390

Kronika

the turn ofthe Liner, poruszający rolę, jaką w 1. 20. i
30. odegrały statki w rozwoju nowoczesnego de-
sign^ i architektury w Europie „Centralnej".
Drugi dzień konferencji (12 czerwca) zgrupował
przed południem referaty pod hasłem „Czyj moder-
nizm i awangarda? Lokalne (inne) izmy". W tej gru-
pie znalazły się teksty: Isabeli Wunsche
(International University, Brema) - Biocentist Mo-
dernism: The Other Side of the Avant-garde, która
przedstawiła twórczość rosyjskiej awangardy
w kontekście europejskiego modernizmu, Iriny Ge-
novej (New Bulgarian University, Sofia) - Balkan
Modernism/Balkan Modernity. Difficulties ofhisto-
ricizing, dotyczący „modernizmu" na Bałkanach,
Andrasa Zwickla (Hungarian National Gallery, Bu-
dapeszt) - Between Conservatism and Modernism.
Classicisms and Realisms of the 1920's in Central
Europe, o neoklasycystycznych trendach w 1. 20. w
Czechosłowacji, Polsce i na Węgrzech, Linary Do-
vydaityte (Vytautas Magnus University, Kowno) -
Constructing the Local,, isms": some Aspects ofLi-
thuanian Expressionism, omawiający dwa okresy li-
tewskiego ekspresjonizmu - 1. 20. oraz 1. 50. i 70.,
oraz Myroslavy M. Mudrak (Ohio State University,
Stany Zjednoczone) - Polish Modernism and Ukra-
inian Artists: Parallel Strategies, przedstawiający
twórczość artystów urodzonych na Ukrainie, a dzia-
łających w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu i Sa-
noku w okresie międzywojennym.
Referaty wygłoszone po południu natomiast do-
tyczyły tematu „Konstruując Tożsamości: Artysta
pomiędzy Państwem a Samym Sobą". Usłyszeliśmy
teksty: Nicholasa Sawickiego (University of Penn-
sylvania. Filadelfia) - Painting Without Politics:
Dvordk's Model, dotyczący poglądów Maxa
Dvoraka lansującego model artysty jako apolitycz-
nej, autonomicznej jednostki, Gyórgy'ego Szucsa
(Hungarian National Gallery, Budapeszt)
— An analysis of Hungarian and Romanian Pavi-
lions at the 1937 World Exhibition, Paris,
o węgierskich i rumuńskich pawilonach na Wysta-
wie Światowej w 1937 r. w Paryżu, Giedre Janke-
viciute (State Institute for Culture, Philosophy and
Art, Wilno) - Traditionalism as Modernism: Lithu-
anian Art ofthe 40 's and 50 's, poruszający problem
sztuki litewskiej 1. 40. i 50. uwarunkowanej patrona-
tem państwa, powiązań artystów z mecenatem pań-
stwowym dotyczyły także referaty: Ljiljany
Koleśnik (Institute of Art History, Zagrzeb) - Dan-
gerous Liaisons: The Relation between Artist and
State in Croatian Art ofthe 1950 's i Gabora Patakie-
go (Institute of Art History ofthe Hungarian Acade-
my of Sciences, Budapeszt) - Hidden and Destroyed
Oeuvres ofthe Fifties and Sixties in Central Europe,
natomiast Marian Mazzone (College of Charleston.
Stany Zjednoczone) w referacie Location, Process,

Identity: Actions and Happenings in the 1960s mó-
wiła o warunkach, w jakich w 1. 60. artyści tworzyli
swoją tożsamość.
Ostatni dzień konferencji (13 czerwca) otworzył
temat „Analogiczne strategie/inne historie", w ra-
mach którego referaty wygłosili: Timothy Benson
(Los Angeles County Museum of Art, Stany Zjedno-
czone) - Mapping Culture in Central Europe: Dada
and Devetsil, omawiający podobieństwa i różnice
pomiędzy berlińską grupą Dada a czeską grupą De-
vetsil, Darko Śimićic (Institute for Contemporary
Art, Zagrzeb) — The case of Dada: Searching thro-
ugh the Archipelago of the Avant-gardes in Central
Europe, który przedstawił działalność grupy Dada w
Chorwacji, oraz Esther Levinger (University of Ha-
ifa, Izrael) - Ideology and Practice of International
Constructivism: El Lissitzky, Strzemiński and Kobro
i Christiny Lodder (University of St. Andrews, Szko-
cja) - Modernism and Constructivism in East-Cen-
tral Europe, których teksty poświęcone były
konstruktywistom z Polski, Rosji i Węgier, ich wza-
jemnym powiązaniom i wpływom.
Ostatni temat konferencji, „Kto konstruuje? Pro-
blemy sztuki nowoczesnej w «Centralnej» (Wschod-
niej) Europie", zgromadził na popołudniowej sesji
referaty: Tomasza Gryglewicza (Uniwersytet Jagiel-
loński, Kraków) - Ideology or Culture: On the Art
of a Non-existent Country. Central Europe at the
Time of the Avant-garde and the Yalta Conference,
podważający samo pojęcie Europy „Centralnej", ro-
zumianej inaczej w okresie międzywojennym i po
konferencji w Jałcie, Katarzyny Murawskiej-Muthe-
sies (Birkbeck College. University of London, Wiel-
ka Brytania) - Unworlding Slaka, porównującej
zachodnioeuropejskie publikacje dotyczące
Wschodniej „Centralnej" Europy z publikacją Mi-
chaela Bradbury'ego o fikcyjnym państwie Slaka,
Evy Forgacs (Art Center College of Design, Pasade-
na, Stany Zjednoczone) - Whose Narrative is It?
The Possibilities of Constructing the History )of Cen-
tral European Art or Art in Central Europe, poświę-
cony problemom sztuki tworzonej w Europie
„Centralnej" w kontekście sztuki Europy Zachod-
niej, Anny Brzyski (University of Kentucky, Lexing-
ton, Stany Zjednoczone) - Centers and Peripheries:
Language Barriers and Cultural Geography of Eu-
ropean Modern Art, dotyczący hegemonii języka an-
gielskiego we współczesnej historii sztuki,
publikacjach, sympozjach i sesjach, Deborah
Schultz (University of Sussex, Wielka Brytania) -
Methodological Issues: Researching Socialist Re-
alist Romania, o problemach metodologicznych
związanych z badaniem rumuńskiej sztuki 1. 40 i 50.,
oraz Matthew S. Witkovsky (National Gallery of
Art, Waszyngton, Stany Zjednoczone) - The „ Cage
ofthe Center": Thoughts on Avant-gardism and Re-