Zakład Architektury Polskiej i Historii Sztuki <Warschau> [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki i Kultury (7.1939)

(5)

ŚLĄSK ZAOLZIAŃSKI

51


w najstarszych kościołach drewnianych na Śląsku. Dachy i strzecha wieży oraz
biegnące dokoła całego kościoła soboty są kryte gontami. Dolna część ułożona
na podmurówce z polnego kamienia jest zbudowana do wysokości przydaszków
nad sobotami z belek świerkowych ułożonych na zrąb dochodzących do 60 cm
średnicy. Kościółek guciański dzięki temu, że położony jest z dala od głównych
traktów, oraz dzięki okoliczności, że należała doń zawsze niewielka tylko liczba
katolików, zachował szczęśliwie w znacznym stopniu swój pierwotny charakter.
We wnętrzu znajdują się dwa ołtarze pochodzące ze schyłkowego okresu rokoka,
świadczące o dość wysokim poziomie artystycznym ich wykonawcy. W nawie
po stronie północnej i zachodniej słupy o rzeźbionych głowicach podtrzymują
chór muzyczny i pawlacz, które są zdobione polichromią ludowego artysty
Szczepana Sony z Nieborów z r. 1642. Jest ona malowana na płótnie nale-
pionym na drzewo.
Najbliższy w typie guciańskiego jest kościół w Marklowicach (ryc. 68),
datujący się jednak znacznie później, bo dopiero na rok 1739 i posiadający już
prezbiterium oktogonalne. Na odmiennych natomiast założeniach jest zbudo-
wany kościół w Nydku, którego powstanie przypada na rok 1576. Ma on prezbi-
terium zakończone prostokątnie, a ściany zewnętrzne pozbawione sobót tworzą
linie proste bez załamań. Z biegiem czasu jego wygląd zewnętrzny uległ bardzo
niekorzystnym zmianom, a mianowicie dachy gontowe zastąpiono eternitem,
a obicia gontowe ścian deskami; nadto w celu zabezpieczenia ścian pecki wy-
ręczono podmurówką z łupanego kamienia.

4*