DOI Artikel:
Dobrowolski, Tadeusz: Rodowód stylistyczny krakowskiego ołtarza Dominikanów
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.20408#0101
11. Złożenie do grobu, kwatera ołtarza Dominikanów.
Muzeum Narodowe w Krakowie (fot. Z. Malinowski)
„domem Dawida”. Ubiory królów są przeważnie
odmienne, z tym że kostium króla murzyńskiego
w obu przypadkach odznacza się uderzającą
ozdobnością. Natomiast pozy wszystkich królów
są jednakie, jak również sylweta Matki Boskiej
z opadającymi na plecy lśniącymi włosami.
W krakowskim Złożeniu, do grobu warto zwró-
cić uwagę na świadomie wyeksponowany i ozdob-
ny grobowiec Chrystusa (ryc. 11), z kolei na uwy-
datnione, nakładane maswerkowe uzupełnienia
obrazu, powtarzające się także na innych deskach.
Taka rozbudowana dekoracyjna architektura,
z którą łączą się zawsze zamknięte układy syme-
tryczne, pojawia się jeszcze w scenie Zmartwych-
wstania (F, ryc. 38) i w Ecce Homo (F, ryc. 27).
Znajduje zaś pewnego rodzaju wzór w austriac-
kim obrazie Mistrza z zamku Lichtenstein pt.
Dwunastoletni Jezus w świątyni z połowy w. XV
(ryc. 12). I znowu w tym przypadku nie chodzi
o identyczność, lecz o zasadę struktury tablico-
wej, o akcentowanie wypukłego maswerku i roz-
winiętej architektury tronu w połączeniu ze zwar-
tą, prawie symetryczną budową całości.
Koronację Matki Boskiej retabulum krakow-
skiego łączą słabe już nici z Koronacją Mistrza
Ofiarowania w świątyni z lat około r. 1435—1440
w Muzeum Klasztornym w Klosterneuburgu. Tu-
taj Maria zwraca się do widza, podczas gdy w
ołtarzu dominikańskim odwraca się od niego, a jej
profil nawiązuje do tradycji miejscowej. Pozy
Chrystusa i Boga Ojca również są odmienne,
ale — rzecz dziwna — głowa Boga Ojca z brodą
zwijaną w śrubowate strąki (ryc. 13) jest podob-
na do głowy tejże postaci w ołtarzu z lat po
r. 1453 (około 1460) w podhalańskiej Łopusznej
(ryc. 14).
Również zaskakujące refleksje wywołuje kwa-
tera ze sceną Ucieczki do Egiptu w ołtarzu kra-
12. Dwunastoletni Jezus w świątyni, obraz Mistrza z za-
mku Lichtenstein, ok. r. 1450. Kunsthistorisches Museum
w Wiedniu (wg K. Oettingera)
93
Muzeum Narodowe w Krakowie (fot. Z. Malinowski)
„domem Dawida”. Ubiory królów są przeważnie
odmienne, z tym że kostium króla murzyńskiego
w obu przypadkach odznacza się uderzającą
ozdobnością. Natomiast pozy wszystkich królów
są jednakie, jak również sylweta Matki Boskiej
z opadającymi na plecy lśniącymi włosami.
W krakowskim Złożeniu, do grobu warto zwró-
cić uwagę na świadomie wyeksponowany i ozdob-
ny grobowiec Chrystusa (ryc. 11), z kolei na uwy-
datnione, nakładane maswerkowe uzupełnienia
obrazu, powtarzające się także na innych deskach.
Taka rozbudowana dekoracyjna architektura,
z którą łączą się zawsze zamknięte układy syme-
tryczne, pojawia się jeszcze w scenie Zmartwych-
wstania (F, ryc. 38) i w Ecce Homo (F, ryc. 27).
Znajduje zaś pewnego rodzaju wzór w austriac-
kim obrazie Mistrza z zamku Lichtenstein pt.
Dwunastoletni Jezus w świątyni z połowy w. XV
(ryc. 12). I znowu w tym przypadku nie chodzi
o identyczność, lecz o zasadę struktury tablico-
wej, o akcentowanie wypukłego maswerku i roz-
winiętej architektury tronu w połączeniu ze zwar-
tą, prawie symetryczną budową całości.
Koronację Matki Boskiej retabulum krakow-
skiego łączą słabe już nici z Koronacją Mistrza
Ofiarowania w świątyni z lat około r. 1435—1440
w Muzeum Klasztornym w Klosterneuburgu. Tu-
taj Maria zwraca się do widza, podczas gdy w
ołtarzu dominikańskim odwraca się od niego, a jej
profil nawiązuje do tradycji miejscowej. Pozy
Chrystusa i Boga Ojca również są odmienne,
ale — rzecz dziwna — głowa Boga Ojca z brodą
zwijaną w śrubowate strąki (ryc. 13) jest podob-
na do głowy tejże postaci w ołtarzu z lat po
r. 1453 (około 1460) w podhalańskiej Łopusznej
(ryc. 14).
Również zaskakujące refleksje wywołuje kwa-
tera ze sceną Ucieczki do Egiptu w ołtarzu kra-
12. Dwunastoletni Jezus w świątyni, obraz Mistrza z za-
mku Lichtenstein, ok. r. 1450. Kunsthistorisches Museum
w Wiedniu (wg K. Oettingera)
93