Goeree, Willem: Natuurlyk En Schilderkonstig Ontwerp Der Mensch-Kunde: Lerende niet alleen de Kennis van de Gestalte, Proportie, Schoonheid, Muskele, Beweginge, Actien, Passien, en Welstand der Menschbeelden. Tot de Teykenkunde, Schilderkunde, Beeldhouwery, Bootseer en Giet-Oeffening toepassen ; Maar ook hoe zig een Mensch na dezelve Regelen, in allerhande Doeninge van Gaan, Staan, Loopen, Torssen, Dragen, Arbeyde, Spreke en andere Gebeerde, Bevallig en Verstandelyk aanstellen zal (Amsterdam, 1753 [ersch.] 1754)

2$g Wertlyke .bezigheden

Kbnftenaars bekend is, dat de nagebootstc wer-
ken 5 de ware eh levende beroerlykheid uyt haar
eigen aard en natuur derven, zoo vald niet swaar
■te oordeelen , datter ih de ichilder-konit, een by-
zondere vlyt moet aangewend worden, om benef-
fens de goeden en vallen teikenkundigen trek en
Deherts- schoone proportie \ ook de actiën en herts-togten
togtcn sife -s ^e bedryvens-kraet) door praktyk in de
drukken Deelden aan te wyzen; en alzoo te verbeteren net
isdeZiel .geen zy van natuure, missen. Want dat is de ziel
van de -V.an de; schilder-konst: en die Meesters welke daar
k st" ni byzonder hebben uytgemunt ? hebben ook altyd
-de hoogste rang «gehad.
Hoede 'Men kan de heelden bequaamlyk in twee sfca-
actiën en 'ten .aanmerken, te weten in.proportie der ledema-
bcwe- ten ^ en m jiaar bewegenden actiën : welke actiën
sepro1-" °^ doeningen haar niet alleèn gehoorzaam moeten
ponie schikken na de wil des bewegers , maar ook om
zamen de staat-'en wet -ëer-prbportie, .gefchikt na zékere
vereenigt verkiezingh , zeer wel over een {temmen. Het
"!°eten voornaamste. dan dat. men.,hier in . het algemeen
-/.-ara- te nemen heeft , h dat men de beelden tot
haar goede trek y- zoódanigen aandagt, en hedryf
geeft.5.: als met de hoegrootheid der zaak die 'er
' verefst worcT, ten tjyteriten wel Voegzaam is.
Hoeveel- Belangende de bewegingen der mensch-beelden,
derleige- fconneri 'm het algemeen in zeeven zoorten of ge-
v'anbe'- Aagten onderscheiden 'worden; namelyk vanboven
weging na beneden; van beneden na boven; agterwaarts;
in de^ voorwaarts; ter regter;. ter ssinker zyde, en dan om-
b^ld ~ ~gGwen^e? welke taatite gedaan worden of door den
vaUen" -gcheelen menseh-,' os.ilegts met eemg gedeelte; na-
-metyk met het hoofd , borst , ermen of beenen;
ofte~jook wel met ..de ..minder, leden van handen
.oi -5 ?. en