Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (65.2003)

92

Krzysztof Stefański


9. Konstanty Wojciechowski, projekt
konkursowy kościoła św. Floriana
w Warszawie, rzut, 1886.
Muzeum Narodowe w Warszawie


10. Konstanty Wojciechowski, projekt
konkursowy kościoła św. Floriana
w Warszawie, elewacja frontowa, 1886.
Muzeum Narodowe w Warszawie

o tym, że Wojciechowski tym razem zrezygnował z konwencji neogotyckiej na rzecz spo-
kojnych i harmonijnych form neorenesansowych, odpowiadających pierwotnemu stylowi
kościoła29.
Godne uwagi są także dzieła Konstantego Wojciechowskiego powstałe zarówno poza
terenem diecezji włocławskiej, jak i granicami Królestwa Polskiego, jak na przykład neo-
gotycki kościół w Wasiliszkach na Litwie, ukończony w 1902 r.3° (il. 14), czy też kościół w
Wiatce w północnej Rosji31. Realizacje te świadczą o tym, że zainteresowania i ambicje
Wojciechowskiego wykraczały poza sprawy związane z funkcją architekta diecezjalnego.
Budując liczne kościoły we miasteczkach i wsiach diecezji włocławskiej, Wojciechow-
ski, w odróżnieniu od Józefa Piusa Dziekońskiego, nie miał okazji (poza wspomnianym
już kościołem w Łodzi), by wznieść budowlę bardziej okazałą. Szansą zrealizowania neo-
gotyckiego kościoła w „stylu wiślano-bałtyckim" o iście „katedralnej" skali stała się dla
niego budowa kościoła Świętej Rodziny w Częstochowie (il.15,16). Inicjatywa budowy
tej świątyni łączyła się z nadziejami na utworzenia odrębnej diecezji częstochowskiej,
które ziściły się dopiero w 1925 r. Ciche nadzieje na utworzenie diecezji częstochowskiej

29 Formy takie wcześniej pojawiły się w kościele w Radomsku, chociaż ze skromniej rozwiązaną dwuwieżową fasadą.

30 MNW, Rys. Pol., sygn. 15051; Poświęcenie kościoła w Wasiliszkach, „Życie i sztuka" (ilustrowany dodatek do „Kra-
ju") 1902, nr 41, s. 6.

31 MNW, Rys. Pol., sygn. 15049; wł., Polacy w Wiatce, "Tygodnik Ilustrowany" 1899, nr 50, s. 989-990.