DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.53421#0596
ANNO
CHRISTI
ANNO
CHRISTI
H33
I I 63
suam finivit :
terdum enim Deus populum suum peccantem
per malos homines punit , sicut patet ex hi-
floriis prsetadis. Et ut Augussinus dicit 1. de
civit. Dei cap. ix. interdum ssagellantur boni
cum malis, non quia simul agunt malam vi-
tam , sed quia simul amant temporalem vi-
tam . Et sic solent principes facere , qui de
malis hominibus faciunt liflores ; ita Deus de
malis hominibus , &. de diabolis facit mini-
flros justitise su# . Sed tamen diaboli exsequen-
do divinam juflitiam , non merentur, neque
liclor, qui causa cupiditatis implet minifle-
rium justitiae. Unde Auguflinus in queestioni-
bus Exodi xxiii. qusefl. v. Cum minisser ju-
dicis occidit eum, quem judex jussit occidi , B le Valentinus inclytus Imperator Mediolanensi
profeflo si id sponte facit , homicida efl : etsi
eum occidit quem scit a judice debere occi-
di. Ad hoc ergo quod ex nutu Dei possit ac-
cipi argumentum ad id, quod communi lege
efl illicitum , primo oportet quod , ut verbis
Augussini utar., 1. de civitate Dei, cap.xxvi.
Deum se id jubere sine ullis ambagibus inti-
met.- ne sit sorte diabolica suggeflio: quia an-
gelus satanss interdum se transsigurat in ange-
lum lucis. Secundo ut id exsequatur solo af-
feflu exsequendi divinam juflitiam , absit ab
animo, (ut Auguflini verbis utar contra Ma-
Aut». lib. i3 nichaios , & habetur xxm. quasfl. 1. ) quod
contra Faust. culpatur •, nocendi cupiditas, ulciscendi crude-
...a.uchaym. , implacabilitas, feritas rebellandi, libido C eos
dominandi , & si qua sunt similia , quae cor-
ORATIO JOANNIS DE POLEMAR u64
2. Machab. ix. cap. legitur . In- A dictum ess ab ipsa increata Veritate: Quod- „
cumque ligaveris fuger terram , erit ligatum &
in c&lis , & quodeumque folveris , &c. Quis jam '
non videt his consideratis , quanta sit differen-
tia inter sacerdotes novae, legis, & sacerdotes
veteris legis? & quam alta ifli illis praeemi-
neant excellentia dignitatis ? Quamquam pa-
tenter omne claudicet argumentum, quod de
subjeclione illorum trahatur ad ifles . Bene per
Dei gratiam noscunt catholici principes quod
in clericos , nisi quantum ab ecclesia eis con-
ceditur , jurisdiclionem non habent, ii.qme-
ssione 1. Sacerdotibus. Legatur totum ibi de
Conflantino . Sed ipsi principes Chrifli sacer-
dotibus in spiritualibus sunt subjecii. Unde il-
Theod. lib.
ecclesrae dixiffe legitur . Talem in pontificali
sede conssituere procurate , a uti & nos, aei&nos*
quibus hoc gubernatur imperium sincere no-
flra capita submittamus & ejus monita, cum
tamquam homines deliquerimus, suseipiamus
necessario velat medicamenta curantis . Et
quoniam , licet non fuerim prassens exflitit
mihi relatum , quod pridem magifler JZgidius
circa iflam materiam multa pulcra disseruit ,
hac pro praffenti dixisse sufficiat .
Denuo magisser Petrus arguit decreti cap. Si Amb- contra
tributum. 11. quaeflione 1. Sunt verba beati Auxentium ,
Ambrosii: Si tributum petiit Imperator , pote- post
flatem habet agrorum vindicandorum: tollat
si libitum ess. Imperatori non dono, sed
non nego utique. Si magifler Petrus fuisset tam
rumpunt animum & protrahunt a puritate ze-
li juflitite ad cupiditatis affedium, vel alterius
animi passionis : quod quam sit dissicile, cun-
Di pensate . Ideo dissicile efl etiam justa bella
agere-, nam etsi juflitia sit, forsan non erit in
animo, aut desiciet in modo. Ad probandum
suum antecedens allegavit quod Salomon dixit
iii. Reg. 11. ad Abiathar sacerdotem , qui
adhsesit Adonise sratri Salomonis , ut Adonias
esset rex: Ur mortis es, fed non interficiam te,
sed vade in Anathot, &c. Item de rege Nabucho-
donosor, qui habuit poteflatem a Deo ducen-
di populum Israel cum sacerdotibus & Levi-
tis in captivitatem Babylonicam. Videte quam
sit propria haec allegatio . Deinde ad idem alle-
gat, iv. Regum cap. duodec. quod Joas rex
Juda devotissimus secundum providentiam Dei
tulit omnia consecrata de templo , misitque
Ilazaeli regi , ut recederet a Jerusalem . Alle-
gat ulterius iv. Reg. 18. de Ezechia, qui simi-
liter fecit. Item de David qui comedit panes
propositionis. Ad issa omnia alia solutione o-
pus non ess, quam illa quam ipsa secum af-
ferunt ; ipsemet allegat quod ifla nutu Dei
sacta fuerunt , & ideo ex eis non accipitur
argumentum , ut superius dictum efl .
Sed praeterire non volo intactum, quod a-
liam poteflatem exercebant reges in illo tem-
plo , & sacerdotio carnali, & figurativo vete-
ris legis , quam Christianis principibus liceat
exercere in templo & sacerdotio novae legis.
Differentia Qu|a sacerdotium Chrifli praecellit sacerdotio
Sacerdotum #
jiovse & vete- Aaronico : in triplici enim excellentia pluri-
m Legis. mum eminet _• primo quia illud ab Aaron ,
issud incepit a Christo : & sic illud a servo ,
iflud a Filio Dei . Secundo quia illius sacri-
ficia erant pecora , iflius ipse Dei Filius efl
sacrificium , & Deo Patri hoflia. Tertio quia
illi sacerdotes ligare non poterant vel absol-
yere ; illis datae sunt claves regni caelorum , &
bonus decretifla , quod sine prtesumptionis nota
posset dicere, quod dcctores canoniflae suerunt
coeci, & non intellexerunt canonum textus; si
ipse advertisset ad glossam, credo quod abfli-
nuisset ab illo argumento . Nam gloisa ita dicit
super verbo, Poteflatem de facio, non de jure
Nam sive auctoritate principis, sive alterius quis
detinet res ecclesiae, sacrilegus efl. Dicet ipse
nunc forte in cogitatione sua: Quid ad me de
glossa? quia ipse pro nihilo habet omnes glos-
sas & dicla sandorum; sed non parvipendat,
quoniam glossa illa tantum probat quod dicitur
per textum in capite, Quisquis, xii.q. 2.,&
Dxvi. q. 1. in canonibus; qui textu hoc aper-
tissime probat , dicit enim textus in canonibus,
&c. Valde iniquum & ingens sacrilegium efl ,
» quaecumque vel pro remedio peccatorum, vel
n salute aut requie animarum suarum , unus-
» quisque venerabili ecclesia; contulerit, aut
n certe reliquerit, ab his, a quibus maxime
» servari convenit, id efl, Chriflianis & Deum
» timentibus hominibus, praecipue a princi-
» pibus & primis regionum, in aliud transterri
» vel converti. Generaliter vero quicumque res
» ecclesiae consiscare aut impetere vel pervadere
» periculosa sua inseflatione praesumplerit, &c,
n Similiter & qui res ecclesiae jussu vel largitio-
» ne principum , vel quorumdam potentum, aut
» quadam invasione , aut tyrannica potessate re-
n tinuerit, & siliis vel hasredibus luis, ut a qui-
n busdam jam facium audivimus , quasi here-
» ditarias reliquerint ; nisi cito res Dei , ad-
n moniti a pontifice, agnita veritate reddide-
n rint , perpetuo anathemate feriantur. Pctuisi
set etiam glossa illa allegare plures alias au-
dloritates, qute hoc probant. Glossa in dicio
capite in canonibus allegat multas concoraan-
tias . Praeterea scienti intentionem illius capi-
tuli, veritas glossa; satis efl manifesia.
Contendebat beatus Ambrosius cum minisiris
Impe*
CHRISTI
ANNO
CHRISTI
H33
I I 63
suam finivit :
terdum enim Deus populum suum peccantem
per malos homines punit , sicut patet ex hi-
floriis prsetadis. Et ut Augussinus dicit 1. de
civit. Dei cap. ix. interdum ssagellantur boni
cum malis, non quia simul agunt malam vi-
tam , sed quia simul amant temporalem vi-
tam . Et sic solent principes facere , qui de
malis hominibus faciunt liflores ; ita Deus de
malis hominibus , &. de diabolis facit mini-
flros justitise su# . Sed tamen diaboli exsequen-
do divinam juflitiam , non merentur, neque
liclor, qui causa cupiditatis implet minifle-
rium justitiae. Unde Auguflinus in queestioni-
bus Exodi xxiii. qusefl. v. Cum minisser ju-
dicis occidit eum, quem judex jussit occidi , B le Valentinus inclytus Imperator Mediolanensi
profeflo si id sponte facit , homicida efl : etsi
eum occidit quem scit a judice debere occi-
di. Ad hoc ergo quod ex nutu Dei possit ac-
cipi argumentum ad id, quod communi lege
efl illicitum , primo oportet quod , ut verbis
Augussini utar., 1. de civitate Dei, cap.xxvi.
Deum se id jubere sine ullis ambagibus inti-
met.- ne sit sorte diabolica suggeflio: quia an-
gelus satanss interdum se transsigurat in ange-
lum lucis. Secundo ut id exsequatur solo af-
feflu exsequendi divinam juflitiam , absit ab
animo, (ut Auguflini verbis utar contra Ma-
Aut». lib. i3 nichaios , & habetur xxm. quasfl. 1. ) quod
contra Faust. culpatur •, nocendi cupiditas, ulciscendi crude-
...a.uchaym. , implacabilitas, feritas rebellandi, libido C eos
dominandi , & si qua sunt similia , quae cor-
ORATIO JOANNIS DE POLEMAR u64
2. Machab. ix. cap. legitur . In- A dictum ess ab ipsa increata Veritate: Quod- „
cumque ligaveris fuger terram , erit ligatum &
in c&lis , & quodeumque folveris , &c. Quis jam '
non videt his consideratis , quanta sit differen-
tia inter sacerdotes novae, legis, & sacerdotes
veteris legis? & quam alta ifli illis praeemi-
neant excellentia dignitatis ? Quamquam pa-
tenter omne claudicet argumentum, quod de
subjeclione illorum trahatur ad ifles . Bene per
Dei gratiam noscunt catholici principes quod
in clericos , nisi quantum ab ecclesia eis con-
ceditur , jurisdiclionem non habent, ii.qme-
ssione 1. Sacerdotibus. Legatur totum ibi de
Conflantino . Sed ipsi principes Chrifli sacer-
dotibus in spiritualibus sunt subjecii. Unde il-
Theod. lib.
ecclesrae dixiffe legitur . Talem in pontificali
sede conssituere procurate , a uti & nos, aei&nos*
quibus hoc gubernatur imperium sincere no-
flra capita submittamus & ejus monita, cum
tamquam homines deliquerimus, suseipiamus
necessario velat medicamenta curantis . Et
quoniam , licet non fuerim prassens exflitit
mihi relatum , quod pridem magifler JZgidius
circa iflam materiam multa pulcra disseruit ,
hac pro praffenti dixisse sufficiat .
Denuo magisser Petrus arguit decreti cap. Si Amb- contra
tributum. 11. quaeflione 1. Sunt verba beati Auxentium ,
Ambrosii: Si tributum petiit Imperator , pote- post
flatem habet agrorum vindicandorum: tollat
si libitum ess. Imperatori non dono, sed
non nego utique. Si magifler Petrus fuisset tam
rumpunt animum & protrahunt a puritate ze-
li juflitite ad cupiditatis affedium, vel alterius
animi passionis : quod quam sit dissicile, cun-
Di pensate . Ideo dissicile efl etiam justa bella
agere-, nam etsi juflitia sit, forsan non erit in
animo, aut desiciet in modo. Ad probandum
suum antecedens allegavit quod Salomon dixit
iii. Reg. 11. ad Abiathar sacerdotem , qui
adhsesit Adonise sratri Salomonis , ut Adonias
esset rex: Ur mortis es, fed non interficiam te,
sed vade in Anathot, &c. Item de rege Nabucho-
donosor, qui habuit poteflatem a Deo ducen-
di populum Israel cum sacerdotibus & Levi-
tis in captivitatem Babylonicam. Videte quam
sit propria haec allegatio . Deinde ad idem alle-
gat, iv. Regum cap. duodec. quod Joas rex
Juda devotissimus secundum providentiam Dei
tulit omnia consecrata de templo , misitque
Ilazaeli regi , ut recederet a Jerusalem . Alle-
gat ulterius iv. Reg. 18. de Ezechia, qui simi-
liter fecit. Item de David qui comedit panes
propositionis. Ad issa omnia alia solutione o-
pus non ess, quam illa quam ipsa secum af-
ferunt ; ipsemet allegat quod ifla nutu Dei
sacta fuerunt , & ideo ex eis non accipitur
argumentum , ut superius dictum efl .
Sed praeterire non volo intactum, quod a-
liam poteflatem exercebant reges in illo tem-
plo , & sacerdotio carnali, & figurativo vete-
ris legis , quam Christianis principibus liceat
exercere in templo & sacerdotio novae legis.
Differentia Qu|a sacerdotium Chrifli praecellit sacerdotio
Sacerdotum #
jiovse & vete- Aaronico : in triplici enim excellentia pluri-
m Legis. mum eminet _• primo quia illud ab Aaron ,
issud incepit a Christo : & sic illud a servo ,
iflud a Filio Dei . Secundo quia illius sacri-
ficia erant pecora , iflius ipse Dei Filius efl
sacrificium , & Deo Patri hoflia. Tertio quia
illi sacerdotes ligare non poterant vel absol-
yere ; illis datae sunt claves regni caelorum , &
bonus decretifla , quod sine prtesumptionis nota
posset dicere, quod dcctores canoniflae suerunt
coeci, & non intellexerunt canonum textus; si
ipse advertisset ad glossam, credo quod abfli-
nuisset ab illo argumento . Nam gloisa ita dicit
super verbo, Poteflatem de facio, non de jure
Nam sive auctoritate principis, sive alterius quis
detinet res ecclesiae, sacrilegus efl. Dicet ipse
nunc forte in cogitatione sua: Quid ad me de
glossa? quia ipse pro nihilo habet omnes glos-
sas & dicla sandorum; sed non parvipendat,
quoniam glossa illa tantum probat quod dicitur
per textum in capite, Quisquis, xii.q. 2.,&
Dxvi. q. 1. in canonibus; qui textu hoc aper-
tissime probat , dicit enim textus in canonibus,
&c. Valde iniquum & ingens sacrilegium efl ,
» quaecumque vel pro remedio peccatorum, vel
n salute aut requie animarum suarum , unus-
» quisque venerabili ecclesia; contulerit, aut
n certe reliquerit, ab his, a quibus maxime
» servari convenit, id efl, Chriflianis & Deum
» timentibus hominibus, praecipue a princi-
» pibus & primis regionum, in aliud transterri
» vel converti. Generaliter vero quicumque res
» ecclesiae consiscare aut impetere vel pervadere
» periculosa sua inseflatione praesumplerit, &c,
n Similiter & qui res ecclesiae jussu vel largitio-
» ne principum , vel quorumdam potentum, aut
» quadam invasione , aut tyrannica potessate re-
n tinuerit, & siliis vel hasredibus luis, ut a qui-
n busdam jam facium audivimus , quasi here-
» ditarias reliquerint ; nisi cito res Dei , ad-
n moniti a pontifice, agnita veritate reddide-
n rint , perpetuo anathemate feriantur. Pctuisi
set etiam glossa illa allegare plures alias au-
dloritates, qute hoc probant. Glossa in dicio
capite in canonibus allegat multas concoraan-
tias . Praeterea scienti intentionem illius capi-
tuli, veritas glossa; satis efl manifesia.
Contendebat beatus Ambrosius cum minisiris
Impe*