Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>: Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 3): Digestum Nouum, Sev Pandectarvm Ivris Civilis Tomvs Tertivs: Ex Pandectis Florentinis quoad eius fieri potuit, repraesentatus (Lyon, 1627)

193

idia lo-
Aralſiſtt in na cauſa mortis.
donationibus
ſſ mortis.
ci colt liEe Sia
Il eſas à S a ſolute vr in hoe
rdl n ai in caſu fuitA cvv s
lge in donate Morientem. ele-
nibus. C. l ctiué pouitur: vnde di-
Faleid ſanu ceda eſt donatio inter
lébre ſertdid, viuos Falcidiab locu
quaſt8 Gmer non habente, & facit s.
ium z. reolue tit. j. l.filius. S. ſed enim
4 n.7 Coro meminiſſe, & non poſſet
ruuia, dee, hoc per ponitentiam
ſtamenti pa. reuocari vts de pact.
n. 20. An in reuocari: vt S. de pactis
ortis cauſa do.l cum maritus. j.
chpione? Vide einius.JCAS VS.
ors ſundos I Tune poreſt vir
l Faleidle nel vrori, vel econtra do-
bet n dona- nare cauſa mortis:cum
oo us iorer onans habét iuſtun
viuds v hi. metum mortis: vt quia
An in don forté grauiter infirmus
ionbus iu eſt donans & hoc caſu
Griſſum d-loro, donatio tenet, nõ aliàs:
& hoc dicit Fulcinius.
Neratius autem dixit
ſufficere quod donans
exiſtimet ſe moritur:
& ob hoc ſcilicet cau-
ſa mortis donet: ſit
nune infirmus vel nont
& hoc vltimum ſcili-
cet dictum Neratij eſt
verius.FRANC.
f Fulcinius. conſtat
tDonari cauſa intere virum & vxoré
mortis inter valere don, cauſa mor-
virum & vxo¬ tis:vt de don. inter vi-
reſt l’ rum & vxoy l ſi eum
plſepi quiSfin & lquia & l.
de doit prale ſed interimquod quali-
gata. ter ſit intelligendum,
exponit hc lex.
g Suſceperit. aliàs
ſuſceperit. ſprædictam
eſtimationé. aliàs ſuc-
ceſſerit. & tõc dic iuſté.
i. bene ſuccedit, cum

.
J Titulus ge-
neralis de ma-
numiſſionib.
iuſté, cum ſequitur.
h S Quarendum. ſub-
audi ſitAcCVRS.
i S Quod magis, dictum
Fulcinij ſecundã quoſ-
dam, pro quibus S-loca.
l. habitatores. S. fin. Tu
4 Reſpondet dic, Neratij-pro quo eſt
lib. 48 B. S.eod.l. ſenatus.S. mortis.
til.4. Aug, lib I ſeruo. CASVS.
a , libla. DDonaui ſeruo tuo
* natus eſt. x.cauſa mortis. quœri-
tur mors cuius ſit in-
ſpiciẽda. ſ.ſerui, an do-
mini?Ad hoc reſpon. &

non ſequitur mors: nõ-

De manumiſſionibus.

ſecundum iura noua ſic ergo tempore mortis donantis inſpicitur
an ſit liber, & eum donatio ſequitur: vel ſeruus, & tune dominume
vel mortuus, & tunc eſt extincta vt in prin. huius l.& ad hoc S¬
quando dies lega. ceditllſi poſt mortem. fi ſecus in contractibus, vbi
contractus tempus inſpicitur: vt S.de verb. oblig. l ſi filius. & j. de

Lma ſ uius anctoritate locus eſt Falci. a in do-
a Conſtitutionem ſe cuius auctoritate locus e

Auferrentur, etiam in vita...1..
Amprineit. & Sde dontpraleg?
&ſic non eſt contra:ſed concordat.

conſtitutionem pertinere, quam
que lege certa donarentur, &
morte inſecuta quodammodo
bonis auferrentur , ſpe reti-
nendi perempta . eum autem
qui abſoluté* donaret, non tam
mortis cauſa quam morientem-
donare.

Ad donationem cauſa mortis inter
virum & vxorem, ſufficit mortis co-
gitatio. BART.

XLIII. NERATIVS libro primo
Reſponſorum.

Vleinius f:inter virum & vxo-
rem mortis cauſa donationem
ita fieri, ſi donator iuſtiſſimum
mortis metum habeat. Neratius
ſufficere exiſtimationem donan-

tis hanc eſſe, vt moriturum ſe pu-

e ¬5
tet: quam iuſtè nécne ſuſceperits,

non eſſe quœrendum quod ma-
gis intuendum eſt.

In donatione cauſa mortis, quan-
tum ad executionem inspicitur tem-
pus mortis. BART.

XLIV. PAVLVS libre primo
ſeruo nods eonſs dontms
ſit, videamus cuius mors in-
ſpici debeat, vt ſit locus conditio-
ni: domini, an ipſius ſerui. Sed
magis eius inſpicienda eſt, cui do-
natum eſſet: ſed tamen poſt mor-
tem l * ante apertas tabulas te-
ſtamenti manumiſſum hec dona-
tio non ſequitur.

o&&&& O oi& s o S&õ o oe

LIBER XL.
DE MANVMISSIONIBVS.

TITVLVS

Poſt hac tractaturus de praiudicialibus
actionibus, quibus quaritur, ſeruus quis an
liber, libertinus an ingeuus ſit, non de liberis
agnoſcendis, de qua à renata iam anteuer-
tit dicere lib. xxv. altius em orditur: &
quia manumiſſione fiunt bibertini, more
ſuo generalem in primis titulum expo-
nit De manumiſſionibus, quo declarat qui
manumitti vel manumittere poſſint, &
apud quos. Manumiſſio eſt datio libertatis.
CVIAC.

Qui eſt in vltima die viginti anno-
rum, non eſt minor viginti annis, ne-
que maior. BART.

I. VLPIANVS libro ſexto ad
Sabinum.
Lacuit , eum qui
Ralendis Ianua-
riis natus * poſt
horam ſextam no-

dicitur quod ſerui. Secundô dicit, hic ſeruus fuit à te manumiſſus
ante apertas meas tabulas, & poſt mortem meã. dicitur quod haœc
donatio non ſequitur manumiſſum, & hoc ſi habes in fi. nõ ſi autẽ
non eſt, túc eodem caſu retento dicas quod hc donatio ſequitur

manumiſſum, & hoc ſecundum iura noua, ſecundum quæ à morte

donantis, cedunt legata & donationes. ſed ſecundum ſuperiorem
caſum loquitur ſecundû iura vetera, ſecundum que erat ſecus. &
dicas quod hanc donationem feci in teſtamento meo.FR.Acc.

e

J Cui donatum eſt. ſc. ſerui, cum non contemplatione domini

fuit facta:vt dixiS. eol. ſi filio.AcCVRS.
l Mortem elus. Duobus modis expone. primo eius. . domini
d Adire etiam ſerui, & dices quod nortuo domino ſerui, heres hunc manumiſit

clauſis tabulis
heres poteſt, erar dmme.¬
atque ita eo
tempore ſer-
uos manumit-

ante apertas tabulas, & ſic non tenuit manumiſſio, cum heres non
erat dominus, cum adire non poterat ante apertas tabulas, & ſic
non erat in ſolidum inſtitutus: ſed hodie d poteſt adire etiã clau-
ſis tabulis, & ſic teneret libertas, & donatio e libertum ſequere-

tere cum effe-¬ tur: vt C. de cadu, toll.S.cum igitur. Secundô dic quod poſt mortem

ctu.
e Donatjonis
mortis cauſa
dies (vt & le-

donantis ante apertas tabulas, & ſic antequam cederet dies legati
vel donationis, fuit factus liber à domino. ſed & hoc corrigitur
hodie, quia àe morte teſtatoris cedunt dies talium relictorum: vt

gatorum ) ce¬ d.S.cum igitur & S-in nouiſſimo. & hoc ſi habeas in fine, non, ſequi-

dit à morte te-
atoris.

tur manumiſſum. nam ſecundum primum nullo modo. ſecundum
alium interim ante apertas
ffNouum.

tabu. Si ver habeas ſine non:loquitur

ctis P pridie Ra-



I.

lendas, quaſi annum f vicẽſimum
compleuerit, poſſe manumittere.
Non enim maiori viginti annis
permitti manumittere, ſed mino-
rem manumittere vetari. Iam au-
tem minor non eſt?, qui diem ſu-
premum agit anni vicenſimi .
11. IDEM libro decimoſeptimo
ad Sabinum.
S heres delberante legarario
ſeruum legatum manumiſerit,
mox legatarius repudiauerit: ma-
numiſſum liberum fore placetf.
II1. PAVLVS libro trigenſimonono
ad Edictum.
Eruus d pignori datus, etiam
ſi debitor locuples ſit, manu-
mitti non poteſte

194

regul. iur l. qua legata.
Item facit S. de donat.

inter vi & vxo. l. ſed

interim. maritus. & .
conſequenter. & S. de
ouictiol minor. S. denun-
tiare.
a J Ante apertas tabu-
las. Veſtigium eſt iuris
antiqui ex l. Papia, de
quo vide ſcripta ad fi-
nem tituli fragm. pp.ad
lib.40CVIAC.

DE MANVMIS-
SIONIBVS.
J Dixit de relictis pe-
cuniariis, à libro de
testamentis vſque ad
librum ſuperiorem:
nunc de libertatibus,
pramittens titulun ,n aa-
generalem. * mortẽ eius.
Lacuit. Lexb

n
bos Elia Sentia
prohibuit minorem
Xx. ann. manumittere:
vt Inſtit. qui manum.
non poſſunt. S. eadem.
Quis dicitur minor,
hac lex dicit.
n Noctis. quaſi di-
cat, inchoata viceſimi
anni die vltima. R.que
in media c nocte inci-
pit: vt S. de ferl. more
Romano.
8 Vide horam ſextam
noctis. Vide ſcripta ad
l. 66. de verbor. oblig.
CVIAC.
0 Permitti. ſcilicet
tantum per l. Æliam
Sentiam.i. lex Elia Sé-
tia non dixit quod ma-
ior viginti annis ma-
numittat:verum eſt ta-
men ſine dubio quod
poteſt d.ſicj. tit. j. l. ſi
collectaneus.AcCVRS.
p S Non eſt vt e j.de
verbo. oblig. l. ſi minor.
Sed contra. S de minori-
bus. l.iij S. minorem. Solu.
plené vt ibi.Item hodie
videtur innouari quod
hic de tempore dicit.
quod dic vt Inſtit. qui
manum. non poſſ. S. ea-
dem vbi plene dixi.

Reſpondet li.
48.B tit.1.

b Legis lix
Sentie ſentens
tia.

cDies à media
nocte incipit.

Conc.texine.
n praſentia.
extra de probat.
& in c. cum in
cunctis. & ibi
gl in verſic. 15.
de lect. & in
cle fi,de æta. &
quali.

d Maior xx.
annis manu-
mittere po¬.
teſt.
e Minor non
eſt quod ad
facultatem
manumittendi
attinet, qui
diem ſupre-
mum agit an-
ni vicelimi.

Qui diem ſupremum agit hac enim momenti ciuilis com-
Paratio fit à die in diem. Vid cap. j.de praſcript. CVIAC.
Anni viceſimi. concludit ergo quod manumittere poteſt.
S ererile asaa soe tuun ibi legatum ego heres legantis ma-



aL

numiſi: tandem tu legatarius repudiaſti hoc legatum. dicitur
quod manumiſſio confirmatur. FR.ACCVRS.
r Placet. vt & infrà tit. j. liij. &S. de optio lega. l. ſi cum optio.
& ſuprà ſi cert. petat. l. proinde. & ad legem Aquiliam. l. nam ſicut.

ACCVRS.

Eruus. JCASVS. Seruum tibi prodecé obligaui: eum volo ma-
numitrerenon poſum etia ſi alias ſim tibi ſoluendo F. Acc.

8 Seruus. Ob.

at lex generaliter. S ſi quis homo j de fideico li-

bert. Dicendum, ſeruus pignoratus directo quidem liber non fit,
ſed ſi directô ſit teſtamento manumiſſus, ea libertas pro fideicom-

miſſaria habebitur, & debebitur ſeruo ſoluto pignore. Sic expli-
cant Græci lib.48. Ban. tit.iv. Durante ver pignore, ea manumiſ-

ſio defendi non poteſt. Vide ſcripta ad l ſeruum filij. Sſi idem ſeruus.

S.de legat.j. CVIAC.

ſ 5 Datus. ſpecialiter f:vt C.de ſer pig, da.Labec.
t J Non poteſt. vt & J qui & à qui l ſeruum. Sed contra. J. de fi-

f Pignori ſpe-

cialiter obli-

deicommiſſlibl generaliter S ſi quis ſeruo. Sol.vt ibi. & facit C.de ne- gatus ſeruus,

ceſſer here.ljACCVRS.
Manumitti non poteſt.

manumitti

Niſi conſentiente creditoreCVIAc. non poteſtr.

G Isqui.