616

KATARZYNA UCHOWICZ, DOROTA PIRAMIDOWICZ
Warszawa, Instytut Sztuki PAN
10. Konferencja Grupy Roboczej Polskich i Niemieckich
Historyków Sztuki, Warszawa 2003.
Wanderungen: Kunstler - Kunstwerk - Motiv - Stifter.
Wędrówki: Artysta — Dzieło - Wzorzec — Fundator

W dniach 25-28 września 2003 r. odbyła się
10. konferencja Grupy Roboczej Pol-
skich i Niemieckich Historyków Sztuki,
zorganizowana przez Instytut Sztuki Polskiej Aka-
demii Nauk przy współpracy Niemieckiego Instytu-
tu Historycznego, dzięki finansowemu wsparciu
Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej. Obrady
miały miejsce w Warszawie w budynku IS PAN (ul.
Długa 26/28) i w nowej siedzibie Niemieckiego In-
stytutu Historycznego (Al. Ujazdowskie 39).
Uczestników konferencji powitali dyrektor Instytu-
tu Sztuki PAN Lech Sokół, dwaj wiceprzewodniczą-
cy Grupy Roboczej - prof. dr hab. Andrzej
Tomaszewski i prof. dr hab. Dethard von Winterfeld,
prof. dr hab. Stanisław Mossakowski, członek rze-
czywisty PAN, prof. dr hab. Janusz Lipkowski, wi-
ceprezes PAN, a także ambasador Republiki
Federalnej Niemiec, dr Reinhard Schweppe. Po po-
witaniu wicedyrektor IS PAN Małgorzata Omila-
nowska, organizator i opiekun merytoryczny
przedsięwzięcia, oprowadziła gości po towarzyszą-
cej konferencji wystawie fotografii zatytułowanej
Fotograf przyjechał! Mieszkańcy dawnych Prus
Wschodnich na fotografiach pochodzących ze zbio-
ru Urzędu Konserwatora Zabytków w Królewcu,
przygotowanej przez Piotra Jamskiego i Jana Przy-
pkowskiego. Wystawa powstała w związku z projek-
tem finansowanym przez fundację Die Zeit
z Hamburga, opracowywanym przez IS PAN we
współpracy z Niemieckim Instytutem Historycznym,
a mającym na celu utworzenie bazy danych zdjęć
i archiwaliów z dawnych zbiorów Urzędu Konserwa-
tora Zabytków w Królewcu. Wielkoformatowe foto-
grafie przedstawiały przypadkowych przechodniów
i gapiów, którzy znaleźli się w kadrze zdjęć służą-
cych dokumentacji konserwatorskiej i archiwizacji

obiektów zabytkowych. Portretów w tym zbiorze
nie przewidywano, a sfotografowani to ciekawscy,
których zafrapował tajemniczy człowiek z wielkim
aparatem na statywie.
Po części powitalnej rozpoczęły się obrady, któ-
re - zgodnie z tytułem konferencji - podporządko-
wano następującym zagadnieniom: Artysta, Dzieło,
Wzorzec, Fundator.
Pierwszy dzień poświęcono wędrówkom arty-
stów oraz przepływowi dzieł sztuki pomiędzy Pol-
ską a Niemcami. Konferencję rozpoczęła Uta Maria
Brauer (Berlin), która zanalizowała podobieństwa
detali kolumn z klasztoru benedyktynów w Huysbur-
gu i dawnego kościoła Norbertanek w Strzelnie.
Agnieszka Gąsior (Leipzig) mówiła o Hansie Sufi
von Kulmbach i niewyjaśnionej dotychczas kwestii
miejsca powstania jego dzieł (Kraków czy Norym-
berga). Dwa kolejne referaty dotyczyły twórczości
architekta i rzeźbiarza Andreasa Schlutera. Hans
Ulrich Kessler (Berlin) i Guido Hinterkeuser (Dussel-
dorf) podkreślili znaczenie, jakie dla późniejszej
działalności artysty dla dworu brandenburskiego
w Berlinie miał jego pobyt na kosmopolitycznym
dworze króla Jana III Sobieskiego. Dyskusję wywołał
fakt uznania przez Hinterkeusera rzeźb w Wilanowie
za pewne dzieła Schlutera, dla polskich badaczy bo-
wiem jest to tylko autorstwo hipotetyczne. O wę-
drówce artystycznej Bernarda Bellotta, w której
duże znaczenie odegrała Warszawa, mówił Heiner
Krellig (Berlin). Twórczość Wojciecha Kossaka i
jego niemieckich współpracowników była tematem
referatu Stefana Dyroffa (Frankfurt/Oder), zaś Józef
Ignacy Kraszewski i jego muzeum w Dreźnie - Ste-
fana Laube (Berlin). Dwa ostatnie referaty dotyczy-
ły zjawisk w sztuce XX wieku. Lidia Głuchowska
(Berlin) przybliżyła twórczość graficzną i literacką