7 —
a) Statuta loci Sancti Romuli von 1435.
(Manuscript: Archivio di Stato-Genua.)1
De Ratione reddenda accomendantibus.
1. Statuimus et ordinamus quod quilibet homo sanctiromuli vel districtus,
qui sit per particeps2 patronus constitutus alicuius nauigii portate minarum quadrin-
gentarum, et ab inde supra qui cum eo nauiget ad quasuis mondi partes, debeat et
teneatur secum et in dieto nauigio habere et teuer unum scribam, siue hominem
litteratum, cui scribi faciat, et notare introitus et exitus rationis reddende per dictum
patronum participibus dicti nauigii, et tarn de receptis per dictum patronum quam
solutis, et tarn de rebus et mercibus oneratis et portatis in ipso3 nauigio quam de
naulizationibus et sallarijs marinariorum et aliis tangentibus ad dictum nauigium,
sub pena ssorenorum quinquaginta auferenda a quouis patrono contrafaciente et appli-
canda dictis participibus dicti nauigii pro rata et collonnensibus4 ac accomendantibus.5
Et teneatur quilibet patronus dictorum nauigiorum infra dies quindecim
postquam de viagio redierint ad dictum locum sanctiromuli uel ad eius districtum
cum dieto nauigio vel sine repatriando, reddere rationem participibus collonensibus
et accomendantibus de capitali, et de lucro siue damno rerum et mertium cum dieto
ligno portatarum, et de naulis ac introitibus et exitibus eins quod soluerit, vel rece-
perit, et siue ab ipsis fuerit requisitus vel non. Aliter autem si hoc non fecerit,
teneatur dictis participibus, colonensibus, et accomendantibus dare pro eorum rata
sortem eins quod ab ipsis habuerit, et vltra etiam6 teneatur ipsis dare pro lucro ad
rationem quinquaginta pro quolibet centenario precii rerum, seu mertium aut pecuniae
portatarum in dieto nauigio, aut sibi in colunna7 datarum, vel aecomendatarum. Et
tune intelligatur tantundem dictum patronum cum dieto nauigio lueratum fuisse, Et
teneatur Justicia dicti loci ad simplicem et primam requisitionem predictorum vel
alterius eorum pro sua rata compellere dictum patronum ad dandum et soluendum
predictis vel alteri eorum pro rata dictum eapitale, et lucrum sommarie sine libelli
porrectione, vel aliqua figura Judicii, et sine aliqua contradictione:8
2. Alii9 vero patroni aliarum barcharum que sunt a supradicta portata infra,
teneantur et debeant rationem ut supra reddere participibus colonensibus, et acco-
mendantibus postquam ut supra redierunt ad dictum locum sanctiromuli vel eins
districtum infra dictum terminum dierum quindecim, sub pena florenorum viginti
quinque applicanda ut supra, Et licet sint ignari litterarum, tarnen seribere faciant
rationem introitus et exitus ut supra dicitur per aliam personam infra dictos dies
quindecim, ut clare pateat de gestis per eum sub pena predieta applicanda
ut supra.
1) Die Paragraphennummern im Text von 1435 sind der besseren Übersieht halber von mir
hinzugefügt, a bezeichnet die vollständige Rossische Handschrift, b den Auszug der Notabilia. Berück-
sichtigt sind nur wesentliche Abweichungen.
2, a: per Participes. 3, b: dieto. 4, a u. b: colonensibus. 5, a: accommendantibus.
6, a u. b fehlt etiam. 7, a: colona, b: columna. 8, a: statt „ad simplicem — contradictione"
in a: „a debitoribus sine aliqua exceptione et absque porrectione libelli, et sine strepitu summaiie,
et absque figura iudicii et aliquo iure in aliquo non obstante." 9 Der nun folgende etwas eingerückte
Text fehlt in a.
a) Statuta loci Sancti Romuli von 1435.
(Manuscript: Archivio di Stato-Genua.)1
De Ratione reddenda accomendantibus.
1. Statuimus et ordinamus quod quilibet homo sanctiromuli vel districtus,
qui sit per particeps2 patronus constitutus alicuius nauigii portate minarum quadrin-
gentarum, et ab inde supra qui cum eo nauiget ad quasuis mondi partes, debeat et
teneatur secum et in dieto nauigio habere et teuer unum scribam, siue hominem
litteratum, cui scribi faciat, et notare introitus et exitus rationis reddende per dictum
patronum participibus dicti nauigii, et tarn de receptis per dictum patronum quam
solutis, et tarn de rebus et mercibus oneratis et portatis in ipso3 nauigio quam de
naulizationibus et sallarijs marinariorum et aliis tangentibus ad dictum nauigium,
sub pena ssorenorum quinquaginta auferenda a quouis patrono contrafaciente et appli-
canda dictis participibus dicti nauigii pro rata et collonnensibus4 ac accomendantibus.5
Et teneatur quilibet patronus dictorum nauigiorum infra dies quindecim
postquam de viagio redierint ad dictum locum sanctiromuli uel ad eius districtum
cum dieto nauigio vel sine repatriando, reddere rationem participibus collonensibus
et accomendantibus de capitali, et de lucro siue damno rerum et mertium cum dieto
ligno portatarum, et de naulis ac introitibus et exitibus eins quod soluerit, vel rece-
perit, et siue ab ipsis fuerit requisitus vel non. Aliter autem si hoc non fecerit,
teneatur dictis participibus, colonensibus, et accomendantibus dare pro eorum rata
sortem eins quod ab ipsis habuerit, et vltra etiam6 teneatur ipsis dare pro lucro ad
rationem quinquaginta pro quolibet centenario precii rerum, seu mertium aut pecuniae
portatarum in dieto nauigio, aut sibi in colunna7 datarum, vel aecomendatarum. Et
tune intelligatur tantundem dictum patronum cum dieto nauigio lueratum fuisse, Et
teneatur Justicia dicti loci ad simplicem et primam requisitionem predictorum vel
alterius eorum pro sua rata compellere dictum patronum ad dandum et soluendum
predictis vel alteri eorum pro rata dictum eapitale, et lucrum sommarie sine libelli
porrectione, vel aliqua figura Judicii, et sine aliqua contradictione:8
2. Alii9 vero patroni aliarum barcharum que sunt a supradicta portata infra,
teneantur et debeant rationem ut supra reddere participibus colonensibus, et acco-
mendantibus postquam ut supra redierunt ad dictum locum sanctiromuli vel eins
districtum infra dictum terminum dierum quindecim, sub pena florenorum viginti
quinque applicanda ut supra, Et licet sint ignari litterarum, tarnen seribere faciant
rationem introitus et exitus ut supra dicitur per aliam personam infra dictos dies
quindecim, ut clare pateat de gestis per eum sub pena predieta applicanda
ut supra.
1) Die Paragraphennummern im Text von 1435 sind der besseren Übersieht halber von mir
hinzugefügt, a bezeichnet die vollständige Rossische Handschrift, b den Auszug der Notabilia. Berück-
sichtigt sind nur wesentliche Abweichungen.
2, a: per Participes. 3, b: dieto. 4, a u. b: colonensibus. 5, a: accommendantibus.
6, a u. b fehlt etiam. 7, a: colona, b: columna. 8, a: statt „ad simplicem — contradictione"
in a: „a debitoribus sine aliqua exceptione et absque porrectione libelli, et sine strepitu summaiie,
et absque figura iudicii et aliquo iure in aliquo non obstante." 9 Der nun folgende etwas eingerückte
Text fehlt in a.