰ διά διασταυρουμένων γραμμών σχηματισμού κιγκλιδωτοϋ
δχι μόνον δεν είναι σπάνιον, άλλα εμφανίζεται, ώς γνωστόν, πολύ ενωρίς εις πάσαν προϊ-
στορικήν κεραμεικήν 3, Εις τάς Κυκλάδας σπανίως μεν εις τά εγχάρακτα \ άλλα συχνό-
τατα εις τά νεώτερα γραπτά5. Ή διά ζωνών δμως εκ καθέτων γραμμών και δικτυοοτού
διακόσμησις ολοκλήρου της επιφανείας τοΰ αγγείου άπαντα, νομίζω, διά πρώτην φοράν
εις εγχάρακτα Κυκλαδικά.
Οί άναξητοϋντες την αρχήν τών γεωμετρικών κοσμημάτων εις υλικά πρότυπα
(Καη8ΐηι&ΐΘΓΪ&1Ϊ8ΐηα8), τά τοιαύτα θέματα, δπως και τό επί τού προηγουμένου αγγείου
«ψαροκόκκαλο», νομίζουν ώς μίμησιν από την πλεκτικήν ή τήν ύφαντικήν (Τθχίϊ11αιη8ΐ)·
τήν περιβολήν δηλ. τού άρχήθεν άδιακοσμήτου άγγείου διά νημάτων ή δικτύου προς
μεταφοράν ή άνάρτησιν ή θεωρούσιν ώς μίμησιν πλεκτών καλάθων, τών οποίων ή κατα-
σκευή καθώς νομίζουν προηγήθη της τών πηλίνων αγγείων <». Ό ΗοθΓΠβδ 7 εις τά άγ-
γεϊα μέ τοιαΰτην διακόσμησιν διαβλέπει πρότυπα μή προορισμένα διά τήν πυράν.
Ή θεωρία αύτη της προελεύσεως τών γεωμετρικών κοσμημάτων δεν είναι νέα $,
αι παρομοιώσεις δέ αί προβαλλόμενοι ώς επιχειρήματα πολύ έλκυστικαί^' παρ' δλον
δε τον εναντίον της πόλεμον έχει ακόμη οπαδούς. Φυσικά δεν πρόκειται νά παραθέ-
σωμεν τά εναντίον της επιχειρήματα- τό σπουδαιότερον δμως εκ τούτων, ή έμφάνισις
δηλ. τοιούτων θεμάτο)ν εις αποδεδειγμένως νεώτερα αγγεία και ή διακόσμησις τών αρχαιο-
τέρων πρώτον εις τον λαιμό ν τού άγγείου ενώ, άίν ή θεωρία ήτο άληθής θά ήρχιζεν
έκ τού κάτω μέρους, δεν δύναται νά έξαχθή και έκ τής κεραμεικής τών Κυκλάδων διότι
τά αρχαιότερα ευρήματα, ώς γνωστόν, εις τάς νήσους δχι μόνον δεν δύνανται %ά χωρι-
σθούν χρονικώς ώς προερχόμενα ώς έπι τό πλείστον άπό τάφους, αλλά έχουν και σχε-
δόν όμοιόμορφον διακόσμησιν μέ τό τυπικόν Κυκλαδικόν «ψαροκόκκαλο» χαραγμένον
καθέτως ή παραλλήλοος πέριξ δλης τής επιφανείας τού άγγείου.
Άλλ' δτι βεβαίως δεν πρόκειται περί μιμήσεως πλεκτών προτύπων, άλλα περί
εξελίξεως τοΰ ρυθμοϋ τής νεολιθικής κεραμεικής, είναι, νομίζω, όρθότερον νά δεχθώμεν
1 Β. Α. 8 ε. ά. και ΗαβθΓΐ 8ο1ιιηΐ(11 Τγο]& ηηά 5 ΑΜ. 1917 σ. 50 Ρ1ιγ1&1ϊορί VII 3, 5 XII. 20,
Ιΐίοη σ. 247 κ. έ. Οπ§33 ο. 30 και 35.
2 Καιά τόν Βυ°;εΐ3 έ.ά. αί πυξίδες θά εΐχον έν γένει β Ό 8θ1ΐυο1ΐ1ΐ3.ΐ'άΙ {ε. ά. σ. 41) νομίζει δτι αφορμή
πώμα, προς στερέωσιν τοΰ οποίου έχρησίμευε τό νήμα. τής διακοσμήσεως τών αγγείων είναι ή διά διαφόρων ύλι-
3 Τσούντας. ΑΙ προϊστορικά! ακροπόλεις Διμηνίου κών περιβολή τών πρώτων έκ κολοκΰνθης (ΡΊ&δοΙιβηΙνΓίΓ-
Σέσκλου .σ. 125 Α. Μ. 1905 σ. 137. Επίσης είς τήν 1>Ϊ8) αγγείων.
Τροίαν (3ο1ιιώκ11; δοΐιΐϊβιηδηη'β 831111η. άρ. 171.,179) 7 "Ε. ά. σ. 264.
τήν Κρήτην (ΕνΗΠΒ έ. ά. είκ. 19Β Β. 8. Λ. 1900 σ. 8 Εναντίον τοΰ ίδρυτοϋ τής Θεωρίας 8βιηρβΓ έ'γραψε
144, 1903 σ. 199), Σαρδηνίαν (Μοη.ΧΙΧ σ. 430 είκ. 18), πλήν τοΰ Εΐβ^Ι (8ΐίΙίΓ&§οη) και δ Αάαιηίΐ νειη 8ο1ΐβ11βηα
Σικελίαν (Βοΐιιιοΐι. έ. ά. σ. 165) Ίταλί,αν. Μέσην και Δυτικήν (ϋίβ &11ηθΓ<1Ϊ8θ1ΐΘ Κιιηβϋ. 1923).
Εύρώπην (Ηοβηι ε. ά. σ. 19. ΕβειΊ Κβ&Πβχ IV2 πίν. 9 Βοΐιυοίιΐι. έ. ά. πίν. XI. ΥϋΊιγζ 8ρϊΐ'&1β υηά νοίυίβ
148α καΊ ε'ικ. 150) Α'ίγυπτον Ργ&πΙςΕ. I έ. ά. π. Χ. κ.τ.λ. είκ. 12 και 13·
4 ΕΑ· 1898 Πίν. 9. 32. 10 Κϊβ§1 έ. ά. σ. 3 8ο1ιβ11βη!ΐ έ. ά. σ. 56. 76.
Ειρήνης Α. Βάρούχα: Κυκλαδικοί τάφοι τής Πάρον
ΑΕ 1925-1926
αύται είναι κατανενεμημέναι πέριξ δλης της επιφάνειας 1, ή διάταξις της ημετέρας
Ομοιάζει προς τάς νεωτέρας πυξίδας της Σύρου.
Αι αποφύσεις αΰται δεν έχρησίμευον βεβαίως ώς λαβαί, αλλά δια νά διέρχεται·
δι' αυτών νήμα. Έάν δι' αυτού άνηρτάτο μόνον ή πυξίς, δπως δλα τα άλλα τα όμοιας
άποφύσεις έχοντα άγγεϊα ή έστερεοΰτο μόνον τό πώμα 3 είναι άγνωστον, διότι αι πυξί-
δες ευρίσκονται πολύ συχνά δπως και ή ιδική μας, άνευ πώματος.
Πλην τών λαβών ενδιαφέρον παρέχει και ή διακόσμησις της πυξίδος μας. Έν
γένει βεβαίως τό θέμα τοΰ διά διασταυρουμένων γραμμών σχηματισμού κιγκλιδωτοϋ
δχι μόνον δεν είναι σπάνιον, άλλα εμφανίζεται, ώς γνωστόν, πολύ ενωρίς εις πάσαν προϊ-
στορικήν κεραμεικήν 3, Εις τάς Κυκλάδας σπανίως μεν εις τά εγχάρακτα \ άλλα συχνό-
τατα εις τά νεώτερα γραπτά5. Ή διά ζωνών δμως εκ καθέτων γραμμών και δικτυοοτού
διακόσμησις ολοκλήρου της επιφανείας τοΰ αγγείου άπαντα, νομίζω, διά πρώτην φοράν
εις εγχάρακτα Κυκλαδικά.
Οί άναξητοϋντες την αρχήν τών γεωμετρικών κοσμημάτων εις υλικά πρότυπα
(Καη8ΐηι&ΐΘΓΪ&1Ϊ8ΐηα8), τά τοιαύτα θέματα, δπως και τό επί τού προηγουμένου αγγείου
«ψαροκόκκαλο», νομίζουν ώς μίμησιν από την πλεκτικήν ή τήν ύφαντικήν (Τθχίϊ11αιη8ΐ)·
τήν περιβολήν δηλ. τού άρχήθεν άδιακοσμήτου άγγείου διά νημάτων ή δικτύου προς
μεταφοράν ή άνάρτησιν ή θεωρούσιν ώς μίμησιν πλεκτών καλάθων, τών οποίων ή κατα-
σκευή καθώς νομίζουν προηγήθη της τών πηλίνων αγγείων <». Ό ΗοθΓΠβδ 7 εις τά άγ-
γεϊα μέ τοιαΰτην διακόσμησιν διαβλέπει πρότυπα μή προορισμένα διά τήν πυράν.
Ή θεωρία αύτη της προελεύσεως τών γεωμετρικών κοσμημάτων δεν είναι νέα $,
αι παρομοιώσεις δέ αί προβαλλόμενοι ώς επιχειρήματα πολύ έλκυστικαί^' παρ' δλον
δε τον εναντίον της πόλεμον έχει ακόμη οπαδούς. Φυσικά δεν πρόκειται νά παραθέ-
σωμεν τά εναντίον της επιχειρήματα- τό σπουδαιότερον δμως εκ τούτων, ή έμφάνισις
δηλ. τοιούτων θεμάτο)ν εις αποδεδειγμένως νεώτερα αγγεία και ή διακόσμησις τών αρχαιο-
τέρων πρώτον εις τον λαιμό ν τού άγγείου ενώ, άίν ή θεωρία ήτο άληθής θά ήρχιζεν
έκ τού κάτω μέρους, δεν δύναται νά έξαχθή και έκ τής κεραμεικής τών Κυκλάδων διότι
τά αρχαιότερα ευρήματα, ώς γνωστόν, εις τάς νήσους δχι μόνον δεν δύνανται %ά χωρι-
σθούν χρονικώς ώς προερχόμενα ώς έπι τό πλείστον άπό τάφους, αλλά έχουν και σχε-
δόν όμοιόμορφον διακόσμησιν μέ τό τυπικόν Κυκλαδικόν «ψαροκόκκαλο» χαραγμένον
καθέτως ή παραλλήλοος πέριξ δλης τής επιφανείας τού άγγείου.
Άλλ' δτι βεβαίως δεν πρόκειται περί μιμήσεως πλεκτών προτύπων, άλλα περί
εξελίξεως τοΰ ρυθμοϋ τής νεολιθικής κεραμεικής, είναι, νομίζω, όρθότερον νά δεχθώμεν
1 Β. Α. 8 ε. ά. και ΗαβθΓΐ 8ο1ιιηΐ(11 Τγο]& ηηά 5 ΑΜ. 1917 σ. 50 Ρ1ιγ1&1ϊορί VII 3, 5 XII. 20,
Ιΐίοη σ. 247 κ. έ. Οπ§33 ο. 30 και 35.
2 Καιά τόν Βυ°;εΐ3 έ.ά. αί πυξίδες θά εΐχον έν γένει β Ό 8θ1ΐυο1ΐ1ΐ3.ΐ'άΙ {ε. ά. σ. 41) νομίζει δτι αφορμή
πώμα, προς στερέωσιν τοΰ οποίου έχρησίμευε τό νήμα. τής διακοσμήσεως τών αγγείων είναι ή διά διαφόρων ύλι-
3 Τσούντας. ΑΙ προϊστορικά! ακροπόλεις Διμηνίου κών περιβολή τών πρώτων έκ κολοκΰνθης (ΡΊ&δοΙιβηΙνΓίΓ-
Σέσκλου .σ. 125 Α. Μ. 1905 σ. 137. Επίσης είς τήν 1>Ϊ8) αγγείων.
Τροίαν (3ο1ιιώκ11; δοΐιΐϊβιηδηη'β 831111η. άρ. 171.,179) 7 "Ε. ά. σ. 264.
τήν Κρήτην (ΕνΗΠΒ έ. ά. είκ. 19Β Β. 8. Λ. 1900 σ. 8 Εναντίον τοΰ ίδρυτοϋ τής Θεωρίας 8βιηρβΓ έ'γραψε
144, 1903 σ. 199), Σαρδηνίαν (Μοη.ΧΙΧ σ. 430 είκ. 18), πλήν τοΰ Εΐβ^Ι (8ΐίΙίΓ&§οη) και δ Αάαιηίΐ νειη 8ο1ΐβ11βηα
Σικελίαν (Βοΐιιιοΐι. έ. ά. σ. 165) Ίταλί,αν. Μέσην και Δυτικήν (ϋίβ &11ηθΓ<1Ϊ8θ1ΐΘ Κιιηβϋ. 1923).
Εύρώπην (Ηοβηι ε. ά. σ. 19. ΕβειΊ Κβ&Πβχ IV2 πίν. 9 Βοΐιυοίιΐι. έ. ά. πίν. XI. ΥϋΊιγζ 8ρϊΐ'&1β υηά νοίυίβ
148α καΊ ε'ικ. 150) Α'ίγυπτον Ργ&πΙςΕ. I έ. ά. π. Χ. κ.τ.λ. είκ. 12 και 13·
4 ΕΑ· 1898 Πίν. 9. 32. 10 Κϊβ§1 έ. ά. σ. 3 8ο1ιβ11βη!ΐ έ. ά. σ. 56. 76.