192

Jakub Adamski


14. Kraków, klasztor Franciszkanów, sklepieniepn. przęsła wsch. ramienia krużganka.
Fot. Jakub Adamski


15. Kraków, katedra,
rzut dawnego kapitularza
w przyziemiu Wieży
Zegarowej oraz przyległych
przęseł nawy pn.
Wg Architektury gotyckiej...,
rys. Jakub Adamski

a jakakolwiek rola Weinricha w tym zakresie może pozo-
stać jedynie nieweryfikowalną hipotezą.
Aby w pełni zrozumieć znaczenie omawianych tu kon-
strukcji, należy spróbować ustalić ich artystyczną genezę,
co jednak nie należy do zadań prostych. Najważniejsze
w tym kontekście będzie określenie artystycznej prowenien-
cji sklepienia Mariackiego, gdyż augustiańskie jest wyraź-
nie od niego zależne, tak w ogólnej koncepcji, jak
i rozwiązaniach szczegółowych („szczyciki” oparte na ścia-
nach tarczowych), ale przy tym oparte na schemacie „kla-
sycznej” gwiazdy ośmioramiennej. Taki rysunek żebrowania
był w powszechnym użyciu przede wszystkim na terenach
północnych, gdzie pojawił się około roku 1340 wraz z grun-
towną przebudową kaplicy na Zamku Wysokim w Malbor-
ku (1331-1344, il. 8) i był szczególnie często stosowany
około roku 140045. Wielka liczba tego rodzaju konstrukcji
na całym Pomorzu i w państwie zakonnym w Prusach wska-
zuje, że twórca przekrycia chóru kazimierskiego musiał być

45 Steffani BECKER-HOUNSLOW, Der Beitrag Englands zur Entstehung und Entwicklung figurierter Gewolbe im
Deutschordensstaat Preufien. Eine Hinterfragung etablierter Thesen zur Herkunft von Stern- und Schirmgewblben in