DOI issue:
Nr. 4
DOI article:Artikuły
DOI article:Michalczyk, Zbigniew: Uwagi na temat pierwowzorów dzieł Szymona Czechowicza i malarzy jego kręgu
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.70769#0728
722
Zbigniew Michalczyk
19. Szymon Czechowicz, Św. Maria Magdalena,
ok. poi. XVIII w., Węgrów, fara, fot. P. Jamski
Zapewne po 1743 r. Czechowicz wykonał na zamówienie Jana Tarły (fundatora wcze-
śniejszych obrazów przeznaczonych do świątyni misjonarzy w Lublinie) zespół płócien
ołtarzowych do kościoła pijarów (obecnie parafialnego) w Opolu Lubelskim: Św. Józef
Kalasanty, Św. Anna nauczająca Marię, Św. Józef, Św. Klemens oraz Św. Antoni (il. 16)77.
Udało się odnaleźć bezpośredni pierwowzór ostatniego z wymienionych płócien: rycinę,
zapewne z lat 90. XVII w., powielającą kompozycję Maratty, wykonaną przez Pietra Santie-
go Bartolego (1635-1700), znanego przede wszystkim z prac archeologiczno-inwentaryza-
cyjnych78, i wydaną w Rzymie przez Niccoló (Nicolasa) Billy’ego (il. 16a)79. Nie jest znany
obraz Maratty o takim układzie, możliwe więc, że dzieło powstało jedynie z myślą o wy-
daniu ryciny, na co wskazywałaby również sygnatura „Carolus Marattfus] invfenit]”, a nie
„pinxit”. Podobnie jak w przypadku Św. Katarzyny z Tyczyna, malarz nieznacznie zredu-
kował kompozycję, dostosowując ją do formatu wydłużonego prostokąta. Produktem jego
77 Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, t. 8, Województwo Lubelskie, red. Ryszard BRYKOWSKI, Ewa ROWIŃSKA,
z. 13, Powiat Opolski, inwentaryzacja Zofia WINIARZ, Janina WIERCIŃSKA, Warszawa 1962, s. 17, il. 50-56; MI-
CHALCZYK, Szymon Czechowicz..., s. 41.
78 LE BLANC, op. cit, t. 1, Paris 1854, s. 161, poz. 52; Znam egzemplarze w: Rzym, Istituto Nazionale per la Grafica,
Fondo Pio, Vol. 26, FN 4538; Sztokholm, Nationalmuseum, Teckning- och gravyrsamlingen. Na temat Bartoliego:
Cinzia Maria SICCA, BartoliPietro Santi, [w:] Allgemeines Kunstlerlexikon..., Bd. 7, Miinchen-Leipzig 1993, s. 258-259.
79 Istnieje stan ryciny z dopiskiem: „da Niccolo Billy: all’orologgio della chiesa nuova” (Bibliotheque nationale de
France, Departement des Estampes et de la photographic, BB-20-FOL, (Euvre de Carle Maratti, tome 3, nr 54). Billy,
Francuz czynny w Rzymie, działał długo (notowany w latach 1689-1747) i niestety nie wiadomo, w jakich dokładnie
latach prowadził oficynę przy Piazza dell’Orologio, Evelin ALTNÓDER, „Billy (Bijlli, Billi), Nicoló, d. A.”, [w:]
Allgemeines Kunstlerlexikon..., Bd. 11, Miinchen-Leipzig 1995, s. 60-61.
Zbigniew Michalczyk
19. Szymon Czechowicz, Św. Maria Magdalena,
ok. poi. XVIII w., Węgrów, fara, fot. P. Jamski
Zapewne po 1743 r. Czechowicz wykonał na zamówienie Jana Tarły (fundatora wcze-
śniejszych obrazów przeznaczonych do świątyni misjonarzy w Lublinie) zespół płócien
ołtarzowych do kościoła pijarów (obecnie parafialnego) w Opolu Lubelskim: Św. Józef
Kalasanty, Św. Anna nauczająca Marię, Św. Józef, Św. Klemens oraz Św. Antoni (il. 16)77.
Udało się odnaleźć bezpośredni pierwowzór ostatniego z wymienionych płócien: rycinę,
zapewne z lat 90. XVII w., powielającą kompozycję Maratty, wykonaną przez Pietra Santie-
go Bartolego (1635-1700), znanego przede wszystkim z prac archeologiczno-inwentaryza-
cyjnych78, i wydaną w Rzymie przez Niccoló (Nicolasa) Billy’ego (il. 16a)79. Nie jest znany
obraz Maratty o takim układzie, możliwe więc, że dzieło powstało jedynie z myślą o wy-
daniu ryciny, na co wskazywałaby również sygnatura „Carolus Marattfus] invfenit]”, a nie
„pinxit”. Podobnie jak w przypadku Św. Katarzyny z Tyczyna, malarz nieznacznie zredu-
kował kompozycję, dostosowując ją do formatu wydłużonego prostokąta. Produktem jego
77 Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, t. 8, Województwo Lubelskie, red. Ryszard BRYKOWSKI, Ewa ROWIŃSKA,
z. 13, Powiat Opolski, inwentaryzacja Zofia WINIARZ, Janina WIERCIŃSKA, Warszawa 1962, s. 17, il. 50-56; MI-
CHALCZYK, Szymon Czechowicz..., s. 41.
78 LE BLANC, op. cit, t. 1, Paris 1854, s. 161, poz. 52; Znam egzemplarze w: Rzym, Istituto Nazionale per la Grafica,
Fondo Pio, Vol. 26, FN 4538; Sztokholm, Nationalmuseum, Teckning- och gravyrsamlingen. Na temat Bartoliego:
Cinzia Maria SICCA, BartoliPietro Santi, [w:] Allgemeines Kunstlerlexikon..., Bd. 7, Miinchen-Leipzig 1993, s. 258-259.
79 Istnieje stan ryciny z dopiskiem: „da Niccolo Billy: all’orologgio della chiesa nuova” (Bibliotheque nationale de
France, Departement des Estampes et de la photographic, BB-20-FOL, (Euvre de Carle Maratti, tome 3, nr 54). Billy,
Francuz czynny w Rzymie, działał długo (notowany w latach 1689-1747) i niestety nie wiadomo, w jakich dokładnie
latach prowadził oficynę przy Piazza dell’Orologio, Evelin ALTNÓDER, „Billy (Bijlli, Billi), Nicoló, d. A.”, [w:]
Allgemeines Kunstlerlexikon..., Bd. 11, Miinchen-Leipzig 1995, s. 60-61.