DOI article:
Żebracka-Krupińska, Jadwiga: Nieznane obrazy Eugeniusza Delacroix w zbiorach krakowskich
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.19944#0088
Ryc. 8. Podpis Delacroix na obrazie Lew z żółwiem, ok.
r. 1859 (według Baudelaira i Grabera)
malarstwa dopiero od około r. 1830; 6) wreszcie
istnienie w oeiwre Delacroix dzieła bliźniaczego do
obrazu krakowskiego — litografii opatrzonej datą
1843.
W oparciu o przytoczone dowody należałoby
odnieść czas powstania Hamleta i ducha jego ojca
ze zbiorów Pusłowskich do lat czterdziestych
ubiegłego stulecia., bliskich dacie 1843. Wobec faktu
jednak istnienia na obrazie podpisu artysty i daty
odczytywanej jako rok 1815, należy z kolei tę sygna-
turę poddać analizie porównawczej.
Ryc. 9. Podpis E. Delacroix z r. 1834 na obrazie Kobiety
algierskie, Luwr (według Cassou)
54 Baudelaire und Graber, o. c., tabl. 2—59.
05 Escholier (I, s. 132) wspomina, że obok „Lacroix“
w najwcześniejszym okresie twórczości, artysta używał symbo-
licznie brzmiącego nazwiska: „De La Croix“.
56 Np. w Rzezi na Chios z r. 1824 (Escholier, I, s.
128. — Fos ca, o. c., tabł. 8) lub w Grecji na ruinach Missou-
lunghi z r. 1827 (Fosca, o. c., tabl. 13).
Np. w Narzeczonej z Abydos z r. 1843 (Fosca, o. c.,
Podpisy Delacroix wykazują dużą różnorodność
w sposobie kreślenia imienia i nazwiska, a także
w kroju liter. Na szkicach z rozmaitych okresów
życia Delacroix występuje zazwyczaj tylko jego
monogram w formie bądź precyzyjnie malowanych
obok siebie liter E.D., bądź też ligatury przypomina-
jącej motyw maureski54. Na wykończonych nato-
miast kompozycjach kładł Delacroix pełniejszy
podpis, czasem nazwisko pisane jako jeden wyraz
lub dzielone „De La Croix“55, czasem, skrót imienia
i nazwiska, np. „E. Del.“ czy „Eug. Del.“, to znów
skrócone imię (najczęściej „Eug.“) i pełne nazwisko.
Ten ostatni typ podpisu występuje również na
naszym obrazie. Różne są także rodzaje pisma artysty.
Najczęściej znajdujemy nazwisko malowane zgodnie
z jego ręcznym charakterem pisma, z biegiem lat
bardziej wyrobionym i pośpiesznym. I tak, gdy we
wczesnych dziełach Delacroix kaligrafował podpisy
kursywą, używając cienkiego pędzelka56, to później
posługiwał się pędzlem grubym, którego ślady
przypominają litery wykonane ściętym patykiem,
względnie szybko skreślone kredką (ryc. 8)57. Obok
tego typu sygnatur pojawiało się niekiedy nazwisko
starannie wymałowane drukiem lub pismem niemal
prostopadłym o silnie cieniowanych, przeważnie
nie powiązanych ze sobą znakach. Zdaje się, że
obie te odmiany występują tylko okresowo na dzie-
łach pochodzących z pewnych lat twórczości Dela-
croix. Podpisy drukowane występują np. na jego
pracach z lat trzydziestych w. XIX (ryc. 9)58,
a wykonane pismem prawie prostopadłym — na
licznych malowidłach powstałych około lat 1831—
184659. Do tej drugiej odmiany należy sygnatura
na obrazie w Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego
(ryc. 10) o typowym dla niej skrócie imienia „Eug“
i charakterystycznym ukształtowaniu liter. Pierwsza
litera nazwiska o silnie zaakcentowanej górnej części
zamkniętej nie lukiem, lecz krótkimi odcinkami linii
prostej, zbliżającymi jej kształt do ustawionego
bokiem trapezu lub trójkąta zwróconego podstawą
tabl. 30), lub w szkicu Lew z żółwiem (Baudelaire und
Graber, o. c., tabl. 52).
58 Np. w Kobietach algierskich z r. 1834 (Escholier,
o. c. II, s. 94), lub w Bitwie pod Taillebourg z r. 1837 (Fosca,
o. c., tabl. 22).
59 Np. już w Wolności wiodącej lud z r. 1831—1832
(Escholier, o. c. I, s. 266).
78
r. 1859 (według Baudelaira i Grabera)
malarstwa dopiero od około r. 1830; 6) wreszcie
istnienie w oeiwre Delacroix dzieła bliźniaczego do
obrazu krakowskiego — litografii opatrzonej datą
1843.
W oparciu o przytoczone dowody należałoby
odnieść czas powstania Hamleta i ducha jego ojca
ze zbiorów Pusłowskich do lat czterdziestych
ubiegłego stulecia., bliskich dacie 1843. Wobec faktu
jednak istnienia na obrazie podpisu artysty i daty
odczytywanej jako rok 1815, należy z kolei tę sygna-
turę poddać analizie porównawczej.
Ryc. 9. Podpis E. Delacroix z r. 1834 na obrazie Kobiety
algierskie, Luwr (według Cassou)
54 Baudelaire und Graber, o. c., tabl. 2—59.
05 Escholier (I, s. 132) wspomina, że obok „Lacroix“
w najwcześniejszym okresie twórczości, artysta używał symbo-
licznie brzmiącego nazwiska: „De La Croix“.
56 Np. w Rzezi na Chios z r. 1824 (Escholier, I, s.
128. — Fos ca, o. c., tabł. 8) lub w Grecji na ruinach Missou-
lunghi z r. 1827 (Fosca, o. c., tabl. 13).
Np. w Narzeczonej z Abydos z r. 1843 (Fosca, o. c.,
Podpisy Delacroix wykazują dużą różnorodność
w sposobie kreślenia imienia i nazwiska, a także
w kroju liter. Na szkicach z rozmaitych okresów
życia Delacroix występuje zazwyczaj tylko jego
monogram w formie bądź precyzyjnie malowanych
obok siebie liter E.D., bądź też ligatury przypomina-
jącej motyw maureski54. Na wykończonych nato-
miast kompozycjach kładł Delacroix pełniejszy
podpis, czasem nazwisko pisane jako jeden wyraz
lub dzielone „De La Croix“55, czasem, skrót imienia
i nazwiska, np. „E. Del.“ czy „Eug. Del.“, to znów
skrócone imię (najczęściej „Eug.“) i pełne nazwisko.
Ten ostatni typ podpisu występuje również na
naszym obrazie. Różne są także rodzaje pisma artysty.
Najczęściej znajdujemy nazwisko malowane zgodnie
z jego ręcznym charakterem pisma, z biegiem lat
bardziej wyrobionym i pośpiesznym. I tak, gdy we
wczesnych dziełach Delacroix kaligrafował podpisy
kursywą, używając cienkiego pędzelka56, to później
posługiwał się pędzlem grubym, którego ślady
przypominają litery wykonane ściętym patykiem,
względnie szybko skreślone kredką (ryc. 8)57. Obok
tego typu sygnatur pojawiało się niekiedy nazwisko
starannie wymałowane drukiem lub pismem niemal
prostopadłym o silnie cieniowanych, przeważnie
nie powiązanych ze sobą znakach. Zdaje się, że
obie te odmiany występują tylko okresowo na dzie-
łach pochodzących z pewnych lat twórczości Dela-
croix. Podpisy drukowane występują np. na jego
pracach z lat trzydziestych w. XIX (ryc. 9)58,
a wykonane pismem prawie prostopadłym — na
licznych malowidłach powstałych około lat 1831—
184659. Do tej drugiej odmiany należy sygnatura
na obrazie w Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego
(ryc. 10) o typowym dla niej skrócie imienia „Eug“
i charakterystycznym ukształtowaniu liter. Pierwsza
litera nazwiska o silnie zaakcentowanej górnej części
zamkniętej nie lukiem, lecz krótkimi odcinkami linii
prostej, zbliżającymi jej kształt do ustawionego
bokiem trapezu lub trójkąta zwróconego podstawą
tabl. 30), lub w szkicu Lew z żółwiem (Baudelaire und
Graber, o. c., tabl. 52).
58 Np. w Kobietach algierskich z r. 1834 (Escholier,
o. c. II, s. 94), lub w Bitwie pod Taillebourg z r. 1837 (Fosca,
o. c., tabl. 22).
59 Np. już w Wolności wiodącej lud z r. 1831—1832
(Escholier, o. c. I, s. 266).
78