DOI Heft:
Nr. 1
DOI Artikel:Stefański, Krzysztof: Konstanty i Jarosaw Wojciechowscy - dwa pokolenia, dwie postawy wobec historyzmu
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.49349#0097
Konstanty i Jarosław Wojciechowscy — dwa pokolenia, dwie postawy wobec historyzmu 91
8. Konstanty Wojciechowski, Kościół
Wniebowzięcia NMP na Starym
Mieście w Łodzi, 1887-90
wg.B. Wilkoszewski, Widoki Łodzi,
Łódź 1896,
w duchu wczesnego romantycznego neogotyku, z przeznaczeniem na miejsce jego spo-
czynku. Korpus otoczono podcieniem z ostrołukowymi arkadami, ujmującymi boczne
kaplice, z jednej z których znalazł się nagrobek generała26 . Przystępując do rozbudowy
kościoła, zbyt małego dla rozwijającego się miasteczka, Konstanty Wojciechowski potra-
fił uszanować wcześniej istniejącąjego formę, wtapiając ostrołukowe arkady w zewnętrz-
ne ściany dobudowanych naw bocznych. Odwrócił jednocześnie orientację kościoła,
sytuując dwuwieżową fasadę na miejscu dawnej absydy ołtarzowej, a wcześniejszą wieżę
frontową pozostawiając za nowo uformowaną częścią prezbiterialną27. W postępowaniu
tym ujawnił się jego szacunek dla zastanych form architektonicznych, w tym także dla
motywów neogotyckich z początku stulecia.
Ten sam sposób podejścia do formy budowli i wyboru konwencji stylowej uwidocznił się
w kościele w Srocku, wzniesionym w latach 1898-1902. Była to rozbudowa XVI-wieczne-
go jednonawowego kościółka o prostych kształtach renesansowych28, które zadecydowały
26 Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, Akta Komisji Województwa Kaliskiego, rkps nr 602; wizerunki
kościoła po przebudowie z początku XIX w. w: „Tygodnik Ilustrowany" 1861, nr 72, s. 48; Kościół w Opatówku ,
„Tygodnik Ilustrowany" 1904, nr 44, s. 849; por. W. BAŁUS, P. KRASNY, Kościół parafialny w Wielączy, "Miscella-
nea Łódzkie" 1996, nr 1 (15), s. 36. Nie jest ustalony autor przebudowy kościoła z tego okresu. Nie można wykluczyć
w tym wypadku udziału Ch.P. Aignera, który pracował dla gen. J. Zajączka wykonując niezrealizowany projekt pomni-
ka Napoleona. Ostrołuczne arkadowe podcienie, które otaczało kościół przypomina podobną formę zastosowaną przez
Aignera w Domku Gotyckim w Puławach (1809): T. S. JAROSZEWSKI, Chrystian Piotr Aigner. Architekt warszaw-
skiego klasycyzmu, Warszawa 1969, s. 124-128, 201-204.
27 MNW, Rys. Pol., sygn. 15063.
28 Archiwum Państwowe w Łodzi [dalej APŁ], Rząd Gubernialny Piotrkowski [dalej RGP] Wydz. Adm., sygn. 9202;
Srock, „Kronika Dyecezyi Kujawsko-Kaliskiej" 1913, nr 10, s. 316-318.
8. Konstanty Wojciechowski, Kościół
Wniebowzięcia NMP na Starym
Mieście w Łodzi, 1887-90
wg.B. Wilkoszewski, Widoki Łodzi,
Łódź 1896,
w duchu wczesnego romantycznego neogotyku, z przeznaczeniem na miejsce jego spo-
czynku. Korpus otoczono podcieniem z ostrołukowymi arkadami, ujmującymi boczne
kaplice, z jednej z których znalazł się nagrobek generała26 . Przystępując do rozbudowy
kościoła, zbyt małego dla rozwijającego się miasteczka, Konstanty Wojciechowski potra-
fił uszanować wcześniej istniejącąjego formę, wtapiając ostrołukowe arkady w zewnętrz-
ne ściany dobudowanych naw bocznych. Odwrócił jednocześnie orientację kościoła,
sytuując dwuwieżową fasadę na miejscu dawnej absydy ołtarzowej, a wcześniejszą wieżę
frontową pozostawiając za nowo uformowaną częścią prezbiterialną27. W postępowaniu
tym ujawnił się jego szacunek dla zastanych form architektonicznych, w tym także dla
motywów neogotyckich z początku stulecia.
Ten sam sposób podejścia do formy budowli i wyboru konwencji stylowej uwidocznił się
w kościele w Srocku, wzniesionym w latach 1898-1902. Była to rozbudowa XVI-wieczne-
go jednonawowego kościółka o prostych kształtach renesansowych28, które zadecydowały
26 Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, Akta Komisji Województwa Kaliskiego, rkps nr 602; wizerunki
kościoła po przebudowie z początku XIX w. w: „Tygodnik Ilustrowany" 1861, nr 72, s. 48; Kościół w Opatówku ,
„Tygodnik Ilustrowany" 1904, nr 44, s. 849; por. W. BAŁUS, P. KRASNY, Kościół parafialny w Wielączy, "Miscella-
nea Łódzkie" 1996, nr 1 (15), s. 36. Nie jest ustalony autor przebudowy kościoła z tego okresu. Nie można wykluczyć
w tym wypadku udziału Ch.P. Aignera, który pracował dla gen. J. Zajączka wykonując niezrealizowany projekt pomni-
ka Napoleona. Ostrołuczne arkadowe podcienie, które otaczało kościół przypomina podobną formę zastosowaną przez
Aignera w Domku Gotyckim w Puławach (1809): T. S. JAROSZEWSKI, Chrystian Piotr Aigner. Architekt warszaw-
skiego klasycyzmu, Warszawa 1969, s. 124-128, 201-204.
27 MNW, Rys. Pol., sygn. 15063.
28 Archiwum Państwowe w Łodzi [dalej APŁ], Rząd Gubernialny Piotrkowski [dalej RGP] Wydz. Adm., sygn. 9202;
Srock, „Kronika Dyecezyi Kujawsko-Kaliskiej" 1913, nr 10, s. 316-318.