JEDNOSTKA WOBEC HISTORII

75

Zarazem po przeciwnej stronie pola wprowadzona zostaje draperia,
która wiąże górną i prawą granicę pola, na nich jakby zawieszona. Na-
pięcie między przynależnością tego motywu do przedstawienia, jako ele-
mentu namiotu, a funkcjonowaniem w strukturze płaszczyzny wyzyskuje
również Rodakowski. Na identycznej zasadzie motyw zawieszonej na gra-
nicy pola obrazowego draperii (z tym że po stronie lewej) wykorzystał Jan
Matejko w obrazie Stańczyk z 1862 roku, podejmującym w wielu aspek-
tach dialog z dziełem Rodakowskiego.
Podobieństwo do obrazu Hogartha ujawnia możliwość umiejscowienia
odnalezionej w jej najistotniejszych aspektach pozy postaci Dembińskiego
w pożądanej relacji płaszczyznowo-przestrzennej. Obraz Amerlinga jawi


27. William Hogarth, Garrick jako Ryszard III, 1745. Walker Art Gallery. Liverpool

się w tej perspektywie zatem jako inspiracja rozwiązania określonego
aspektu dzieła, wykorzystana w sposób całkowicie odmienny niż w pier-
wowzorze. Sens tego przetworzenia pozwala się uchwycić jednak dopiero
w przywołaniu obrazu Hogartha, który funduje czasoprzestrzenną stru-