Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (65.2003)

Srebrne łyżki renesansowe z XVII-wiecznego skarbu w Lwowskim Muzeum Historycznym 347

6. Ilustracja z książki W. Łozińskiego,
Złotnictwo lwowskie


Wiadomo, że od 1599 r. złotnicy lwowscy winni byli znakować swe wyroby gmerka-
mi19. Bez odpowiedzi pozostaje pytanie czy widoczny na łyżkach gmerk należał do złotni-
ka, czy też ich właściciela.
Brak puncy miejskiej (we Lwowie punca miejska dla wyrobów ze srebra obowiązywa-
ła od 1678 r.2°) sugeruje, że łyżki były wykonane przed 1678 r. Prawdopodobieństwo ich
pochodzenia spoza Lwowa jest nieznaczne, bowiem złotnictwo było w tym mieście na
dość wysokim poziomie. Złotnicy lwowscy wykonywali wiele, bardzo różnych wyrobów.
Pokaźną ich część stanowiły srebra stołowe. Poza tym srebra importowane zazwyczaj
opatrywano puncami miejskimi.
Na łyżkach ze zbioru Władysława Łozińskiego nie ma także punc kontrybucyjnych,
używanych w Austrii w czasie wojen napoleońskich21. Takie punce znajdują się na wielu
srebrnych przedmiotach ze zbiorów Lwowskiego Muzeum Historycznego. Ich brak na
łyżkach ze skarbu nasuwa wniosek, iż ukryto je wcześniej, być może w XVIII w. Dobry
stan ich zachowania świadczy o tym, iż były używane okazjonalnie i już wówczas uważa-
no je za cenną część majątku.(Przy częstym używaniu grawerunek uległby zatarciu). Tego
typu wyroby były dla lwowskiego mieszczanina swoistą lokata majątkową, toteż jak pisał

19 Ibid., s. 43.

20 Ibid., s. 54.

21 L. LEPSZY, Złotnictwo w Polsce, Kraków 1933, s. 229.