Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>: Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 3): Digestum Nouum, Sev Pandectarvm Ivris Civilis Tomvs Tertivs: Ex Pandectis Florentinis quoad eius fieri potuit, repraesentatus (Lyon, 1627)

abeſſe,

235

er Senatuſe. & erunt liberti iſtorum praſentium, & abſentium
iuſta de cauſa. FRANC.

Digeſtorum Liber xl. Tit.v.

e Abeſſe ex iu- a J Abſint. qui a iſti ſint, habes j.eod. l ſi eum.S. fi. & lneque in-

236

darum, ſecus ſi ex alia cauſa accipiat: vt quia caduca, vel ſimi-
li de cauſa. Sed quid ſi hic teſtator qui reliquerat libertatem,
erat minor xx. ann. & bona eius ſunt addicta? Reſpon. liber-
tates quas per fideicom. reliquerat, debebuntur, ſi ex tali cauſa

.

Sa cauſa qui fantes & lnon tantumSs ſenatuſconACCVRS.
tLatitare qui P Latitent. De b hoc dic vt j. quibus ex cau. in poſſeſſioea.
acntur la uia
ſit latitare, & S. latita¬ Abſentia vel dolus latitar
1 . 1.... Abſentia vel dolus latitantium
re & sS ilud ſiendun. Abſe

AcCVv, rVr fideicommiſſariorum non obstat quin
c J Liber erit ex Ru¬ præſentes fideicommiſſariy poſſint ſer-
eIm & Da¬ briano cſenatuſconvr uo fidoicommiſſario dare libertatem.
ſumianol non j. eod l. cum vero.S, ſube hoc dicit

tantomſi Sſe: uentum.
atus, infrà co¬ ſ, Ilroe nrov.. 11.2
aatus, infrà o¬ . ſcilicet pr¬ IVLPIANVS libro decimoquarto
ad Edictum.

Anaria ſont in ſentibus, & d ex iuſta
multis, pra- cauſa abſentibus.
ſentem eſſe, & c Proficit.vt eorum
ex iuſta cauſi rantum ſit libertus; vt
J. eod. l. ſi eum. S. eo-
rum. & l. neque. & fa-
cit j. eod. l. ſi legatario.
S. fin.
I quis. CASVS,
Quidam ab inte-
ſta. decedens in codi-
cillis reliquit per fidei-
commiſſ. libertatem
ſeruis ſuis tandem nul-
lus ei ſuccedere vult.
Dicitur quod fauor
conſti. diui Marci ex-
tenditur ad hune ca-
ſum, ſcilicet vt vnus
ſeruus ſit liber, & ha-
beat bona defuncti, ſi
idoneè vult cauere cre-
ditoribus domini de
ſoluendis omnibus de-
bitis: & etiam abſque
promiſſione tenebitur
creditoribus domini
vrili. & hc ſunt vera
quando eſt certum
pullum alium velle
3 ſuccedere. ſi autem eſt
dubium, non habet hoc
locum. Sed quid ſi ille
qui poterat ſuccedere
ab inteſta. eſt minor
xxv.ann & nolit ſucce-
dere, imô repudiat, an

quidam ex his qui
fideicommiſſam li-
bertatem debeant,
præſentes ſint, alij
ex iuſta cauſa ab-
ſint , alijlatitent : proinde is
cui fideicommiſſaria libertas reli-
cta eſt, liber erit, atque ſi ſoli qui
adeſſent, & qui ex iuſta cauſa abeſ-
ſent, rogati eſſent. Pars ergo lati-
tantis his d proficitt.
Ad confirmationom eorum quæ in
testamento relinquuntur, requiritur
aditio ab intestatoBART.

* perinde,

II. IDEM libro ſexagenſimo
ad Edictum.

I quis inteſtatus decedens co-
dicillis dedit libertatesf, ne-
que adita ſit abinteſtato heredi-
tas: fauor é conſtitutionis diui
Marci debet locum habere &
hoc caſu, que P iubet libertatem
competere ſeruo, & bona ei addi-
ci, ſiidonee creditoribus cauerit
de ſolido quod cuique debetur
ſoluendo.

reliquerat, ex qua etiam viuens poterat manumittere. Sed quid
ſi in fraudem credito.

IIIIDE M libro ſexagenſimoquinto
ad Edictum.

quem etiam vlles actiones
plerumque creditoribus com-
petunt.

IVIDEM libro ſexagenſime
ad Edictum.

Rgol quamdiu incertum ſit
vtrum exiſtat ſucceſſor, an
non, ceſſabit conſtitutio:cum cer-
tum eſſe cœpit P, tunc erit conſti-
tutioni locus.
1. Si is qui fin integru reſtitui
poteſt P, abſtinuerit ſe hereditate:
an quamdiu poteſt in integrum
reſtitui, exiſtimamus conſtitutio-
nem ceſſare, quia non eſt certum
ab inteſtato neminem ſucceſſorẽ
extare P? Eſt tamen verius ad-
mittendam conſtitutionem.
2. 5 Quid ergo ſi poſt addi-
ctionem libertatium conſeruan-
darum cauſa factam, in integrum
ſit reſtitutus? Vtique non erit di-
cendum reuocari libertates qua
ſemel competierunt.
3. 5 Illud videamus, vtrum
preſentes t eſſe debeant qui li-
bertatem acceperunt, an verô
non. Et cûm inuitis * illis poſ-

ſint bona propter libertatem

addici: vtique etiam abſenti-
bus.

4.J Quid ergoſi quidam pr-

reliquerat libertates,
nunquid debebuntur
ab eo cui bona ſunt
addicta? & certè ſi vnus
de ſeruis cui ſunt addi-
cta bona cauerit cre-
ditoribus de omnibus
debitis ſoluendis, bene
debebuntur omnes li-
bertates: nec nocet
creditoribus, cum eis.
ſit cautum ab iſto qui
habet bona, de omni-
bus debitis ſoluendis ſi
autem fiſcus accepit
bona cauſa libertatum
conſeruandarum: ad-
huc idem videtur quod l Printipi,
non debeantur liberta¬ ſola volutnu
tes:cum & ſi adita eſſet faulu
hereditas à vero here- dent dee
de, directa libertates tur eſeinp
non valerent, ſi in ſibilia tlns
odium creditorum ſint ſvſaun.
relictae, & ex hoc ha- ie aliun
bent damnum. Item pri auaaa
fideicommiſſariæ non Sedtamenhi
valerent, ſi euentu at hot no

fraudarentur credito- probt, iu

ie in n¬¬
res: licet non fuerit inteppreu.

animus fraudandi. ſic nen BolAA
ergo & in noſtro caſu Iaſonẽ in u.
debet eſſe, cum fiſcus ad ripſ
habuerit bona. & hoc Pr, i
ſt verum. S u quil pruji
eſt verum. SIBO-Ialit. de in
N A. J Teſtator dece¬ natu emi int
dens reliquerat liber¬ vm eunle.
tatem ſeruis: & dum lt & cern
cle. fi de ſu
nemo vult ſuccedere, exm.
venit de ſeruis eius
vnus: & ei ſunt addicta
bona cauſa libertatum
conſeruandaru* Quibuſdn

curatore fiſci ſciente poterunt ad
& volente. bona amo- dici.

e Idonce cauet
qui dat fide-
iuſſorem

vnus de ſeruis poterit accipere bona? & videtur quõd non: quia
poteſt reſtitui, & bona habere. ſed tamen dicitur quod bene vnus
de ſeruis poterit petere bona, & habebit, & erit liber, & o¬
mnes alij ſerui quibus teſtator reliquerat libertatem: nec reuo-
cantur libertates, licet minor reſtituatur, & habeat bona. Item
dicit quod quando vnus de ſeruis petit, ſiue petat præſentibus
aliis conſeruis omnibus, ſiue non, ſiue etiam inuitis: non eſt
vis. nam omnes erunt amodô liberi: & quibus purè relicta erat
libertas, ſtatim erunt liberi. quibus ex die, die veniente; qui-
bus ex condit. condit. veniente. & etiam ſi omnibus relicta
erat libertas ſub condit. prædicta habebunt locum, vt vnus de
ſeruis poſſit interim accipere bona defuncti domini. & ſi aliqui-
bus relicta erat libertas, ſi dederint x. heredi: dari debebunt
ei ſeruo qui accipit bona defuncti. Poſtea dicit: ſerui qui-
bus per fideicommiſſum erat libertas relicta, erunt manumit-
tendi ab iſto ſeruo qui acceperat bona defuncti domini, tam-
quâm libertatum conſeruandarum cauſa. ADDITIO. Ita
demum auditur ſeruus petens bona domini ſibi addici cauſa
libertatum conſeruandarum, ſi idoneé cauet creditoribus do-
mini de toto debito ſoluendo. eIdoneë t autem dicitur caue-
re, ſi dat fideiuſſores, vel pignora, vel aliter eis ſatisfacit ad

vel eorum voluntatem. & debent cogi creditores omnes vnum or-

pignora, vel dinare cui caueatur nomine omnium. & debet hac cautio præ-
aliter aduerſa- ſtari priuſquâm accipiat bona. & continet hc cautio omne

rij voluntati

debitum. ſcilicet ſortem & vſuras. ſed alij ſerui quibus erat re-

ſatisfacie, vide ta lbertas in teſtamento puré, cuius crunt liberti? & cer-

Alberic. lſan¬,
cimus CCde ver, tel

fignif.

ſtatoris, non iſtius cui addicta ſunt bona: niſi ſub hac con-
dit. acceperit bona, vt illi ſint eius liberti: & illi conſenſerunt:
& iſte qui efficitur patronus eorum, erit tutor eorum, vel ali-
cuius eorum, ſi inueniatur aliquis eorum impubes. poſtea di-
cit: pone quod teſtator rogauerat ſeruos alienos manumitti.
iſte qui accipit bona cauſa libertatum conſeruandarum, co-
getur eosemere, & manumittere. Quid ſi legauerat ſeruum
ſuun, & euns rogauerat de manumitrendo: mun aliquis ac
cipit bona cauſa libertatum conſeruandarum? Dicitur quod
legatum tenebit, & cogetur legatarius preſtare libertatem, &

hãc eadem que dicta ſunt de ſeruo, locum habent in fiſce

accipiente bona alicuius defuncti cauſa libertatum conſeruan-

dô ſi habere vult, non auditur. ſi autem eo neſciente ſunt da-
ta bona vni de ſeruis, & nunc procura. fiſci vult habere bona:
auditur ſi lucroſa ſunt bona: alioquin non. Poſtea dicit quod
ille cui addicta ſunt bona, eſt loco bonor. poſſeſſoris: vnde &
iura ſepulchrorum habet: & tenebitur ex ſtipulatione credito-
ribus heredit. ſi eis cauerit: alioquin non. & ſi pluribus, puta
duobus ſunt addicta bona: amodô habebunt hœc bona commu-
nia, & communes libertos, & famerciſc. inter ſe agere poterunt
ad diuidenda hac bonahoc dicit, cum duabus legibus ſequenti-
bus FRANC.
f 5 Libertates. per fideicommiſſ. vt ſuprà tit. j. l. libertates.
AcCVRS.
,l r voer non eera que reſtamento facto demum locun, aause
abent:vt Inſtit. de eo cui lib cau bona addicun. .j. & S. in primis. & ptamus er
facit S-tit. j.l quod diuo. & C.de teſta. manu l. fin in princip. & continua mente legun
ſequen dl ad iſtam. ſlent
h Qua conſtitutio. AcCVRS. verba llent.
i VN quemſcilicet eum cui bona addicuntur.
1Il penme quando non interceſi ſtipulatio, alis darur
directa ex ſtipulatu:vt j-l. proxi.S pen.
Eg idieſttquia dictun eſt s prorin lſ quod non l t re

adita hereditate ſeruus poteſt accipere bona cauſa liberta¬ non adin ſe
tum conſeruandarum. Ius do
accipere boi

m J Cperit. ſucceſſorem non extare: vt Inſtit. de eo cui lib cauſa. Iberatun
S.tunc oonſtitutionis. & j. proxi.3. conſeruande
nIPreſt vt quia mi o e r adea uu cau.
0 5 Reſtitui. ſcilicet ad hoc vt adeat.
p Extare. quod videtur hac ratione: vt & ſuprà proxi re-

ſponſ. ...
q Tamen quamuis in ea cauſa ſit vt reſtitui poſſit. AcCVRS.
r

Constitutionem vt Inſtit. de eo cui liber. cauſa. S. ſi is. & S. tit-jae a qu
quod diue.. T . ni o d
ſ J Semel. ſic Inſtit, qui manumit non poſſunt.S. ſemel & . de ſrta l
mino.l, & ſi ſine. S ſed quod Papi.& Instit, dicto S. ſi is & C. de teſta. Ee. valetiur
manu lij que argre.
t Praſentes quando bona addicuntur alicui. un ſe ain
u Acceperunt. in teſtamento. AcCVRS. ſio, al

ad abſenteſt
x1 Inuitis vte & C. de teſtam. manu. S. ſi verô qui Md ae
.