DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.70214#0160
cistidis uircs
ex Galeno.
Ladani consi
dcratio.
Accbocvov. LADANVM. CAP. CX.
E s t e t alterum cisti genus, Ledon a nonnullis
appellatum,frutex simili modo nascens, longioribus
folijs, & nigrioribus: quas verno tempore quiddam
contrahunt pingue. Foliorum uis astringens,aceos-
de,quos cistus,effedus praebens. Fit ex eo quod La-
danum dicitur, {iquidcm cum cisti frondes'pascun-
tur capra?, hircique, pinguitudinem conspicue barba
carpunt, & suo lentore uillosi s cruribus adhxrescen-
tem reportant: quam depedentes incola?,colatesque
cogunt in offas, & ita recondunt. Ali; uero attradis
funiculis, insidentem fruticibus lentorem abstergut,
conglomerati tque in ladanum. Maxime probatur
odoratum,su buiride, facile mollescens, pingue,quod
arenas non collegit,nec squalore oblitum cst, resino-
sum, quale in Cypro gignitur. Arabicum uerd,Ly-
bicumque uilius. Natura ei spissandi,calfaciendi, 40
molliendi: ora venarum patefacit: capillum ssuen-
tem continet, addito vino, myrrha, & myrteo oleo:
cicatricibus decorem reddit, cum vino illitum :me-
detur aurium doloribus,cum hydromclite,aut tosa-
ceo infusum : suffitu secundas eijcit:pessis imm$d
vuluce duritiem sanat. In medicamenta, qua? dolo-
rem , tiissimque finiunt, & malagmata utiliter inse-
riturialuum Iistit cum uino uetere potum, & uri-
nam ciet.
Ladanvm, quoduulgo alij appellant Laudatio ,alij
uero Odano,tametsi plerunq^ impoftorivm malitia adeo fabulo,
Cs altjs adulterij s sit uitiatum,ut nihilualoris prosset; ego td-
odoranente consiciunt. Verum abud emi ab unguenurijs, J»
purum/sit rarifame reteritur ? P 1 t° M mccbcdmenta nobitparant,Ladanum,quodJynccrum,
ab adulterinis Lod tamenmA P°tlUS curent’ut rcm min°™ tniant, quam ut /eligant legitima
«.
infuperiori commentatione diihL edi ex cilTode& 1 d U0c*bu0™ ulcinitM dccePt!‘s < ut cMm
Ladani uircs multis falso pcrsuasum cft, quod noni ci&f)ed athederai "A “^1 “ C.°1U^ixit ’Ex W
CX Galeno, didit Ga len us libro v T T /?JLr • r ' d abbedfirdL'^dnll'ini€^tur. De Ladano plur a memoria? pro-
M Galenus hbro v ss.simphaummedicamentorum,/^ inquiens. Ciftus,aut Ladanum. In calidioribus regionb
bushic
io6 And. Matthioli Comm.
perfiuadentes hirci barbam, quam Grzci TgxyoTzsiyavct uocant ,iUam ejse flirpem, de qua Arabes intelliguntc
Hypocisti- Quo errore dufti non modo feipfios decipiunt ,fed etiam alios , qui pafiim adulterina hypociflide utuntur. Hypoci-
dis succida- fidis locum fupplcrc acaciam tradidit Diofcorides, ut etiam habetur in Galenicis fiuccidaneis: qua illius uice uti posi-
nca* fent ossicina, fi modo ol ea careret adulterio. Poteft ctiamnum defit hypociftis, ajsumi eius loco ssoris agrestfc
Plinii lapsus. plicat fuccus: quippe qui eadem prgftct, qua? hypocissis, aut ore Diofcoride. Plinius deceptus uocabulorum ger^
manitate inepte fatis, meo indicio commiscet ciiti y 07 cisii historiam: quamobrem non immerito eum damnauit do-
Cisti,& hypo clisiimus Leonicenus. Cisii meminit Galenus lib, v 11. simp. medicament, fic inquiens. Cistus, aut Ci&arus fiutex
~J’ * eftguslu adftringens, omnibusq^ particulatim operibus, Attamen silia > cl paruagermina trita adeo desiccant, ad-
ftringuntcp y ut uulner a glutinare ualeant. At flores magis siunt essicaces- adeo ut cum uino poti dyfienterias, uentris
imbecillitates, ssuxusq^ac humiditates fianent: cataplafimatis ritu illita ulcerum putredinofia iuuant. E& enim eorum ro
sacultas non inllrenue desiccans ,ferecp fecundi cxcessius a temperatis abfioluti. Adeo uero fiutex hic frigidus ebl, ut
tepidi caloris fit particeps. Porro Bypociftis, quam uocant, multo efs magis adftriftoria, quam silia, admodum
essicax remedium ad omnes fluxionum affiedus, puta sianguinis rciestiones, prossuuia muliebria, coeliacos, dyfiente-
neosep affiedus. Quin fi quam partem roborare confiliumfit, qua? uidelicet plusiculo humore exoluta fuerit, robur,,
ac firmitatem illi non imbecilliter addit. Sic siane stomachicis epithematis, bcpaticisss commificetur,^ ex uiperis con
sefto antidoto inditur, nimirum quo corpora consirmet, ac roboret.
j diftio non legitur in Greecvs codicibus, Sed eam huc ad clariorem (ut puto ) fienfum ex Plinio trdnfiulit
Kuellius: qudduerbum illud a Diofcoride ssudio sirtdssie breuitatis omissium, fiatius addendum essieduxerit,quam
subinteUigendum. quod etiam Hermolaus fecit.
T Ni/ mirum essie debet, quod Plinio duo tantum hypociftidisgenera prodantur, coloribus rufi, candido di- 20
flimbla: quandoquidem ijs duntaxat Oribasius quoque contentus fuissie uidetur libro xi 1. ubi genus
eft, herbaceum, ut uulgati codices habent,non legitur.
AWov. LEDVM.
ex Galeno.
Ladani consi
dcratio.
Accbocvov. LADANVM. CAP. CX.
E s t e t alterum cisti genus, Ledon a nonnullis
appellatum,frutex simili modo nascens, longioribus
folijs, & nigrioribus: quas verno tempore quiddam
contrahunt pingue. Foliorum uis astringens,aceos-
de,quos cistus,effedus praebens. Fit ex eo quod La-
danum dicitur, {iquidcm cum cisti frondes'pascun-
tur capra?, hircique, pinguitudinem conspicue barba
carpunt, & suo lentore uillosi s cruribus adhxrescen-
tem reportant: quam depedentes incola?,colatesque
cogunt in offas, & ita recondunt. Ali; uero attradis
funiculis, insidentem fruticibus lentorem abstergut,
conglomerati tque in ladanum. Maxime probatur
odoratum,su buiride, facile mollescens, pingue,quod
arenas non collegit,nec squalore oblitum cst, resino-
sum, quale in Cypro gignitur. Arabicum uerd,Ly-
bicumque uilius. Natura ei spissandi,calfaciendi, 40
molliendi: ora venarum patefacit: capillum ssuen-
tem continet, addito vino, myrrha, & myrteo oleo:
cicatricibus decorem reddit, cum vino illitum :me-
detur aurium doloribus,cum hydromclite,aut tosa-
ceo infusum : suffitu secundas eijcit:pessis imm$d
vuluce duritiem sanat. In medicamenta, qua? dolo-
rem , tiissimque finiunt, & malagmata utiliter inse-
riturialuum Iistit cum uino uetere potum, & uri-
nam ciet.
Ladanvm, quoduulgo alij appellant Laudatio ,alij
uero Odano,tametsi plerunq^ impoftorivm malitia adeo fabulo,
Cs altjs adulterij s sit uitiatum,ut nihilualoris prosset; ego td-
odoranente consiciunt. Verum abud emi ab unguenurijs, J»
purum/sit rarifame reteritur ? P 1 t° M mccbcdmenta nobitparant,Ladanum,quodJynccrum,
ab adulterinis Lod tamenmA P°tlUS curent’ut rcm min°™ tniant, quam ut /eligant legitima
«.
infuperiori commentatione diihL edi ex cilTode& 1 d U0c*bu0™ ulcinitM dccePt!‘s < ut cMm
Ladani uircs multis falso pcrsuasum cft, quod noni ci&f)ed athederai "A “^1 “ C.°1U^ixit ’Ex W
CX Galeno, didit Ga len us libro v T T /?JLr • r ' d abbedfirdL'^dnll'ini€^tur. De Ladano plur a memoria? pro-
M Galenus hbro v ss.simphaummedicamentorum,/^ inquiens. Ciftus,aut Ladanum. In calidioribus regionb
bushic
io6 And. Matthioli Comm.
perfiuadentes hirci barbam, quam Grzci TgxyoTzsiyavct uocant ,iUam ejse flirpem, de qua Arabes intelliguntc
Hypocisti- Quo errore dufti non modo feipfios decipiunt ,fed etiam alios , qui pafiim adulterina hypociflide utuntur. Hypoci-
dis succida- fidis locum fupplcrc acaciam tradidit Diofcorides, ut etiam habetur in Galenicis fiuccidaneis: qua illius uice uti posi-
nca* fent ossicina, fi modo ol ea careret adulterio. Poteft ctiamnum defit hypociftis, ajsumi eius loco ssoris agrestfc
Plinii lapsus. plicat fuccus: quippe qui eadem prgftct, qua? hypocissis, aut ore Diofcoride. Plinius deceptus uocabulorum ger^
manitate inepte fatis, meo indicio commiscet ciiti y 07 cisii historiam: quamobrem non immerito eum damnauit do-
Cisti,& hypo clisiimus Leonicenus. Cisii meminit Galenus lib, v 11. simp. medicament, fic inquiens. Cistus, aut Ci&arus fiutex
~J’ * eftguslu adftringens, omnibusq^ particulatim operibus, Attamen silia > cl paruagermina trita adeo desiccant, ad-
ftringuntcp y ut uulner a glutinare ualeant. At flores magis siunt essicaces- adeo ut cum uino poti dyfienterias, uentris
imbecillitates, ssuxusq^ac humiditates fianent: cataplafimatis ritu illita ulcerum putredinofia iuuant. E& enim eorum ro
sacultas non inllrenue desiccans ,ferecp fecundi cxcessius a temperatis abfioluti. Adeo uero fiutex hic frigidus ebl, ut
tepidi caloris fit particeps. Porro Bypociftis, quam uocant, multo efs magis adftriftoria, quam silia, admodum
essicax remedium ad omnes fluxionum affiedus, puta sianguinis rciestiones, prossuuia muliebria, coeliacos, dyfiente-
neosep affiedus. Quin fi quam partem roborare confiliumfit, qua? uidelicet plusiculo humore exoluta fuerit, robur,,
ac firmitatem illi non imbecilliter addit. Sic siane stomachicis epithematis, bcpaticisss commificetur,^ ex uiperis con
sefto antidoto inditur, nimirum quo corpora consirmet, ac roboret.
j diftio non legitur in Greecvs codicibus, Sed eam huc ad clariorem (ut puto ) fienfum ex Plinio trdnfiulit
Kuellius: qudduerbum illud a Diofcoride ssudio sirtdssie breuitatis omissium, fiatius addendum essieduxerit,quam
subinteUigendum. quod etiam Hermolaus fecit.
T Ni/ mirum essie debet, quod Plinio duo tantum hypociftidisgenera prodantur, coloribus rufi, candido di- 20
flimbla: quandoquidem ijs duntaxat Oribasius quoque contentus fuissie uidetur libro xi 1. ubi genus
eft, herbaceum, ut uulgati codices habent,non legitur.
AWov. LEDVM.