Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>: Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 3): Digestum Nouum, Sev Pandectarvm Ivris Civilis Tomvs Tertivs: Ex Pandectis Florentinis quoad eius fieri potuit, repraesentatus (Lyon, 1627)

1059

a Alter. correus.

Digeſtorum Liber xlv. Tit. iij. 1o60

b Non liberatur. per deportationem: & die ciuiliter, ſecundûm
M. vel omnino: vt j. de fideiuſſl. ſi debitori.

e Obligatione. naturahi. Az. Vel dic etiam ciuili, fcilicet

in altero.
d JTenetur. pro alte-
ro correo qui reman-
ſerat obligatus. & ſie
* Liberatio in ſoluitur contrà j-tit.j.
rem ſeu realis. l ſi debitori. Vel ſol. ve
vni correorum jbi in olosiad fi.& facit
dcbeni facit

alij correo pro1
deſt: in perſo-
nam non pro¬ DE STIPVLA-
ne aqua tione ſeruorum.
e aqua & Nn Vm ſeruus.l CA-
Q’i nſſruutle
dione pulehre NSV er. n.
Bu, ſupra de d¬ tractatu de ſti-
natinter vi. & pulatione ſeruorum.
uralpen. quritur ergo à domi-
no Iuliano, quo mode
concipiuntur ſtipula-
tiones ſeruorum? &
reſpondet quod non
refert an ſeruus con-
cipiat verba ſtipula-
tionis in ſua perſona:
vt dicendo: Mui,
promittis mihi cen-
tum aureos? an vero
concipiantur in perſo-
na domini ſui: vt di-
cendo, Mœui promittis
domino meo centum?
an verô ſine expreſſio-
ne perſonæ domimi
aut ſuæ ſtipuletur:
ſicut, promittis dare c..
quia omnibus his caſi-
lando domin bus quaritur domino
adquirit. ne- per ſeruum. S1
que refert per¬ SERVVS.J Seruus
ſonaliter an meus Stichus bona
imperſonali¬ fde tibi ſeruiebat: quia
ter ſtipuletur. eredebas tuum eſſe:
* i. imperſo- credebas tuum elle:
naliter, inſtit. ſimiliter & ipſe crede-
c. bat ſe eſſe tuum. hic
Stichus habebat pecu-
lium forte quingento-
rum aureorum. tu mu-
tuaſti Titio ex iſto
peculio e. aureos. iſti
aurei remanebunt mei

j

Seruus ſtipu-

alter? non liberatur P. multum
enim intereſt , vtrum res ipſa
ſoluatur, an perſona liberetur.
Cum perſona liberatur, manente
obligatione alter durat obliga-
tus. & ideo ſi aqua & igni f inter-
dictum eſt, alicuius fideiuſſor po-
ſtea abeo datus teneturd.

DE STIPVLATIONE
ſeruorum.

TITVLVS III.

Stipulatio ſeruorum proprium titulum
deſiderahat non proprioru tantum, qua ex-
peditior eſt, ſed communium, fructuariorum,
hereditariorum, & alienorum qui bona fide
ſeruiunt, vt intelligeretur quatenus per eos
nobis acquiratur obligatio. CVIAC.

1. IVLIANVS libro quinquagenſimo-
ſecundo Digeſtorum.

Vm ſeruus ſtipu-
letur: nihil inter-

no, an verô ſine
ſſ alterutra eorum
adiectione dari ſtipuletur.

Stipulatio inutilis non tollit domi-
no rei vindicationem. BART.

1. J Si ſeruus tuus qui mihi
bona fide hic ſeruiebat, pecu-
lium habuerit quod ad te perti-

: nec ſeruus ſtipulando tibi, eos tibi

adquiret. ego verô potero hanc pecuniam mutuam vindicare à

Titio. IS1

SERVVS

COMMVNIS. Tu & ego habe-

bamus Pamphilum ſeruum communem. hic ſeruus habebat pe-
culium quod ad te pertinebat: ex quo ſeruus noſter pecu-

niam alicui mutuauit:
quiritur, licet ſeruus

dicitur hic quod hc pecunia tibi ad-
noſter nominatim mihi eam ſtipulatus

fuerit: nec propter hanc ſtipulationem debitor liberabitur à
te: tamen vterque noſtrum habet actionem ad hanc pecu-
niam. ego quidem ex ſtipulatu: quia ſeruus mihi ſtipulatus
eſt. tu verô habes actionem, quia pecunia tua eſt. verumta-

men ſi ego petam à debitore hanc pecuniam, ipſe poterit me

repellere doli mali exceptione. [QVOD MEVS SERVVS.)
Habebam duos ſeruos, Stichum & Pamphilume Stichus ſtipu-
1 latus eſt à Titio centum dari Pamphilo ſeruo meo. iſta ſtipula-
tio valet: & mihi quritur actio. Item ſeruus iſte meus Sti-
chus ſtipulatur ſeruo Titij centum dare. certe iſta ſtipulatio
non valet: nec Titio actio quaritur ex ſtipulatu. CCO-

MVNIS

SERVVS. Tu & ego habemus ſeruum commu-

nem, Stichum ſcilicet. iſte Stichus ſuſtinet vicem duorum ſeruo-
rum: in tantum quod ſi ſeruus meus ſtipuletur aliquid huie
ſeruo communi Sticho: hæc ſtipulatio perinde habenda eſt,
ac ſi ſeruus meus eſſet ſtipulatus ſeruo meo & tuo, non iſti
communi, ſed aliis qui non ſunt communes nobis, ſed cuique
noſtrum proprij. diceret ergo aliquis, ergo iſta ſtipulatio facta
ſeruo communi, eſt pro parte vtilis, & pro parte inutilis: ſicut
ſuperiori s. traditum eſt. Sed reſpond. quod non eſt inutilis pro
parte, imô totum adquiritur mihi: quia ſeruus communis eſt
talis natur, quod quando per ipſum vni domino poreſt adqui-

ri, alteri non poteſt

: perinde habeatur ac ſi ſeruus eſſet vnius

ſolius domini cui adquiritur. Si rRVCTVARIVS. Habeo
ſumt, in eero s stio cuius proprietas eſt Titijaà Lomio vie.
no. iſte Stichus ſtipulatur mihi vel proprietario Titio c. aureos.
quæritur an proprietarius petere poſſit? Diſtinguitur: aut ſti-
pulatus eſt ex re fructuarij: & non poteſt proprierarius pete-
re. aut ſtipulatur ex alia re: & tunc proprietarlus petere poteſt.

eſt f, ſibi, an domi-

Sed & ſi promiſſor ſoluat fructuario, liberabitur.
Textus ponit caſum in terminis: quem vide. FR. A
e J Cum ſeruus. proprius, non communis:

habet ius.

f Nihil intereſt. ſcilicet regulariter. nam ſemper à domin

neat : & ego ex eo pecuniam
Titio credidero: nummi tui ma-
nebunt P. ſtipulando autem mihi
ſeruus eandem pecuniam, nihil
aget. vindicando * ergo eam
pecuniam tu conſequi poteris.

Stipulatio facta vni non tollit cer-
ti condictionem ex mutuo alteri ad-
quiſitam. BART.



2. Si ſeruus communis meus
& tuus ex peculio quod adte ſo-
lûml pertinebat, mutuam pecu-
niam dederit P, obligationemtibi
adquiret. & ſi eandem mihi no-
minatim ſtipulatus fuerit, debito-
rem à te non liberabit P:ſed vter-
que noſtrum habebit actionem:
ego ex ſtipulatu, tu quod pecunia
tua numerata ſit: debitor tamen
me doli mali exceptione? ſum-
mouere poterit.

3. J Quod ſeruus meus meo
ſeruo dari ſtipulatur P:id perinde
haberi debet, ac ſi mihi ſtipule-
tur 8. Item quod tuo ſeruo ſtipu-
latur, perinde ac ſi tibi ſtipula-
tus eſſet:vt alteraſtipulatio obli-
gationem pariat, altera? nullius
momenti ſit.

Quodvni ex dominis non adqui-
ritur: alteri in ſolidum quæri poteſt.
BART.

4. J Communis ſeruust duo-

CC S Ravvs
CeVRS.

vel in quo quis

e Somino a Sem
quarit: vt jendd llſſu pr u ſen-

mihi. & ſic . de vendo adquitit
oblig l ſtipulatio iſa ce i eſnus
S. ſi quis ita ſtipulatu & quibus hie.
Hoe tamen falſr
quande ſe ſtipulatur:
vt infra eod. ij & lſſ
ſeruus communis Maui.
S.primo. 2. Item in ſti-
pulatione operarum:
vt infra eod. l. antepe-
nult 3. Item in alio: vt
JeodLl ſi ſeruus commu-
nis Mauij- S. ſecundo.
4. Item in quarto: vt
Inſtit. eod. 9 ſed cum fa-
ctum. Sed in procura-
tore diſtinguit loan. b Proctm
vtrum domino:& non & quand
valet, niſi c ſua interſit. d.
ſieur & ſi cuilber ali &¬
ſtipuletur, an ſibi nus pat
ſtpuleturlicét nomi valt, & nu
ne domini: & tune ac dquiritura
quirit vtilé domino in o &en ſi
ltipulatis
caſibus quos no. Inſtit. ite ou
de inuti. ſtipu. S. ei vers
qui Secus in rutore d d ronese
curatore & actore curatores an
municipum, nam vti¬ & quando pu-
les quarunt cuicum¬ pillis ſuis ad-
que ſtipulentur:ve g uirant.
de conſtit. pec. l. eums.
Iul. & S. ſi actori. Ace.
g J ertineat. ex ad-
uentitia cauſa proue-
niens. I0. quoad me.q.
dicit non ex re mea vel
opera ſerui quaſitum.
h Manebunt. nec
eſt mutuum niſi re-
concilietur modis
conſuetis. Io. non ta-
men ſtipulatione: vt
ſubiicit.
i Nihil aget. quia
non ex re mea, vel

opera ſua: vt ſupra de acquirre. do.l acquiritur. S. non ſolum. & facit
ſupra de vſufr l. ſed & ſi quis . 9quaſtionis Sed contra jeod ſi vſu¬e l. adhut.
fructuari in fin. Sed ibi expones. Item contra C. ſi cer. pet. l. ij vbi
ſtipulatio freconciliat mutuum. Sed ibi idem qui numerauit, ſibi fStipulatio an

ſtipulatus eſt.

J Vindicando rei vindicatione, ſi extat ſi conſumpta eſt, tu con-

teconciliet
mutuuſ.

dicis ſecundum quoſdam. ſed tutius, imô egovt S. ſi cer petat. nam

& ſi fur. AcCVRS.

l Ad te ſolum. quod quandoque contingit: vt ſupra de pecu. l.

quis ergo.

m J Dederit. nomine tuo. Aliàs acquirit vtrique, licet per con-
dictionem ſine cauſa, vel alia actione reddatur: vt j. eod. l ſi ex re

Sj.& l pen.

n Non liberabit. quia conditionem tuam deteriorem non po-

tuit facere.

.... . A ma¬ 6 isidé exgl
0 Exceptione. ne bis idem exigatur. Sed certè imo ma¬g Bis idé eri

gis ego ſtipulator debeo admitti:

vt infra de noua. l. ſi ita.

5 non debet.

fin. & l. ſequen. que ſunt contra. Sed ibi qui numerabat, ſti-

pulatur ſibi: vbi diſtinguitur, in continenti, vel ex interuallo.
Hic alterius nomine numerat, & alteri ſtipulatur: & alteri, non

ſibi numeranti.
p Stipulatur. ab extraneo.

q Stipuletur. ſeruus meus, repete. A20.
r qVt altera. prima: ve Jeod lſiue. AceVN, Vi: r l ſtibul.
ſ Altera. ſ ſecunda: vt j.eodl ſeruus alienus. & S.tit ii l ſtipula-

tio iſta. Salteri.

Diuerſa ra

1 o.... .IA. nE in h
t J Communis ſeruus ſub quoad h quid, & quoad quid nonv one potel
hoc S patet. ſed in libero vix hoc inuenitur. vtS. de pac. lſi plures. iquid dii

qu eſt arg contra reperitur tamen quandoque: vt S. de adophi. commun

e &

& iv. ADDITIO. Pro ſolu diſtingue ſecundum Bart ſie, quod n commune.
quandoque habetur reſpectus ad ſubſtantiam perſonæ. & tune
tantum poteſt ſuſtinere perſonam vnius: ve l. ſi plures. S de pact.
aut habetur reſpectus ad officium: & tunc aut ſunt officia re-
pugnantia: non poteſt vicem plurium perſonarum ſuſtinere: vt
l. hi qui. ſupra de poſtu, & l. quiſquis. C. eod tit. & lnemo. C de aſ-
ſeſ aut non ſunt officia repugnantia: & poreſt:vt lii, S. de adopt.

a Stipu

i.