Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 3): Digestum Nouum, Sev Pandectarvm Ivris Civilis Tomvs Tertivs: Ex Pandectis Florentinis quoad eius fieri potuit, repraesentatus — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.2603#0634
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
1243

arbilſi duo. & j.aodl ſi quis vni, & ſupra de li. le. l. ſi quis decedens.
S. nune de effectu. Si ergo in duobus reis ſociis admittitur: hic re-

pideiuſſor

ſtat quod vnus a pro alio fideiubere non ſemper videatur. Nam

eoſdeiuſ- hoc admiſſo ſtip. ſemper committtur. Nec obS. de duo. re. l reos.
ſau ſideiuoere in prnc que cerpone ve lbi dibi.
telligitur, actione pro ſocio, cum
ſint ſocij, vel manda.
ſeu neg geſt- recupera-
rent ab eo qui fuit ſti-
pulatus:vt arg.S de pas.
lquod dictum. vnde ſe-
cus ſi animo donandi
fideiuſſiſſent. ar. illius
l quod dictum. & ſupra
de arbi..aduerſus.
bVN ſtipulatione. Duo-
IIos mnoais poteſt
legi hæc lex1. Primo.
Titius nomine meo
petiit à te centum qu
mihi debebas: à que
ſtipulatus es de rato.
ego non habeo ratum.
ages contra Titium
procuratorem non ad
cẽtum, ſed ad intereſſe
tuum. quod quando-
B Id quod in- que plus eſt quam
tereſt, quãdo centum propter ſum-
que réeueeut p prnnaree ſerat ſpecies
ſ petita, in qua ſingulare
nus eſt re ipſa. pe Tua habebas.
uandoque eſt minus
quam centum ſi Titius
habuerat mandatumr
vnde non poſſum rem
exigere. & prohoc S.

e

conuenitur?.

Sipulatio iſta committitur ad in-
tereſſe ſtipulatoris, ſi dominus non ha-
bet ratum: quod poteſt tranſcendere
ſummam petitam per procuratorem ſi
omnino erat falſus. & etiam poteſt
eſſe minus quam ſumma petita, ſi
erat verus: & ſic ſententia lata contra
eum nocet domino, & per conſequens
non committitur niſi ad expenſas
litis. PAVL. DE CASTR.

IDEM libro vndecimo
Responſorum.

Il tpulatione b de rato ha-
bendo non eſt cogitandum rei
promittendi vel ſtipulandi com-
pendium: ſed quid interfuerit
eius qui ſtipulatus eſt ratum ha-
beri quod geſtum eſt.

I1.

Petens reſtitutionem in integrum
aduerſus actum geſtum cum procura-
tore non videtur ipſum impugnare ex

defetu mandatieſed potius approbare

Ratamrem haberi, & de ratihab.

Titium pro iſta pecunia, & cauit de rato. victus eſt procu & ego
dominus appellaui, quer tur vtrûm ſtipulatio de rato ſit commiſ-
ſa contra iſtum falſum procu. Reſp. quod non: quia ego videor ra-
tum habere actum proc-confugiẽdo ad commune auxilium iuris.
ueeteeauer e ecaele
est reo conuento fieri facere. BART.

IDEM libro duodecimo
Responſorum.

III.

Vm minor vigintiquinque
annis creditor pecuniã recu-
perare vellet, interpoſitus procu-
rator debitori de rato habendo

data, neque indebiti condictio-
nẽf, neque ſtipulationemé com-
mitti conſtabat. Idémquelleueni-
ret, ſi falſi procuratoris actû mi-
nor annis ratu habuerit. Et ideo
ita cauendû erit præcedentelmã-
dato. Si ille in integrum restitutus!
fuerit, heréſve eius, aut is ad quem ea
res qua de agitur pertinebit P:quan-
ti ea res erit, tantam pecuniam dari.
Mandato verô non interuenien-
te?, vulgaribus verbisP de rato
habendo.hcP quoque pruden-
tius inter conſentientes ad-
ſtruenturf, alioquin ſi non conue-

cauit d. Reſtitutione in inte grum

1244

tentiam, committetur
ſtipulatio in cam pe-
cuniam quam exegi,
licet procu. nihil acce-
perit de pecunia iſta à
Titio. Gl. ponit caſum
l ſeq. FR. AcCVRS.
c Interpoſitus. ab eo
minore qui mutuam
pecuniam dederit, &
forte autoritate a tu a Procuratorẽ
toris fecit hunc procu. autoritate tu-
. toris minor
ratorem: arg. Cde pro¬ coſtituere po-
cu. l. neque. Vel forté teſt:at ſane ex-
illa in iudicio. tra iudicium,
d Cauit. & ci debi¬ nõ ad iudicia.
tor minoris ſoluit.
e Data. ſcilicet mi-
nori, cum poſtulat ſo-
lutionem procuratori
facta reſcindi, ſibique
ex integro ſolui, cum
pecuniam perdidiſſet à
procuratore reſtitutã.
fCondictionem. con-
tra minorem, quia Pex
ea non ſit factus locu
pletior. Item & quia
debita.
gS Neque ſtipulatio-
né. de rato: quia verus
erat procurator, & nu-
quã contraueniſſet niſi

b Indebiti cõ-
dictio non da-
tur niſi ad id
in quo quis fa-
ctus eſt locu-
pletior. in si-
ma, & paßim
ſupra de condic.
indebiti.

quantum ad hoc: ideo non facit hanc
stipulationem committi ex eo quod
non fuit habitus ratus, niſi etiam de
hoc fuiſſet promiſſum, quod reſtitutio

de prato. ſtip. l ij Saincer-
tam. & l. fin. & ſecun-
dûm hune caſum dic,
rei promitten. & ſtip.
pro vno ſuppontre: &
ſie promittendi paſſiu...
Vel, partieula accipitur. 2. Vel hæc coniunctioc vel, ponatur correctiuë. 3. Vel
correctiua. rei promittẽdi debiti principalis, & reiſtipulandi, ſ.de rato. & ſic
pro ceodem his tribus modis ponitur, & ſecudum has tres expoſi-
d Compẽdium tiones quod dicit compendiumd, id eſt quod ab co petitur, ſeilicet
rei quid in hac debitum principale. 4. Vel ſecundûm Rredde proprie ſingula ſin-
lege. An quod gulis. ſic enim hie ſcripſit, Rei promittendi compendium dicitur,
ab eo petitur; uod ipſe petit. Rei ſtipulandi, quod abipſo petitur. 5. Vel quinro
an pors quoi quod iple peru. Rei ltipulandi, quod ab plo pettur y, Vel qui,
ipſe petit. dices in e duplicibus iudicis vbi ab vtraq; parte cauetur de rato à
e Rati cauetur procuratoribus:vtSS de procu. l ſi defunctus.S.j. & vt ibidem non in-
ab vtraque ſpiciatur compendium rei vel reorum. ſaquantum ab his peratur,
prein uulr ſed intereſſe ta in hac quam in ſuperioribus & quod dieit in fine.
cibus iudiciiS ius qui ſtipulationem, &c proprie ponitur, cu ipſe principalis reus
conuentus de rato fuit ſtipulatus prterquam in expoſitione de
duplicibus iudiciis:in qua dicit, eius qui ſtipulatus eſt, &c ſ per pro-
curatorẽ. & hæ omnes expoſitiones ſunt ſecundu m primu caſum.
f Probatur hc 2. Secundoſpone caſum, quod ex parte mea actoris, & tua rei in-
interpretatio teruenit procurator: & tuus à me ſtipulatus eſt de rato. ego non
Bartolo. habeo ratumages quidẽ ex ſtipulatu de rato tibi per procuratorẽ
tuú quæſita:vt S. de prator ſtipul. l.in omnibus. in qua venit quod tua
intereſtenõ quod procu tui:vt probatur . de procu.l ſi procurator. &
ſecundu hoc quod dicit rei ſtipulandi vel promittendi, ponitur pro
procuratoribus, quor vnus ab alio de rato ſtipulatur. Item quod
ſubiicit eius qui ſti. ſcilicet per procuratorem: vt d. l. in omnibus.
ACcVRS.
Vm minor. JCASVS. Titius minor xxv, annis dedit pecuniam
mutuam Seio: ad quam petendam fecit procuratorem
Mœuium. Seius cum conueniretur, petiit à procuratore Mæuio
uod caueret de rato.ſaquod minor ratum haberet id quod gere-
tur inter ſe & proc. & ſic ſoluit pecuniam, minor iſtam pecuniam
perdidit: & ſic petiit reſtitui in integrum cõtra iſtam ſolutionem:
que reſtitutio ſibi à prætore data eſt. Seius debitor vult cõuenire
procuratorem minoris propter caurione de ratovel vult pecu-
niam repetere. quaritur vtrûm poſſit? Reſpon quod neutrum fa-
cere poreſt. Idem eſt dicendum ſi minor habet ratum actum falſi
procura. & poſtea petet reſtitui vſque ibi, & ideo ita. Dat cõſilium
reo vel eius procu qualiter ſit cauendum de rato à procu. minoris
quando mandatum habet procurator. ſ.ſic: promittis quod minor
ratum habebit: & ſic integrum reſtitutus fûerit, aut heres eius,
ſiue is ad quem ea res pertinebit, tantam pecuniam dare ſpondes?
Si verô mandatum procu non haber: tunc debet etiam pœna ſti-
pulationi de rato inſeri:vt declarat Glo. magna ſuper verbo, pru-
dentius. Nam ſi talis pœna nõ ſit adiecta vel non cõſentiret minor:
daretur iteru atio minori. FALSVS PROCVRATOR.JMutuaui Ti-
tio c quidam qui nullum mandatum à me habebat feci conueniri
ff. Nouum.

.

ratione ztatis. & quod
facit c hic mandatum atihabitioni
praecedes hoe ſequenti par eteclus &
caſu facit ratihabitio. limilitudo..
2. Vel dic quod peten-
do d reſtitui, videtur d Rati habere
habere ratumavt j-in proximo caſu quando expreſsé habet ratum. ’deur qui de.
h S Idémque cum mandato primo caſu, ſecundo ſine mandato: & ierat reſti-
vtrique per ordinem ſubiicit conſilium. 1.
i q Hahuerit. & poſtea reſtitui deſideret.
Pracedente id eſt vbi mandatum præceſſiſſe conſtat:vt in pri-
mo caſu.
l Reſtitutus. facta ſtipulatione ſi ratum habuerit, promitt s inte-
reſſe? & ita eſt adiiciendum, vel ſi ratum habuerit, & reſtitutio-
nem poſtulauerit ipſe heréſve eius, &c.
m Pertinebit. vtbonorum poſſeſſori vel fideicommiſſatio.Acc. eEori ad quos
n Non interueniente.i ſi dubitetur de mandato. res pertinebit
o J dutai eaſus re ſipulatoni bendo ermienor.
qS Prudentius. quam . cûm habuit mandatum, cum tantûm ob ee, gu g¬
id quod ratum non haberet, cauebatur: & dic inter cõſentientes.i. deicõmiſſarij.
paciſcentes: & dic aſtruetur, id eſt adiungetur: & ſupple ſſtipulatio ſ Vulgaribus
pene, vel quanti ca res eſt ſi reſtitutio fuerit poſtulata. alioquin tataun verbis
ſi non conueniet prater ſtipulationem de rato pœnam praſtari, ſi etato ate
minor reſtituatur ſecundu R. 2. Alij, vt Ir ſie, id eſt creditore non anoris man-
conſentiente agi non poſſit. Ir. nec creditor minor conſentiat, id dato negotium
eſt ſecundûmR. ab initio ratum non habuit iure communi:quẽ- gerit: at non
aimodu ſeilicet quilibet maior poſſet nu habere ratum: non auté auerer -,
ideo quod poſt ratihabitionem in integri reſtitutionem impetret que let
R.integra actio eſt ei, ſcilicet qui ſtipulatus eſt de rato, quã ſolam continetur.
interpoſuit. Sed angcogatur hic procurator falſus cauere de hac g Procurator
adiectionc? Quidam, vt Oth. quod non:quia ſic dicit, ſi non conue falſus minoris
niat. Item dicit inter conſentientes. & ſic plus verus quã falſus ad- e¬
ſtringatur, ſecundum eum R., Sed dixit-minus intelligſt qui hoc Se ae ſce
ſignant. I0. Si: non per omnia rectum conſilium dat. vnde dici po¬ cauere debito-
teſt eum cogi vt verum procuratorem cauſatiuè, vt ei aliter non ri ſoluenti ex
ſoluatur niſi debitor non curet. & ita dicit, niſi conueniat, &c. vt tormula, qua
S.de noxa lnon ſolum4.Alij dicunt quod haœc eſt mala litera¬ eet quna
r S Adſtruentur de iure ciuili.p.t poſt yuim &
Non conueniat. Sed ſi non conſentiret, competeret in integru speculatorem
reſti. conſentire enim videtur petendo in integrum reſt. & non probatur Bar-
committitur talis ſtipulatio. I. Ie rfrr eet la-
t Conſentiat Ergo cõmiſſa erat talis ſtipulatio: & ita refert ſim- du ſue-
pliciter ex prima cauſa petat, vel alas ratu non habeat; quo caſu ur, de quo vi-
cõmittitur ſtatim ex quo debuit habere ratu, & non habet an cõ¬ de Bartolum.
perat per in integ-reſt.quo caſu videtur habere rati & ſic nõ cõ i al. Oldrad.
mittitur ſtipu latio de rato quia innuit ſe ratu habuiſſe:& cu ſemel apud, Parooi-
habuerit ratu ià deficit ſtipulatiovt jlnon tanti i ſic & Jprox . ane hanesn.
u Oportebit. debitori contra procuratorem falſum ad intereſſe. lt no tantum.

ACCVRS.

niat, nec creditor minor conſen-

1 111. facit c hic mandatum t Mandati &
tiat, actionem dari oportebitu.

Nota hic quod qui appellat à ſen-

RR 4 Pre
 
Annotationen