DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.29798#0015
dzieje i kuitura Cełtów
Nie możemy z całą pewnością odpowiedzieć na pytanie, skąd przy-
byłi Celtowie. Na takie pozornie proste pytanie nie można udziełić
odpowiedzi w odniesieniu do żadnego z historycznie znanych łudów.
Udaje się nam śłedzić ich przeszłość niekiedy w głąb czasów po-
przedzających pojawienie się pierwszych źródeł pisanych. W pewnym
momencie wątła nić się urywa i nie staje dzisiejszych środków badaw-
czych, aby okreśłić to, co nazywamy prakołebką jakiegoś łudu.
Wiemy przecież, że Cełtowie wchodzą w skład wielkiej rodziny
łudów mówiących językami indoeuropejskimi, do których nałeżełi
starożytni Hetyci, Grecy, Rzymianie, Scytowie, Persowie i hinduscy
Ariowie. Należą do nich także łudy germańskie i słowiańskie łącz-
nie z narodem połskim. Z chwiłą kiedy łudy indoeuropejskie po-
jawiły się na starożytnej widowni dziejowej, rozeszły się po ogrom-
nych przestrzeniach Eurazji, od brzegów Oceanu Atlantyckiego
po środkową Azję i Półwysep Indyjski. Zachodnią część tego ob-
szaru zasiedlali — obok Ligurów i Iberów — Celtowie, którzy
mieli wkrótce zdominować pod względem kulturowym i politycz-
nym oba wspomniane ludy.
Najdawniejsze siedziby Celtów, o których można mówić z pewną
dozą prawdopodobieństwa, mieściły się u podnóża północnych
stoków Alp w dzisiejszej Bawarii, sięgając na wschód aż po ziemie
czeskie. We wczesnej epoce żelaza, w IX i VIII wieku p.n.e., za-
mieszkiwał tam bowiem lud, który chował swoich zmarłych w gro-
bach kurhanowych z drewnianą komorą wewnątrz. Bogatsze z tych
grobów zawierają wyposażenie przydające im nazwę ,.książęcych"
i zawierają obok broni i kosztowności także całe wozy czterokołowe
i uprzęż końską. Wśród archeologów panuje zgodne przekonanie,
iż ową bogatą kulturę archeologiczną okresu halsztackiego stworzyli
bezpośredni przodkowie tych Celtów, którzy pod tą nazwą (w brzmie-
niu greckim Keltoi lub łacińskim Galii czy Galatae) pojawiają się
w relacjach starożytnych historyków począwszy od VI wieku p.n.e.
13
Nie możemy z całą pewnością odpowiedzieć na pytanie, skąd przy-
byłi Celtowie. Na takie pozornie proste pytanie nie można udziełić
odpowiedzi w odniesieniu do żadnego z historycznie znanych łudów.
Udaje się nam śłedzić ich przeszłość niekiedy w głąb czasów po-
przedzających pojawienie się pierwszych źródeł pisanych. W pewnym
momencie wątła nić się urywa i nie staje dzisiejszych środków badaw-
czych, aby okreśłić to, co nazywamy prakołebką jakiegoś łudu.
Wiemy przecież, że Cełtowie wchodzą w skład wielkiej rodziny
łudów mówiących językami indoeuropejskimi, do których nałeżełi
starożytni Hetyci, Grecy, Rzymianie, Scytowie, Persowie i hinduscy
Ariowie. Należą do nich także łudy germańskie i słowiańskie łącz-
nie z narodem połskim. Z chwiłą kiedy łudy indoeuropejskie po-
jawiły się na starożytnej widowni dziejowej, rozeszły się po ogrom-
nych przestrzeniach Eurazji, od brzegów Oceanu Atlantyckiego
po środkową Azję i Półwysep Indyjski. Zachodnią część tego ob-
szaru zasiedlali — obok Ligurów i Iberów — Celtowie, którzy
mieli wkrótce zdominować pod względem kulturowym i politycz-
nym oba wspomniane ludy.
Najdawniejsze siedziby Celtów, o których można mówić z pewną
dozą prawdopodobieństwa, mieściły się u podnóża północnych
stoków Alp w dzisiejszej Bawarii, sięgając na wschód aż po ziemie
czeskie. We wczesnej epoce żelaza, w IX i VIII wieku p.n.e., za-
mieszkiwał tam bowiem lud, który chował swoich zmarłych w gro-
bach kurhanowych z drewnianą komorą wewnątrz. Bogatsze z tych
grobów zawierają wyposażenie przydające im nazwę ,.książęcych"
i zawierają obok broni i kosztowności także całe wozy czterokołowe
i uprzęż końską. Wśród archeologów panuje zgodne przekonanie,
iż ową bogatą kulturę archeologiczną okresu halsztackiego stworzyli
bezpośredni przodkowie tych Celtów, którzy pod tą nazwą (w brzmie-
niu greckim Keltoi lub łacińskim Galii czy Galatae) pojawiają się
w relacjach starożytnych historyków począwszy od VI wieku p.n.e.
13