DOI Artikel:
Tsuntas, Chrēstos: Ek Mykēnōn
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14598#0012
3
ΕΚ ΜΥΚΗΝΩΝ
4
στα νά παρατηρήσω επί του χρίσματος των πλευ-
ρών του στομίου, ότι ο ξηρότοίχος έχτίσθη εν οσω
το χρίσμα ήτο ετ^ νωπόν* επί δε του χρίσματος
της προσόψεως του φέροντος τάς τοιχογραφίας πα-
ρετηρήθη οτί χαί έπεχώσθη ό δρόμος συγχρόνως*
διότι οί έν τοΐς χώμασί Οί ών έπλήρουν τον δρόμον
λίθοι χυλίόμενοί έχ των άνωθεν μεθ ορμής έπεχολ-
λήθησαν πολλαχου επί του νωπού χρίσματος βλά-
ψαντες χαί τάς τοιχογραφίας, οπερ δεν θά συνέέ*αί-
νεν, έάν μεταξύ της έπίχρίσεως χαί ζωγραφήσεως
της προσόψεως χαί τής έπίχώσεως του δρόμου
παρενέπίπτε χρόνος ίχανός προς αποξήρανσήν του
χονίάματος* ότι δε δεν περίέμείναν ν' άποξηρανθή
το χονίαμα, άλλ έπέχωσαν τον δρόμον έν γνώσεί
οντες ότι έμελλον νά βλάψωσί τάς νωπάς τοιχο-
γραφίας, άποδείχνύεί ότι μόνον χάρίν τής ήμέρας
ή των ήμερών τής ένταφίάσεως είχον παρα-
σχευάσεί αύτάς. Τούτο δεν είναι ούδαμώς παράδο-
ξον, άφου χαί αυτοί οί λεγόμενοί τάφοι του Άγα-
μέμνονος χαί τής Κλυταιμνήστρας, οί εχοντες άσυγ-
χρίτως μεγαλοπρεπεστέραν χαί πολυτελεστέραν
την πρόσοψήν, ήσαν συνήθως ως φαίνεται χεχω-
σμένοί *.
Το χρίσμα είναι έχ χαΟαράς άσβεστου χαί εχεί
πάχος διάφορον, ήτοι το μεν τής ροδαχοστολίστου
ταινίας είναι 0,004 μ. παχύ, το δε τής άμέσως τό
άνοιγμα του στομίου περίδαλλουσης έρυΟρας ται-
νίας είναι λεπτοτερον* τό πλάτος τής πρώτης ται-
νίας είναι 0,28 μ., το δε τής έρυΟρας 0,09 μ., οί
ρόδαχες εχουσί δίάμ. 0,20 μ., δεν είναι δε πραγ-
ματίχώς τόσον χανονίχοί όσον έν τή είχόνί φαίνον-
ται, διότι γεγραμμένοί οντες έξ έλευθέρας χείρός
παρουσίάζουσίν άνωμαλίας μίχράςχαί διαφοράς απ'
άλλήλων, αίτίνες δεν ήτο ευχολον νά δηλωθώσίν
έπί τής είχόνος. Το ΰπέρθυρον είναι, ώς έσημείώθη
χαί έν τοΐς σχεδίοίς, χατά τό πλεΐστον χατεστραμ-
μένον, άλλά χαί όπου σώζεται, δεν διατηρεί τό
χονίαμα άδλαδές, ένεχα τούτου δεν δυνάμεθα νά
είπωμεν όποιον ήτο το χόσμημα, ουέλάχίσταίχνη
δίαχρίνονταί άνωθί τής ροδαχοστοίχίας του ύπερ-
^ Κοινώς παραδέχονται, τώ ΑίϋθΓ επόμενοί, τό Εναντίον, χαί εγώ
δε (ΐέχρί τίνος ταότην την γνώρ,ην εΐχον* σήμερον όρ.ο)ς άρ.φί6αλλω,
αν χαί δέν είρ,αί εντελώς βέόαίος περί τής έν τώ χείρ,ένω έχφρασΟείσης
€ίχααίας, διότι αναμένω την άποπεοάτίοσίν τής ανασχα^ής τοο δρόρ,οο
τον τάφον τής Κλυταίρ-ήατρας* έξ όσων ό;αως ρ.έχρί τονδε βλέπα^
χλίνω νά πίστεόσα) ότι δεν εχεί δίχχίον ό Αί!!θΓ.
Ουρου προς τό αριστερόν άχρον* πιθανώς υπήρχε^
ενταύθα έπίστεφον τον χόσμον του περίχείλώματος
του στομίου είδος χυματίου άποτελούμενον έχ φυλ-
λοειδών χοσμημάτων.
Κίς τον τρόπον τής δίαχοσμήσεως τής Ουράς μέ-
ταδαίνοντες παρατηρουμεν ότι οί ρόδαχες έν τή θέ-
σει ταύτη είναι συνήθεις προ πάντων έν Μεσοπο-
ταμία (π. χ. Ρθίτοί 6ί ϋ!πρίθζ, ΗίδΡ άθ Γ Αίΐ ίί
είχ. 136), ής τά μνημεία βεβαίως έμίμήθησαν χαί
οί ΙΙέρσαί (πρ6. την αυτόθι V είχ. 338 Ουράν τά-
φου)* έν τώ συνόλω ομΑως τό άσσυρίαχόν σύστημα
διαφέρει του δημοσιευόμενου μΑυχηναίου, δίό^ έν
έχείνω μΑεν οί ρόδαχες είναι τό μΑονον χόσμΑημΑα, έν-
ταΰθα δε είναι μΑεν τό χυρίώτατον, άλλ' ούτε τό
μόνον ούτε το άρχίχόν' διότι αρχαιότερα τών ρο-
οάχων έν τώ συστήματί τουτω φαίνονται οτ^ είναί.
τά άπεστρογγυλωμένα τάς χορυφάς τρίγωνα, τά
όποια ώς οδόντες είσδυουσίν εχατέρωθεν μεταξύ
τών ροδάχων* τά τρίγωνα ταυτα πρέπει νά φαν-
τασθώμεν συνεχόμενα χαί σχηματίζοντα γραμμήν
οφιοειδή, ήτοι μίαν τών άπλουστάτων χοσμηματί-
χών μορφών τών δυναμΑένων νά δοθώσίν εις σανίδα
χαθηλωμένην εις την γωνίαν παραστάδος, δυο δέ
τοίαυταί σανίδες άπέναντί άλλήλων εις τάς γωνίας
παραστάδος χαθηλωμέναί άφίνουσί μεταξύ των χώ-
ρον έναλλάξ στενουμενον χαί εύρυνόμενον, δυνάμε-
νον δε χάλλίστα νά πληρωθή διά ροδάχων ή χαί δί
έλίχοείδών χοσμημάτων ώς έν τή τοιχογραφία τής
εστίας του μεγάρου Μυχηνών (Πραχτίχά ^886) χαί
έπί πολλών άλλων χαί διαφόρων έργων, διότι τό σύ-
στημα είναι χοίνον έν τή μυχηναία τέχνη. Είναι α-
ληθές, οτί οί ρόδαχες χαί αί έλίχες άναπτυσσόμενοί
έν τώ συστήματί χατά μέγεθος στενοχωρουσί τούς
οδόντας τόσον, ώστε νά φαίνωνταί ούτοί μάλλον ώς
παραπληρωμΑατίχά χοσμΑήματα,ή άρχίχή όμως ση-
μασία των χαταφαίνεταί όσάχ^ς λείπουσίν οί ρόδα-
χες χαί αί έλίχες, ώς έπί τής έχ Κρήτης πηλίνης
λάρναχος, ήν έδημοσίευσεν έσχάτως ό Οτδί* χαί
ήτίς χατ'άπομίμησίνοίχίας τετραγώνου πεποίημένη
ουσα έχει εις τάς γωνίας έξεχούσας τάς παρασπά-
δας, άς άνατυπώνομεν ένταυθα ύπ'άρίθ. 1 χαί2,
υπ' άρ. 3 δε παραθέτομεν τμήμα τής έν πίν. Ι,ί
ροδαχοφορου ταινίας, άλλ'άνευ τών ροδάχων. Έχ
* υιηο ί*υηοί)!ί χ.τ.λ. έν Μοηίίω. ί πίν. 1,2. θά.
6^ίλή?ω^.εν περί κότών ΧΛί Χίχτωτέρω.
ΕΚ ΜΥΚΗΝΩΝ
4
στα νά παρατηρήσω επί του χρίσματος των πλευ-
ρών του στομίου, ότι ο ξηρότοίχος έχτίσθη εν οσω
το χρίσμα ήτο ετ^ νωπόν* επί δε του χρίσματος
της προσόψεως του φέροντος τάς τοιχογραφίας πα-
ρετηρήθη οτί χαί έπεχώσθη ό δρόμος συγχρόνως*
διότι οί έν τοΐς χώμασί Οί ών έπλήρουν τον δρόμον
λίθοι χυλίόμενοί έχ των άνωθεν μεθ ορμής έπεχολ-
λήθησαν πολλαχου επί του νωπού χρίσματος βλά-
ψαντες χαί τάς τοιχογραφίας, οπερ δεν θά συνέέ*αί-
νεν, έάν μεταξύ της έπίχρίσεως χαί ζωγραφήσεως
της προσόψεως χαί τής έπίχώσεως του δρόμου
παρενέπίπτε χρόνος ίχανός προς αποξήρανσήν του
χονίάματος* ότι δε δεν περίέμείναν ν' άποξηρανθή
το χονίαμα, άλλ έπέχωσαν τον δρόμον έν γνώσεί
οντες ότι έμελλον νά βλάψωσί τάς νωπάς τοιχο-
γραφίας, άποδείχνύεί ότι μόνον χάρίν τής ήμέρας
ή των ήμερών τής ένταφίάσεως είχον παρα-
σχευάσεί αύτάς. Τούτο δεν είναι ούδαμώς παράδο-
ξον, άφου χαί αυτοί οί λεγόμενοί τάφοι του Άγα-
μέμνονος χαί τής Κλυταιμνήστρας, οί εχοντες άσυγ-
χρίτως μεγαλοπρεπεστέραν χαί πολυτελεστέραν
την πρόσοψήν, ήσαν συνήθως ως φαίνεται χεχω-
σμένοί *.
Το χρίσμα είναι έχ χαΟαράς άσβεστου χαί εχεί
πάχος διάφορον, ήτοι το μεν τής ροδαχοστολίστου
ταινίας είναι 0,004 μ. παχύ, το δε τής άμέσως τό
άνοιγμα του στομίου περίδαλλουσης έρυΟρας ται-
νίας είναι λεπτοτερον* τό πλάτος τής πρώτης ται-
νίας είναι 0,28 μ., το δε τής έρυΟρας 0,09 μ., οί
ρόδαχες εχουσί δίάμ. 0,20 μ., δεν είναι δε πραγ-
ματίχώς τόσον χανονίχοί όσον έν τή είχόνί φαίνον-
ται, διότι γεγραμμένοί οντες έξ έλευθέρας χείρός
παρουσίάζουσίν άνωμαλίας μίχράςχαί διαφοράς απ'
άλλήλων, αίτίνες δεν ήτο ευχολον νά δηλωθώσίν
έπί τής είχόνος. Το ΰπέρθυρον είναι, ώς έσημείώθη
χαί έν τοΐς σχεδίοίς, χατά τό πλεΐστον χατεστραμ-
μένον, άλλά χαί όπου σώζεται, δεν διατηρεί τό
χονίαμα άδλαδές, ένεχα τούτου δεν δυνάμεθα νά
είπωμεν όποιον ήτο το χόσμημα, ουέλάχίσταίχνη
δίαχρίνονταί άνωθί τής ροδαχοστοίχίας του ύπερ-
^ Κοινώς παραδέχονται, τώ ΑίϋθΓ επόμενοί, τό Εναντίον, χαί εγώ
δε (ΐέχρί τίνος ταότην την γνώρ,ην εΐχον* σήμερον όρ.ο)ς άρ.φί6αλλω,
αν χαί δέν είρ,αί εντελώς βέόαίος περί τής έν τώ χείρ,ένω έχφρασΟείσης
€ίχααίας, διότι αναμένω την άποπεοάτίοσίν τής ανασχα^ής τοο δρόρ,οο
τον τάφον τής Κλυταίρ-ήατρας* έξ όσων ό;αως ρ.έχρί τονδε βλέπα^
χλίνω νά πίστεόσα) ότι δεν εχεί δίχχίον ό Αί!!θΓ.
Ουρου προς τό αριστερόν άχρον* πιθανώς υπήρχε^
ενταύθα έπίστεφον τον χόσμον του περίχείλώματος
του στομίου είδος χυματίου άποτελούμενον έχ φυλ-
λοειδών χοσμημάτων.
Κίς τον τρόπον τής δίαχοσμήσεως τής Ουράς μέ-
ταδαίνοντες παρατηρουμεν ότι οί ρόδαχες έν τή θέ-
σει ταύτη είναι συνήθεις προ πάντων έν Μεσοπο-
ταμία (π. χ. Ρθίτοί 6ί ϋ!πρίθζ, ΗίδΡ άθ Γ Αίΐ ίί
είχ. 136), ής τά μνημεία βεβαίως έμίμήθησαν χαί
οί ΙΙέρσαί (πρ6. την αυτόθι V είχ. 338 Ουράν τά-
φου)* έν τώ συνόλω ομΑως τό άσσυρίαχόν σύστημα
διαφέρει του δημοσιευόμενου μΑυχηναίου, δίό^ έν
έχείνω μΑεν οί ρόδαχες είναι τό μΑονον χόσμΑημΑα, έν-
ταΰθα δε είναι μΑεν τό χυρίώτατον, άλλ' ούτε τό
μόνον ούτε το άρχίχόν' διότι αρχαιότερα τών ρο-
οάχων έν τώ συστήματί τουτω φαίνονται οτ^ είναί.
τά άπεστρογγυλωμένα τάς χορυφάς τρίγωνα, τά
όποια ώς οδόντες είσδυουσίν εχατέρωθεν μεταξύ
τών ροδάχων* τά τρίγωνα ταυτα πρέπει νά φαν-
τασθώμεν συνεχόμενα χαί σχηματίζοντα γραμμήν
οφιοειδή, ήτοι μίαν τών άπλουστάτων χοσμηματί-
χών μορφών τών δυναμΑένων νά δοθώσίν εις σανίδα
χαθηλωμένην εις την γωνίαν παραστάδος, δυο δέ
τοίαυταί σανίδες άπέναντί άλλήλων εις τάς γωνίας
παραστάδος χαθηλωμέναί άφίνουσί μεταξύ των χώ-
ρον έναλλάξ στενουμενον χαί εύρυνόμενον, δυνάμε-
νον δε χάλλίστα νά πληρωθή διά ροδάχων ή χαί δί
έλίχοείδών χοσμημάτων ώς έν τή τοιχογραφία τής
εστίας του μεγάρου Μυχηνών (Πραχτίχά ^886) χαί
έπί πολλών άλλων χαί διαφόρων έργων, διότι τό σύ-
στημα είναι χοίνον έν τή μυχηναία τέχνη. Είναι α-
ληθές, οτί οί ρόδαχες χαί αί έλίχες άναπτυσσόμενοί
έν τώ συστήματί χατά μέγεθος στενοχωρουσί τούς
οδόντας τόσον, ώστε νά φαίνωνταί ούτοί μάλλον ώς
παραπληρωμΑατίχά χοσμΑήματα,ή άρχίχή όμως ση-
μασία των χαταφαίνεταί όσάχ^ς λείπουσίν οί ρόδα-
χες χαί αί έλίχες, ώς έπί τής έχ Κρήτης πηλίνης
λάρναχος, ήν έδημοσίευσεν έσχάτως ό Οτδί* χαί
ήτίς χατ'άπομίμησίνοίχίας τετραγώνου πεποίημένη
ουσα έχει εις τάς γωνίας έξεχούσας τάς παρασπά-
δας, άς άνατυπώνομεν ένταυθα ύπ'άρίθ. 1 χαί2,
υπ' άρ. 3 δε παραθέτομεν τμήμα τής έν πίν. Ι,ί
ροδαχοφορου ταινίας, άλλ'άνευ τών ροδάχων. Έχ
* υιηο ί*υηοί)!ί χ.τ.λ. έν Μοηίίω. ί πίν. 1,2. θά.
6^ίλή?ω^.εν περί κότών ΧΛί Χίχτωτέρω.