DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.53421#0592
iiS5 ORATIO JOANNIS DE POLEMAR
salvare, fed dum ab his non sic intelligim-A acquir. rer. dom. Et instit. de rer. div. Sed ac-
anno v tur, errandioccasionem multis prabent. Non cipiamus latissime jus civile pro tota latitudi-
•curo qualitercumque ipse accipiat terminos-, ne juris humani, & ita videtur accipere ma-
ego loquor plane in eo modo quo solent a gister Petrus in tertio membro suse distindio-
.eundis intelligi, & communi modo loquendi.
Hoc tunc dixi, quod quam verum fuerit, vos
nis, & illud est dominium per quod dicimus.
Hoc meum, hoc tuum, & hoc est institutum
videtis. Evadere visus est per rimulam, re-
stringens totam politionem suam ad civile do-
minium formaliter jntelledum.- pro quo &
ipsemet dicit, & verum dicit in hoc, quod
ego non darem tluos Halenses, licet pro ma-
teriali darem multa centena ssorenorum,
Sed nunc volo insequi terminos suos , &
ejus politionem casfiam & vacuam \demonstra-
re . Habet sic conclusio sua: Sacularis posies-
„ sio, sicut & civile dominium, jure divino I
,, & humano , doctorum sandorum sententiis ,
„ & ratione efficaci, tempore legis prohibetur
„ clero Christi ,
Primo loquitur de sieculari posiessione , quam
speciem posseisionis, ut dixi &. dico, in jure
non inveniet -, sed si saculare idem est quod
temporale, prout exponit glossa super episto-
la ad Romanos decimo, omnis polsessio bo-
occasione peccati originalis quia si permansis-
set illa originalis justitia, nemo dixisset, Hoc
meum, Hoc tuum. Sed corrupta originali ju-
stitia , expediens valde fuit distinguere rerum
dominia: quia ut dicit lex communio solet
excitare diseordias. ss. de leg. 2.1. Cum pater.
§• Dulcissimis , & alia lex; Naturale vitium
est negligi, quod communiter poisidetur. cod.
Quomodo & quanto quarta pars, in volumine
leg. 2. cum aliis legibus concordantibus. Quod
si omnia esfient communia, quot gulosi essient
in mundo , pigri & inertes , & quot dissen-
siones & jurgia? Et de hoc dominio datur
illa deseriptio , quod est dominium occasione
peccati humanitus institutum , incommunica-
bile simuRex equo multis dominis , sed ab-
dicabit servata justitia. Ita dixit magister Pe-
trus. Alii dicunt, servata vel non servata ca-.
anno
CHRISTE
tl33«
mortaliter, perdit dominia bonorum suorum;
& sic rex regum , princeps principatum,
miles castrum-, civis dominium , pradia, ghc.
quod magiflrum Petrum sentire non credo ,
Nunc omnes intelligite , quod omne dominium
quod habent homines in bonis fortuna, de
norum hujus vita fecularis est & temporalis.
An vero aliqua sit aeterna, indicate. Nolo
1 tempus in his inutiliter consumere: sufficit
mihi habere posiessionem eo modo, quo jura
loquuntur; quia per illa habeo commoda pos-
sestionis , qua?'a jure data sunt. Ipse habeat
suam sacularem poslessionem, & sicut inquitC quibus audio teneri, quod quicumque peccat
poeta.- * Si tradit peregrinis imaginibus ar-
tem subtilis subtile est ipse solus adoret: imo
& satis mihi est habere dominium, quia pro-
prietas trahit ad se posselsionem, juribus vul-
garibus .
Veniamus igitur ad civile dominium, &
ritate ; auia a tum hoc dominium infundetur „
. 1 , a Forte, cura
m caritate, etiam anulla cantate non perdi-hoc domi-
tur . Vide S. Thomam 2.2. quastione 66. ar-TiTuurT”''
ticulo 3. Sed in hac diyersitate non insisto ,
qui credo , quod magister Petrus idem fecit :
nisi vellet teneri illum errorem , quem ab ali-
dein 8. notabili hujus prppositionis secunda ,
quod dominium capit suum efsie , & per con-
sequens speciem & differentiam; vel a subjedo
vel a fundamento, vel ab objecto: & fiq ex
quolibet horum trium capi potest divisio do-
minii in suas species & partes alias subjedi-
vas : unde cum tres sint materies rationalium
naturarum, patet quod communiter est dare
tres modos dominii : ut aliud est naturale,
aliud evangelicum, &. aliud humanum. Haec
magister Petrus. Videtis Patres, & domini,
quod in hanc prima divisiojie, quae sumitur a
subjeclo, non ponit civile dominium . Proce-
quo in judiciis agunt & contradibus , domi-
nium civile est , hoc modo civile, cum cui-
libet competat talis assignata deseriptio. Nam
omne tale sundamentum accipit a jure hu-
mano instituto occasione peccari , & est o-
ptima consequentia a desinitione ad defi-
nitum .
Cancellarius Parisiensis in tradatu de eccle-
Dsia, ultima consideratione ultra medium, des-
cribit dominium sic; Dominium est potestas
propinqua assumendi res alias velut alias, in
sui facultatem vel in usum licitum , se-
cundum jura yel leges rationabiliter instt
» damus ultra. Sic dicit iterum-, secundum
» fundamentum dominii variantur su?e species,
0 specialiter in homine ■ nam sicut aliud est
» jus naturale , aliud jus evangelicum , & aliud
» jus humanum; consequenter aliquod est do-
p minium naturale , aliquod evangelicum, ut
v est dominium caritatis, live vicarium , quan-
» do quis in nomine Christi accipit ab alio
» miniflerium; Et aliquod est dominium coa-
v dum, quod variatur secundum varietatem
v legum, & jurium ipsum fundamentum. Hac
» magister Petrus .
Videtis quomodo hic accipit divisionem do-
minii secundum varietatem jurium , a quibus
ipsa dominia suseipiunt sundamentum., imo
omnes jurista faciunt , quod accipiendo jus
civile strido modo paucishma dominia pollent
dici civilia . Nam fundamenta dominiorum
siant ut plurimum de jure gentium ; & pau-
cissimi modi acquirendi dominium funt de ju-
re civili, prout hoc apud juristas est vulga-
tfssimuin, & patet ex toto titulorum discursu de
tutas.
Probare jam volo breviter conclusionem ma-
gistri Petri essie falsam ; & arguo sic : Civile
dominium clero Christi tempore legis gratia?
est licitum , ergo conclusio falsa . Consequen-
tia nota , quia conclusio sua dicit , quod est
prohibitum ; antecedens meum dicit, quod est
licitumlicitum & prohibitum repugnant ;
quod est prohibitum , non est licitum •• ita
ipse concessit 2. quinterno secunda positionis,
charta v. & est eundis manifestum . Sed ad pro-
bandum antecedens allego Augustinum super
ZJoannem, homilia 6. juxta finem , ubi con-
» tra Donatistas loquens, sic ait: Modo de-
» ficientes ubique , quid vobis proponunt ,
» non invenientes quid dicant ? villas nostras
» tulerunt, fundos nostros tulerunt, proferunt
» testamenta hominum. Ecce Gaius eis dona-
» vit fundum ecclesia, cui praerat Faustinus ‘
» cujus episeopus erat Faustinus ? ecclesia .
» Quid est , ecclesia ? ecclesia, dixi, cui
praerat Faustinus . Sed non ecclesia pra-
v erat