DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.2603#0640
1255
actoris: hie rei. 2. Vel die in eodem: & dices loqui ve idem pro-
curator rei ſatiſdet de rato, & de iudicatove ab vna poſſit euade-
re taliter per profeſſionem domini: ab alia non.
Procurator a J Pareatur. quod eſt vt nemo a ſine ſatiſdatione admittatur:
alterius nomi¬ vt Inſtit. de ſatiſda. S.fi.
etiam ſi domini profeſſio interueniat:vt C.
Ratam rem haberi.
ne idoneus ſi- de ſatiſda.l. j in fin. Sed
1256
b Si ſine. ſecus ſi cum iudice: vt j. S. quod ſi procurator. .
e 5 Procurator ſ falſus, qui de rato promiſit. 2. Vel verus, ſed
ad alia conſtitutus: vt ſuprà de iureiuran. laliàs.
d Inſtituerit. poſtea, quamuis non debitam.
e JEt condictio. indebiti, ſi ſoluens ea ſolutione ſe liberatum
putauitvt C. de condict.
!
5
ne ſatiſdatio- ex parte actoris pro-
deſt, vt dictum eſt, niſi
in duobus caſibus:vt s.
de ope nonun.llde pupil-
lo.S. qui procuratorio. &
S. ad Trebell. qui ita.S.
etiã. 2. Vel aliter vt di-
ctum eſt ibi, & diſtin-
le: vt S, de procu.l. non
iiſssll dirimue.
QIſine iudice. CA-
SSlar aſus proeura-
tor nomine meo exe-
git indebitum: & ſine
iudice quœritur quali-
ter conſulatut ſoluẽti?
Et reſp. nã aut ego non
habui ratu, aut habui.
Primo caſu, aut procu-
rator non ſatiſdedit de
rato, & tenetur cõdict.
indeb. procurator ſol-
uenti, aut ſatiſdedit de
rato: & tue tenetur ipſe
& fideiuſſores ad inte-
reſſe, & ad impẽſas act.
ex ſtipulatu. Secundo
caſu ſſi ego habeo ra-
tum, non committitur
ſtipulatio de rato: ſed
ego dominus teneor
ſoluẽti condictione in-
debiti, & hæc ſunt ve-
ra, quãdo pecunia erat
eſt, vt iuri manifeſto pareatur?.
Si dominus non ratificat ſolutionẽ
factam falſo procuratori extra iudi-
ciumeſtipulatio iſta committitur, ſiue
pecunia erat indebita, ſiue debita, ad
totum id quod fuit per procuratorem
exactum: & ad expenſas factas po-
ſtea in lite mota per dominum: ſed ſi
ratificat, non committitur ſi tamen pe-
cunia erat indebita, repetitur à domi-
no per condictionem indebiti, ſi vero
debita, non repetitur ſed liberatio con-
tingit. PAVL.
XXII. IVLIANVS libro quinquagen-
ſimo ſexto Digeſtorum.
Iſine b iudice non debitã pe-
cuniã exegerit procurator, &
dominus ratam ſolutionem non
habuerit, ſed eandem pecuniam
petere inſtituerit t, fideiuſſores
tenentur: & condictio e qua pro-
curator teneretur ſi ſtipulatio in-
terpoſita non fuiſſet, perimiturf.
Quotiens enim procuratori pecu-
nia ſoluitur, & dominus eam ſolu-
tionem ratã non habet: exiſtimo
id agil, vt condictio perimatur: &
in iudici lfactæ fuiſſentm. Quod
ſi dominus ratam habuiſſet, fide-
iuſſores quidem liberantur: ſed ab
ipſo domino eadem pecunia per
condictionem peti poteſtP.
L Quod ſi procurator de-
bitam domino pecuniam ſine iu-
dice exegiſſer P, idem iuris eſt .
Hoc ſecus, quod ſi dominus ra-
tam rem habuiſſet, nulla eius pe-
cuniæ repetitio futura eſt .
Si dominus non habet ratam ſolu-
tionem factam falſo procuratori per
ſententiam iudicis: ſi pecunia erat in-
debita, ſtipulatio iſta non cõmittitur de
rigore:ſed de aquitate. ſi vero debita:
committitur etiam de rigore. BART.
2. 5 Quod ſi procurator per
iudicem non debitam pecuniam
exegiſſer: dici poreſt, ſiue ratum
dominus habuiſſet, ſiue non ha-
buiſſet, fideiuſſores non teneri:
vel quia nulla res eſſet quam
dominus ratam habere poſſit:vel
quia nihil ſtipulatoris intereſt ra-
tam haberi. adficietur ergo in-
indeb-l. creditoris. Si ve-
rô dedit vt falſus pro-
curator faceret eum
liberari, dabitur ob
cauſam:vtsS de condict.
cauſa da. l. ſi procurato-
ri. Vel ſi noluit in pro-
euratorem transferre
dominium, ſed vt mi-
niſtrum clegerit eum:
cõuenietur rei vindic.
& furti, ſi habuit ani-
mum furandi, & cõdi-
ctione furtiua: vt C.de
fur. lfalſus. & de qua-
libet illarum poreſt in-
telligi quod hle dici-
tur. habes ergo, ſtipula-
tionem a de rato ſup-
poni loco cõdictionis
vel indebiti, vel ob
cauſam, vel furtiuæ. ſie
& Jeo.l fi & facit S de
prat. ſtipu jjS.j.
f Perimiturilocum
non habet. ſic S. de ſolu.
l. diſpenſatorem. in fin.
4 Stipulatio
rati ſuccedit
vel datur loco
indeblti, vel
ob cauſam, vel
furtiue condi-
ctionis.
Nam cû hc ſtipulatio
interponitur, non na-
ſcitur condictio inde-
biti: ſieut P in mutuo
non naſcitur condictio
ex mutuo, cum ſtipula-
tio interponitur: vt s.
indebita. J Sed quid
ſi erat debita?certè idẽ;
quia ſi non habeo ra-
tum, tenetur procura-
tor ex cautione de ra-
to, & cius fideiuſſores.
imô tamẽ differt quã-
do eſt debita à caſu ſuperiori. ſ. quando eſt indebita nam quando
eſt debita, & ſoluatur falſo meo procuratori, & habeo ratu, nulla
actio datur contra me cauſa eius pecuniæ repetendæ: ſed quando
eſt indebita, & ſoluatur falſo meo procuratori, & habeo ratum,
ceneor cõdict. indeb. & iſtum caſum habuimus S proxi-hec omnia
vera ſunt quando ſine iudice ſoluta eſt pecunia procuratori meo
falſo. J Quid autem ſi per iudicem ſoluatur falſo meo procura-
tori?tune diſtingue, an indebita pecunia ſit, an debita primo caſu
non videtur ſtipulatio de rato committi: ſiue habeam ratum, ſiue
non duabus rationibus: quia nulla res eſt quæ poſſit haberi rata.
Item quid ad ſoluentem pertinet, habeam ratum vel non? cûm
vtroque caſu non poteſt repetere: cûm ſit per iudicem ſolutum.
& hoc de rigore. de æquitate tamen ſi ego dominus non habeo
ratum: fideiuſſores falſi procuratoris teneneur quanti ſtipulato-
ris intereſt me habuiſſe ratum quod dic vt in gl. ſi autem pecu-
nia ſit debita, & non habeam ratum: tune fideiuſſores tenentur
M in ſolidum. CVM AVTEM. Procurator verus habens man-
datum egit; & de rato ſatiſdedit, & ſuccubuit Poſtea dominus egit
& obtinuit, licẽt iniuriose. quaritur an committatur ſtipulatio
contra procuratorem & eius fideiuſſores? & dicitur quod non, niſi
in expenſis litis quas feeit conuentus, lden dirit Marcelus, & ſi
dominus agens ſuccubuit. nam non committitur ſtipulatio, niſi
in expenſis.JSI PROCVRATORI. JConſtitui Titium procu-
ratorem ad exigẽdum quoddam legatum mihi relictum, & dan
dum à Sempronio herede cuiuſdam. Hic Titius exegit loc lega-
tum me mortuo, & ſatiſdedit de rato. dicitur quod ſi heres meus
non habet ratum, committitur ſtipulatio maxime cûm hoc lega-
tum vere debitu fueritSI IN STIPVLATIONE. JPone caſum vt
in glo que incipit, agebas, &c.SI PRoGVRATOR.Procurator fal-
ſus nomine meo petiit heredi. ouiuſdam, agẽdo petitione heredi.
xpromiſit de raro & ſuceubuit poſtea ego dominus ſi pero à te
fundum heredi.ex cauſa here. dicitur quod committitur ſtipula
tio contra procuratorem. QVr PATRIS.J Facta eſt iniuria filio:
& ſie oritur actio iniuriarum parri & filio, ſi procurator patris
agat iniuria patris nomine: debet cauere non ſolûm quod pater
ſola actio ei qui indebitum ſoluit,
aduerſus procuratorem ex ſtipu-
latu! competat. Hocamplius pre-
ſtant fideiuſſores impenſas qua
habebit ratum, ſed etiam filius: poterit enim euenire quod filius
poterit agere iniuriarum. Idem dicas ſi nepoti facta eſt iniuria.
nam ſi procurator aui agat iniur. & antequam auus ſciat procu-
ratorem ſuum egiſſe, decedant auus & filius: modô nepos poterit
agere iniuriarum: & ideo procurator aui debet cauere de rato ex
perſona aui, filij, & nepotis. FRANC. AcCVRS.
5
de noua. l. ſi ita fuero.S.
cum pecuniam. & l ſeq.
Nam & ccondictio in-
debiti ex numeratione
naſcitur:vt Inſtit. quib.
more con. obli.S. is quo-
que. Az 0. 2. Alij di-
cunt, perimitur per nouationenm praſumptam olim vnde hoc di-
cunt hodie corrigi: vt C. de nouat.l fi.
g J Exiſtimo. aliàs eſt, exiſtimo id agi, &c. & totum aliud deeſt.
aliàs eſt, exiſtimo ea actione, ſcilicet ex ſtipulatu, qu eſt ordina-
ria, ſex quaſi contractu.
h Agi-cum eo. ſ debitore.
i Ex ſtipulatui-certi condictione ad intereſſe: licet alij dicunt
ex ſtipulatu: vt diximusS. ſi quis in ius voc. non ierit. l. fin,
e Hoc amplius praſtant. pecuniam indebitam ſolutam, hoc am-
plius, &c.
l JQua in iudicium. aliàs quas. ſa in iudicio feciſſet ſtipulator
de ra. aliàs que, ſcilicet in iure factæ fuiſſent. & eſt idem ſenſus. &
dic, iudicium, ſcilicet cum domino nunc habitum.
m Fuiſſent. aliàs quas feciſſent: & aliàs quæ fact fuiſſent.
n J Petipoteſt. id eſt repeti poreſt per ſoluentem: vt S. de con-
dict indeb. l ſi procurator.
0 Quod ſi S. de indebito, nune interſerit vnũ caſum de debito.
p Exegiſſet. interpoſita ſtipulat. de raro.
q Iuru eſt. ve fideiuſſores teneantur domino ratum non ha-
bente.R.
r Repetitio futura. quia debitum eſt ſolutum: quod in ſupe-
riori caſu non eſt. & hoc quoniam extra iudicium. & facit Cod, de
es tſſpe e qua ad dominum pertineatcum exactio hu-
jus pecuni ad eum non ſpectaret, vtpore indebitæ. 2. Vel quia
nullum d eſt iudicium cum falſo procuratore conteſtatumideo
videbatur non poſſe imputari procuratori ſi ratum non haberet
dominus quod habere ratum non poſſer. 2. Vel dic quod ma-
lam aſſignat rationem. nam bene poſſet habere ratum e: vt ſuprà
de neg. geſt.l. ſi pupilli. S. item quaritur.
t Haberi. nam ſi etiam ratum habeatur, non repeteret pecu-
ni am nec à procuratore, nec à domino propter auctoritatem rei
iudi cum ipſe dominus videatur exegiſſe. vt s manda. l. ſi fideiuſſor.
j.S. in omnibus. Hic aute m opponendo dicit. Az0.
u Procuratorihoé de rigore: magis tamẽ, &c.ſ.de æquitate, quia
ſi ratum habet, tenetur etiã dominus ſine f cauſa, licet non inde-
biti: vt noin d. in omnibus, & fac. ſuprà de procurllicet.AccVR.
x Teneantur. in id quod ſtipulator actori praſtiterit, vel circa
iudicium expenderit. nec ob. quod ſequitur fideiuſſores propter
iniuriam iudicis non obligari. ibi enim rectè procurator egerat
non mentitus de mandato, & ideo cius factum domino nocere
iuria is qui procuratori ſoluit.
Magis tamen eſt vt ſi dominus
ratum non habuerit, fideiuſſores
teneantur *.
potuit:
b Mutui con-
dictio non na-
ſcitur ex ſtipu.
latione, ſed ex
re ſeu nume-
ratione.
e Condictio in-
debiti ex nu-
meratione na-
ſcitur.
d Iudicium cù
falſo procura-
tore, nullû eſt.
e Tu dic hoc
eſſe verum de
conſenſu ad-
uerſarij, v: in
lſi tuiur. Cod in
quibus cau. in
integ. reſt. nõ eſt
neceſſ. & ibiom
ninn per Bar.
inuito aduer-
ſario non. l in-
ter quos. S.alie-
na. ſup.de dãno.
Felinus c. tu
cauſa. extra de
iuiciie.
f Indebitum
ſolutû ex ſen-
tentia repeti-
tur condictio-
ne ſine cauſa.
actoris: hie rei. 2. Vel die in eodem: & dices loqui ve idem pro-
curator rei ſatiſdet de rato, & de iudicatove ab vna poſſit euade-
re taliter per profeſſionem domini: ab alia non.
Procurator a J Pareatur. quod eſt vt nemo a ſine ſatiſdatione admittatur:
alterius nomi¬ vt Inſtit. de ſatiſda. S.fi.
etiam ſi domini profeſſio interueniat:vt C.
Ratam rem haberi.
ne idoneus ſi- de ſatiſda.l. j in fin. Sed
1256
b Si ſine. ſecus ſi cum iudice: vt j. S. quod ſi procurator. .
e 5 Procurator ſ falſus, qui de rato promiſit. 2. Vel verus, ſed
ad alia conſtitutus: vt ſuprà de iureiuran. laliàs.
d Inſtituerit. poſtea, quamuis non debitam.
e JEt condictio. indebiti, ſi ſoluens ea ſolutione ſe liberatum
putauitvt C. de condict.
!
5
ne ſatiſdatio- ex parte actoris pro-
deſt, vt dictum eſt, niſi
in duobus caſibus:vt s.
de ope nonun.llde pupil-
lo.S. qui procuratorio. &
S. ad Trebell. qui ita.S.
etiã. 2. Vel aliter vt di-
ctum eſt ibi, & diſtin-
le: vt S, de procu.l. non
iiſssll dirimue.
QIſine iudice. CA-
SSlar aſus proeura-
tor nomine meo exe-
git indebitum: & ſine
iudice quœritur quali-
ter conſulatut ſoluẽti?
Et reſp. nã aut ego non
habui ratu, aut habui.
Primo caſu, aut procu-
rator non ſatiſdedit de
rato, & tenetur cõdict.
indeb. procurator ſol-
uenti, aut ſatiſdedit de
rato: & tue tenetur ipſe
& fideiuſſores ad inte-
reſſe, & ad impẽſas act.
ex ſtipulatu. Secundo
caſu ſſi ego habeo ra-
tum, non committitur
ſtipulatio de rato: ſed
ego dominus teneor
ſoluẽti condictione in-
debiti, & hæc ſunt ve-
ra, quãdo pecunia erat
eſt, vt iuri manifeſto pareatur?.
Si dominus non ratificat ſolutionẽ
factam falſo procuratori extra iudi-
ciumeſtipulatio iſta committitur, ſiue
pecunia erat indebita, ſiue debita, ad
totum id quod fuit per procuratorem
exactum: & ad expenſas factas po-
ſtea in lite mota per dominum: ſed ſi
ratificat, non committitur ſi tamen pe-
cunia erat indebita, repetitur à domi-
no per condictionem indebiti, ſi vero
debita, non repetitur ſed liberatio con-
tingit. PAVL.
XXII. IVLIANVS libro quinquagen-
ſimo ſexto Digeſtorum.
Iſine b iudice non debitã pe-
cuniã exegerit procurator, &
dominus ratam ſolutionem non
habuerit, ſed eandem pecuniam
petere inſtituerit t, fideiuſſores
tenentur: & condictio e qua pro-
curator teneretur ſi ſtipulatio in-
terpoſita non fuiſſet, perimiturf.
Quotiens enim procuratori pecu-
nia ſoluitur, & dominus eam ſolu-
tionem ratã non habet: exiſtimo
id agil, vt condictio perimatur: &
in iudici lfactæ fuiſſentm. Quod
ſi dominus ratam habuiſſet, fide-
iuſſores quidem liberantur: ſed ab
ipſo domino eadem pecunia per
condictionem peti poteſtP.
L Quod ſi procurator de-
bitam domino pecuniam ſine iu-
dice exegiſſer P, idem iuris eſt .
Hoc ſecus, quod ſi dominus ra-
tam rem habuiſſet, nulla eius pe-
cuniæ repetitio futura eſt .
Si dominus non habet ratam ſolu-
tionem factam falſo procuratori per
ſententiam iudicis: ſi pecunia erat in-
debita, ſtipulatio iſta non cõmittitur de
rigore:ſed de aquitate. ſi vero debita:
committitur etiam de rigore. BART.
2. 5 Quod ſi procurator per
iudicem non debitam pecuniam
exegiſſer: dici poreſt, ſiue ratum
dominus habuiſſet, ſiue non ha-
buiſſet, fideiuſſores non teneri:
vel quia nulla res eſſet quam
dominus ratam habere poſſit:vel
quia nihil ſtipulatoris intereſt ra-
tam haberi. adficietur ergo in-
indeb-l. creditoris. Si ve-
rô dedit vt falſus pro-
curator faceret eum
liberari, dabitur ob
cauſam:vtsS de condict.
cauſa da. l. ſi procurato-
ri. Vel ſi noluit in pro-
euratorem transferre
dominium, ſed vt mi-
niſtrum clegerit eum:
cõuenietur rei vindic.
& furti, ſi habuit ani-
mum furandi, & cõdi-
ctione furtiua: vt C.de
fur. lfalſus. & de qua-
libet illarum poreſt in-
telligi quod hle dici-
tur. habes ergo, ſtipula-
tionem a de rato ſup-
poni loco cõdictionis
vel indebiti, vel ob
cauſam, vel furtiuæ. ſie
& Jeo.l fi & facit S de
prat. ſtipu jjS.j.
f Perimiturilocum
non habet. ſic S. de ſolu.
l. diſpenſatorem. in fin.
4 Stipulatio
rati ſuccedit
vel datur loco
indeblti, vel
ob cauſam, vel
furtiue condi-
ctionis.
Nam cû hc ſtipulatio
interponitur, non na-
ſcitur condictio inde-
biti: ſieut P in mutuo
non naſcitur condictio
ex mutuo, cum ſtipula-
tio interponitur: vt s.
indebita. J Sed quid
ſi erat debita?certè idẽ;
quia ſi non habeo ra-
tum, tenetur procura-
tor ex cautione de ra-
to, & cius fideiuſſores.
imô tamẽ differt quã-
do eſt debita à caſu ſuperiori. ſ. quando eſt indebita nam quando
eſt debita, & ſoluatur falſo meo procuratori, & habeo ratu, nulla
actio datur contra me cauſa eius pecuniæ repetendæ: ſed quando
eſt indebita, & ſoluatur falſo meo procuratori, & habeo ratum,
ceneor cõdict. indeb. & iſtum caſum habuimus S proxi-hec omnia
vera ſunt quando ſine iudice ſoluta eſt pecunia procuratori meo
falſo. J Quid autem ſi per iudicem ſoluatur falſo meo procura-
tori?tune diſtingue, an indebita pecunia ſit, an debita primo caſu
non videtur ſtipulatio de rato committi: ſiue habeam ratum, ſiue
non duabus rationibus: quia nulla res eſt quæ poſſit haberi rata.
Item quid ad ſoluentem pertinet, habeam ratum vel non? cûm
vtroque caſu non poteſt repetere: cûm ſit per iudicem ſolutum.
& hoc de rigore. de æquitate tamen ſi ego dominus non habeo
ratum: fideiuſſores falſi procuratoris teneneur quanti ſtipulato-
ris intereſt me habuiſſe ratum quod dic vt in gl. ſi autem pecu-
nia ſit debita, & non habeam ratum: tune fideiuſſores tenentur
M in ſolidum. CVM AVTEM. Procurator verus habens man-
datum egit; & de rato ſatiſdedit, & ſuccubuit Poſtea dominus egit
& obtinuit, licẽt iniuriose. quaritur an committatur ſtipulatio
contra procuratorem & eius fideiuſſores? & dicitur quod non, niſi
in expenſis litis quas feeit conuentus, lden dirit Marcelus, & ſi
dominus agens ſuccubuit. nam non committitur ſtipulatio, niſi
in expenſis.JSI PROCVRATORI. JConſtitui Titium procu-
ratorem ad exigẽdum quoddam legatum mihi relictum, & dan
dum à Sempronio herede cuiuſdam. Hic Titius exegit loc lega-
tum me mortuo, & ſatiſdedit de rato. dicitur quod ſi heres meus
non habet ratum, committitur ſtipulatio maxime cûm hoc lega-
tum vere debitu fueritSI IN STIPVLATIONE. JPone caſum vt
in glo que incipit, agebas, &c.SI PRoGVRATOR.Procurator fal-
ſus nomine meo petiit heredi. ouiuſdam, agẽdo petitione heredi.
xpromiſit de raro & ſuceubuit poſtea ego dominus ſi pero à te
fundum heredi.ex cauſa here. dicitur quod committitur ſtipula
tio contra procuratorem. QVr PATRIS.J Facta eſt iniuria filio:
& ſie oritur actio iniuriarum parri & filio, ſi procurator patris
agat iniuria patris nomine: debet cauere non ſolûm quod pater
ſola actio ei qui indebitum ſoluit,
aduerſus procuratorem ex ſtipu-
latu! competat. Hocamplius pre-
ſtant fideiuſſores impenſas qua
habebit ratum, ſed etiam filius: poterit enim euenire quod filius
poterit agere iniuriarum. Idem dicas ſi nepoti facta eſt iniuria.
nam ſi procurator aui agat iniur. & antequam auus ſciat procu-
ratorem ſuum egiſſe, decedant auus & filius: modô nepos poterit
agere iniuriarum: & ideo procurator aui debet cauere de rato ex
perſona aui, filij, & nepotis. FRANC. AcCVRS.
5
de noua. l. ſi ita fuero.S.
cum pecuniam. & l ſeq.
Nam & ccondictio in-
debiti ex numeratione
naſcitur:vt Inſtit. quib.
more con. obli.S. is quo-
que. Az 0. 2. Alij di-
cunt, perimitur per nouationenm praſumptam olim vnde hoc di-
cunt hodie corrigi: vt C. de nouat.l fi.
g J Exiſtimo. aliàs eſt, exiſtimo id agi, &c. & totum aliud deeſt.
aliàs eſt, exiſtimo ea actione, ſcilicet ex ſtipulatu, qu eſt ordina-
ria, ſex quaſi contractu.
h Agi-cum eo. ſ debitore.
i Ex ſtipulatui-certi condictione ad intereſſe: licet alij dicunt
ex ſtipulatu: vt diximusS. ſi quis in ius voc. non ierit. l. fin,
e Hoc amplius praſtant. pecuniam indebitam ſolutam, hoc am-
plius, &c.
l JQua in iudicium. aliàs quas. ſa in iudicio feciſſet ſtipulator
de ra. aliàs que, ſcilicet in iure factæ fuiſſent. & eſt idem ſenſus. &
dic, iudicium, ſcilicet cum domino nunc habitum.
m Fuiſſent. aliàs quas feciſſent: & aliàs quæ fact fuiſſent.
n J Petipoteſt. id eſt repeti poreſt per ſoluentem: vt S. de con-
dict indeb. l ſi procurator.
0 Quod ſi S. de indebito, nune interſerit vnũ caſum de debito.
p Exegiſſet. interpoſita ſtipulat. de raro.
q Iuru eſt. ve fideiuſſores teneantur domino ratum non ha-
bente.R.
r Repetitio futura. quia debitum eſt ſolutum: quod in ſupe-
riori caſu non eſt. & hoc quoniam extra iudicium. & facit Cod, de
es tſſpe e qua ad dominum pertineatcum exactio hu-
jus pecuni ad eum non ſpectaret, vtpore indebitæ. 2. Vel quia
nullum d eſt iudicium cum falſo procuratore conteſtatumideo
videbatur non poſſe imputari procuratori ſi ratum non haberet
dominus quod habere ratum non poſſer. 2. Vel dic quod ma-
lam aſſignat rationem. nam bene poſſet habere ratum e: vt ſuprà
de neg. geſt.l. ſi pupilli. S. item quaritur.
t Haberi. nam ſi etiam ratum habeatur, non repeteret pecu-
ni am nec à procuratore, nec à domino propter auctoritatem rei
iudi cum ipſe dominus videatur exegiſſe. vt s manda. l. ſi fideiuſſor.
j.S. in omnibus. Hic aute m opponendo dicit. Az0.
u Procuratorihoé de rigore: magis tamẽ, &c.ſ.de æquitate, quia
ſi ratum habet, tenetur etiã dominus ſine f cauſa, licet non inde-
biti: vt noin d. in omnibus, & fac. ſuprà de procurllicet.AccVR.
x Teneantur. in id quod ſtipulator actori praſtiterit, vel circa
iudicium expenderit. nec ob. quod ſequitur fideiuſſores propter
iniuriam iudicis non obligari. ibi enim rectè procurator egerat
non mentitus de mandato, & ideo cius factum domino nocere
iuria is qui procuratori ſoluit.
Magis tamen eſt vt ſi dominus
ratum non habuerit, fideiuſſores
teneantur *.
potuit:
b Mutui con-
dictio non na-
ſcitur ex ſtipu.
latione, ſed ex
re ſeu nume-
ratione.
e Condictio in-
debiti ex nu-
meratione na-
ſcitur.
d Iudicium cù
falſo procura-
tore, nullû eſt.
e Tu dic hoc
eſſe verum de
conſenſu ad-
uerſarij, v: in
lſi tuiur. Cod in
quibus cau. in
integ. reſt. nõ eſt
neceſſ. & ibiom
ninn per Bar.
inuito aduer-
ſario non. l in-
ter quos. S.alie-
na. ſup.de dãno.
Felinus c. tu
cauſa. extra de
iuiciie.
f Indebitum
ſolutû ex ſen-
tentia repeti-
tur condictio-
ne ſine cauſa.