Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Polska Akademia Umieje̜tności <Krakau> / Komisja Historii Sztuki [Hrsg.]; Polska Akademia Nauk <Warschau> / Oddział <Krakau> / Komisja Teorii i Historii Sztuki [Hrsg.]
Folia Historiae Artium — 17.1981

DOI Artikel:
Krakowski, Piotr: Motyw "przejażdżki łodzią" w malarstwie wieku XVIII i XIX
DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.20404#0169
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
17. Dante Gabriel Rossetti, Łódź miłości (szkic), ok. r. 1855

jezioro, by sobie pomarzyć wśród absolutnej ci-
szy, jaka panuje na spokojnej i błękitnej toni z
dala od brzegów" 42. Oto jak sam poeta w liście
do matki relacjonuje jedną z takich wycieczek:
„Nie możecie wystawić sobie, jaki wdzięk ma
tutejsza jesień [...] Kilka dni temu o południu
pływałem czółnem. Wystawcie sobie jezioro czys-
te i równe, jak zwierciadło"a. U Słowackiego
zatsm mamy do czynienia z dwoma rodzajami
przejażdżek: wspólnej z ukochaną osobą oraz
przejażdżki samotnej, również bardzo popularnej
wśród romantyków.

Z poematem W Szwajcarii Słowackiego i
Przedświtem Krasińskiego zestawić można pisa-
ny latem r. 1868 wiersz Adama Asnyka zatytuło-
wany Z podróży Dunajcem; wiersz ten poeta de-
dykował Anieli z Grudzińskich Steczkowskiej na
pamiątkę wspólnej wycieczki w Pieniny. Znów
mamy przykład utworu poetyckiego opisującego
bezpieczną i szczęśliwą przejażdżkę łodzią:

Łódkę do drogi strumień kołysze
I pianą rosi nadbrzeżne mchy,
Płyńmy więc w ciemność i nocną ciszę,
W krainę cudów, marzeń i mgły.

42 Tamże, s. 22.

43 Tamże, s. 23.

44 A. Asnyk, Pisma, I, Warszawa 1938, s. 95.

Głowę swą oprzyj na mem ramieniu
I do księżyca obróć swą twarz,
I oświecona w bladym promieniu
O widmie szczęścia dumaj i marz! 44.

. Motyw łodzi, przejażdżki łodzią jest dość
częsty w twórczości Caspara Davida Friedricha.
Przedstawienia tego rodzaju pojawiają się w ob-
razach Friedricha w różnych odmianach. Będą to
łodzie i małe statki w zacisznych portach — np.
Ansicht eines Hafens (Widok portu, 1815—1816);
Hafen von Greisswald (Port w Greisswald, ok.
1818—1820) — łączące się poprzez swoje symbo-
liczne znaczenia z myślą o końcu życia iS. Często
występują także u Friedricha statki i łodzie
przy brzegu lub oglądane z brzegu, np. Nebel
(Mgła, 1807); Morgen (Poranek, ok. 1815—1820);
Abend an der Ostsee (Wieczór nad Bałtykiem, ok.
1830—1831); Lebensstufen (Fazy życia, ok. 1835).
I w tym przypadku mamy do czynienia przeważ-
nie z alegorią śmierci, symbolami przemijalności.
Chodzi przede wszystkim o łączenie łodzi czy
statku w porcie lub przy brzegu z porami dnia
interpretowanymi jako poszczególne fazy życia 40.
Olejny obraz Segelschiff (Żaglowiec, ok. 1815)
przedstawiający płynący przez morze na pełnych

45 Caspar David Friedrich 1774—1840, s. 32—33.

46 H. B 6 r s c h - S u p a n, Caspar D\ivid Friedrich,
Munchen 1973, passim.

163
 
Annotationen