DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.38698#0235
Hinweis: Dies ist eine zusätzlich gescannte Seite, um Farbkeil und Maßstab abbilden zu können.
0.5
1 cm
178
M. MARKIEWICZ
(3)
m
Wiele z nich nabiera charakteru symbolicznego np.: prorok leżący w altanie —
symbol odpoczynku w Panu i niektóre sceny z cyklu Jonasza tworzące symbole
ratunku1). Poszczególne jednak elementy tych scen są greckie, np. mon-
strum Jonasza odpowiada monstrum Andromedy 2).
Obok symbolizmu czerpanego z ksiąg żydowskich sztuka pierwszych
chrześcijan przejmuje ze sztuki pogańskiej hellenistycznej gotowe już obrazy,
które jednak przekształca i dostosowuje do swoich potrzeb np. kaczka — symbol
zimy, a przez przesunięcie pojęć symbol śmierci; gołąb, w antycznym grobie
symbol spokoju ■— w katakumbach symbol duszy zbawionej 3). Prócz tych
dwóch głównych źródeł symbolizmu starochrześcijańskiego istniało jeszcze
i trzecie: Nowy Testament. Stąd zaczerpnięto przedstawienia takie jak: Chromy
— według Tertuliana — symbol Chrztu, kosze z chlebem — symbol Eucha-
rystii 4) oraz całe cykle symboli Sakramentów, stanowiące niejako zaczątek
symbolizmu dogmatycznego, który po przejściu wielu ewolucji zapanuje niepo-
dzielnie w dekoracji kościołów bizantyńskich. _
W literaturze starochrześcijańskiej pierwsze miejslE . _ . ...
Kościoła, a więc teologów, apologetów i twórców i E «
W pismach ich odbijają się wszelkie zagadnienia nr -
czeństwo, zwłaszcza dotyczące rełigii i kościoła, toteż ET ^
racja kościoła pozostaje z nimi w ścisłym związku. E-~
W literaturze pierwszych czterech wieków, ściera E-^_
pierwiastki filozofii pogańskiej, głównie greckiej z n« E-1-
chrześcijańskiej, która w swych założeniach tkwi w ji E.
szła5), a więc religii wschodniej. Jedni z filozofów (np. - t-
starają się zerwać ze wszystkim, co wiąże się bezpośredr E_
inni (św. Bazyli, św. Grzegorz z Nyssy) usiłują zastosc E
ścijańską w sposób taki, aby nie sprzeciwiała się dog E
wej religii. ET
— CO
Odbicie tych tarć widać jasno w dekoracji staroch; -
gdzie pierwiastki pogańskie łączą się z chrześcijańsk E-
gnostycyzm i neoplatonizm w dużym stopniu odbije E-^
jej ideologii. E.
Z treści znanych nam pism wielkich Ojców Kość E co
h Przykłady: WULFF, op. cit. 42. — 10
2) MAŁE, L’art religieux en France, Paris 1924, str. 49.
3) Przykłady: WULFF, op. cit., str. 61, 62.
4) Str. 73, 75.
6) LECLERQUE, op. cit., str. 10, n p. Biskup Mełitan z Sar -
tować księgi święte udaje się do Syrii, aby zapoznać się z kanona E
6) Nie należy też zapominać o negatywnym ustosunkowaniu s: =“
soboru w Elwirze (pocz. IV w.). EL
M. MARKIEWICZ
(3)
m
Wiele z nich nabiera charakteru symbolicznego np.: prorok leżący w altanie —
symbol odpoczynku w Panu i niektóre sceny z cyklu Jonasza tworzące symbole
ratunku1). Poszczególne jednak elementy tych scen są greckie, np. mon-
strum Jonasza odpowiada monstrum Andromedy 2).
Obok symbolizmu czerpanego z ksiąg żydowskich sztuka pierwszych
chrześcijan przejmuje ze sztuki pogańskiej hellenistycznej gotowe już obrazy,
które jednak przekształca i dostosowuje do swoich potrzeb np. kaczka — symbol
zimy, a przez przesunięcie pojęć symbol śmierci; gołąb, w antycznym grobie
symbol spokoju ■— w katakumbach symbol duszy zbawionej 3). Prócz tych
dwóch głównych źródeł symbolizmu starochrześcijańskiego istniało jeszcze
i trzecie: Nowy Testament. Stąd zaczerpnięto przedstawienia takie jak: Chromy
— według Tertuliana — symbol Chrztu, kosze z chlebem — symbol Eucha-
rystii 4) oraz całe cykle symboli Sakramentów, stanowiące niejako zaczątek
symbolizmu dogmatycznego, który po przejściu wielu ewolucji zapanuje niepo-
dzielnie w dekoracji kościołów bizantyńskich. _
W literaturze starochrześcijańskiej pierwsze miejslE . _ . ...
Kościoła, a więc teologów, apologetów i twórców i E «
W pismach ich odbijają się wszelkie zagadnienia nr -
czeństwo, zwłaszcza dotyczące rełigii i kościoła, toteż ET ^
racja kościoła pozostaje z nimi w ścisłym związku. E-~
W literaturze pierwszych czterech wieków, ściera E-^_
pierwiastki filozofii pogańskiej, głównie greckiej z n« E-1-
chrześcijańskiej, która w swych założeniach tkwi w ji E.
szła5), a więc religii wschodniej. Jedni z filozofów (np. - t-
starają się zerwać ze wszystkim, co wiąże się bezpośredr E_
inni (św. Bazyli, św. Grzegorz z Nyssy) usiłują zastosc E
ścijańską w sposób taki, aby nie sprzeciwiała się dog E
wej religii. ET
— CO
Odbicie tych tarć widać jasno w dekoracji staroch; -
gdzie pierwiastki pogańskie łączą się z chrześcijańsk E-
gnostycyzm i neoplatonizm w dużym stopniu odbije E-^
jej ideologii. E.
Z treści znanych nam pism wielkich Ojców Kość E co
h Przykłady: WULFF, op. cit. 42. — 10
2) MAŁE, L’art religieux en France, Paris 1924, str. 49.
3) Przykłady: WULFF, op. cit., str. 61, 62.
4) Str. 73, 75.
6) LECLERQUE, op. cit., str. 10, n p. Biskup Mełitan z Sar -
tować księgi święte udaje się do Syrii, aby zapoznać się z kanona E
6) Nie należy też zapominać o negatywnym ustosunkowaniu s: =“
soboru w Elwirze (pocz. IV w.). EL