DOI article:
Franckowiak, Franciszek: Krakowski ołtarz Dominikanów, jego treści i wygląd
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.20408#0084
25. Chrystus w cierniowej koronie, fragment obrazu z
ryc. 24 (fot. Z. Malinowski)
ogranicza się do „dopisania” tylko jednej zagi-
nionej kwatery ze skrzydeł ołtarza, mianowicie
sceny Nawiedzenia, na której odwrocie znajdo-
wałby się według niego Wjazd do Jerozolimy.
Mycielski natomiast dopisuje ich aż pięć, twier-
dząc, że w cyklu poświęconym postaci Marii nie
mogło zabraknąć takich przedstawień, jak: Na-
wiedzenie, Chrystus wśród doktorów, Wesele w
Kanie Galilejskiej, Śmierć Matki Boskiej oraz
Wniebowzięcie. Dla tegoż autora niezrozumiałe
było umieszczenie w ołtarzu sceny Pogrzebu Ma-
tki Boskiej bez sceny przedstawiającej jej śmierć,
a także Koronacji Marii bez poprzedzającego ją
Wniebowzięcia 64. W cyklu opowiadającym o Mę-
ce Pańskiej nie mogło zaś, wedle Mycielskiego, za-
braknąć takich wyobrażeń, jak: Przybicie do krzy-
ża, Zstąpienie Chrystusa do otchłani, Trzy Marie
u grobu, Noli m,e tangere oraz Wniebowstąpienie.
Csanky podaje, że rekonstruując pierwotny
64 Tamże.
65 Csanky, o. c., s. 55 i n.
56 Walicki, Stilstufen der gotischen Tajelmalerei...,
s. 29—31.
wygląd naszego ołtarza, posłużył się jako wzorem
powstałym pod jego wpływem skrzydłowym ołta-
rzem św. Elżbiety z Koszyc z lat 1474—1477 6S.
Sięgnięcie do tego wzoru było konsekwencją przy-
jęcia przez Csanky ego poglądu M. Walickiego 66,
który w ołtarzu dominikańskim widział bezpośred-
niego poprzednika ołtarza koszyckiego.
W niniejszej rekonstrukcji ołtarza nie wykra-
cza się poza propozycję Csankyego, która jest
przekonywająca niezależnie od tego, czy droga,
jaką do niej doszedł, była słuszna, czy też nie 67.
Proponuje się jednak uzupełnienie jej przesłanka-
mi, które pozwalają zrekonstruować pierwotny
wygląd ołtarza niezależnie od „kryterium ołtarza
koszyckiego”.
26. Jeden z oprawców, fragment obrazu z ryc. 24 (fot.
Z. Malinowski)
67 Weryfikacja kryterium Csankyego wymagałaby
wkroczenia w osobne zagadnienie oddziaływań ołta-
rza Dominikanów na malarstwo ołtarzowe końca XV
wieku.
76
ryc. 24 (fot. Z. Malinowski)
ogranicza się do „dopisania” tylko jednej zagi-
nionej kwatery ze skrzydeł ołtarza, mianowicie
sceny Nawiedzenia, na której odwrocie znajdo-
wałby się według niego Wjazd do Jerozolimy.
Mycielski natomiast dopisuje ich aż pięć, twier-
dząc, że w cyklu poświęconym postaci Marii nie
mogło zabraknąć takich przedstawień, jak: Na-
wiedzenie, Chrystus wśród doktorów, Wesele w
Kanie Galilejskiej, Śmierć Matki Boskiej oraz
Wniebowzięcie. Dla tegoż autora niezrozumiałe
było umieszczenie w ołtarzu sceny Pogrzebu Ma-
tki Boskiej bez sceny przedstawiającej jej śmierć,
a także Koronacji Marii bez poprzedzającego ją
Wniebowzięcia 64. W cyklu opowiadającym o Mę-
ce Pańskiej nie mogło zaś, wedle Mycielskiego, za-
braknąć takich wyobrażeń, jak: Przybicie do krzy-
ża, Zstąpienie Chrystusa do otchłani, Trzy Marie
u grobu, Noli m,e tangere oraz Wniebowstąpienie.
Csanky podaje, że rekonstruując pierwotny
64 Tamże.
65 Csanky, o. c., s. 55 i n.
56 Walicki, Stilstufen der gotischen Tajelmalerei...,
s. 29—31.
wygląd naszego ołtarza, posłużył się jako wzorem
powstałym pod jego wpływem skrzydłowym ołta-
rzem św. Elżbiety z Koszyc z lat 1474—1477 6S.
Sięgnięcie do tego wzoru było konsekwencją przy-
jęcia przez Csanky ego poglądu M. Walickiego 66,
który w ołtarzu dominikańskim widział bezpośred-
niego poprzednika ołtarza koszyckiego.
W niniejszej rekonstrukcji ołtarza nie wykra-
cza się poza propozycję Csankyego, która jest
przekonywająca niezależnie od tego, czy droga,
jaką do niej doszedł, była słuszna, czy też nie 67.
Proponuje się jednak uzupełnienie jej przesłanka-
mi, które pozwalają zrekonstruować pierwotny
wygląd ołtarza niezależnie od „kryterium ołtarza
koszyckiego”.
26. Jeden z oprawców, fragment obrazu z ryc. 24 (fot.
Z. Malinowski)
67 Weryfikacja kryterium Csankyego wymagałaby
wkroczenia w osobne zagadnienie oddziaływań ołta-
rza Dominikanów na malarstwo ołtarzowe końca XV
wieku.
76