DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.70214#0269
io
3°
40
Caprini stcr.
uircs ex Gal.
Stercoris ui-
res ex Gal.
Lupini stcr.ur
res ex Gai.
Humani stcr-
coris experi-
mentum .
Canini sterco
ris uircs.
'WMXlrf
^«^tnonntodi’^
’!“*<*4**
iP’ LXXI1I.
’erum inssammasicj,,.
3?uTcr“C1**
culices abigunt^
m°rbum emenfe^
• impositum lanis
cohibet. Medetur^
’°Iitum Ius, quipod^
tummorsibus, vicerit
nc in modum accipiunt
)hdet,in qua lana oleoimL
>onuntur, dum vapor peti
;are.adustio id genus M
iffles verrucas, thymos^
, in aqua,aut vino poturo^
,&conuulsaexacetobi
um fimum, <iuecrudum5t
,qui herba paseitur, siccu®
lopere auxiliatur. Columi
im, strumas ex aceto difa
ustis igni medetur. Galli
t contra venena fungorum;
1 hauriatur, comitialibusp
lurinum detritum cumac^
r.subditoe infantibus mufc,
canis sydere fuerit excep»
rUlncra ab inssammationi
oexmeUeangioeper*
rocant,qu^mulieribusi
friabilis,amyhmodo^
acoremquad^nwj-
,que non
crocodita^na®:*
ipositwrisalffll
Srjttst
In Lib. secundum Dioscondis. 21 y
S r e r c v s, ut pofteritatis memoria prodidit Galenus librox.fimpliciummedicamentorum^imhabetuelma*
^ne digerentem .Verum humanum ob faetorem abominandum eft, At bubulum , caprinum , crocodilorum terre*
siritmi>GF canum, ubi osiibus duntaxat uefcuntur, neq^grauiter olet, gs multa experientia non tantum nobis; fed GF
alijsmedicis me natu maioribus comprobatum eft. Siquidem Afclepiades,cui cognomentum erat Pharmacean, GF
aha omnia composita medicamenta collegit,ut multos impleret libros,gs ftercore ad multos fope afferius utitur, non
^odo medicamentis, qucesiris imponuntur commifcens; sed ijs quofy, qu$ intro in os fumantur. Caterm humani
stercoris hoc habeo experimentum. Afiidue quidam d phlegmonis ad fauces existentibus uexabatur,adeduehementer,
ut fujsocationissubiret periculum,GF sane ob hoc periculum uenam secare cogebatur. In hunc cum forte quis incidisi
jet, pollicitus eft fe pr abiturum medicamenti experimentum, GF fe uocari ,fi quando rursus aliqua in parte gutturis
Micuijset phlegmone, ante sanguinis misionem pr^cepit. Itacp uocatus, medicamento illito, riatim hominem cura*
t vt autem iterum profecit, non in ipfo tantum; fed gf in alijs, quisimiliter erant assesfi ? rogabat is, qui asiidud
focari periclitabatur, data mercede,ut se medicamentum illud doceret. Erat enim ille gs locuples, gs in pecunia
foiptu liberalis. Porro ubi conuentum ejset de pretio, A qui uendebat feripturam: Hoc medicamentum, inquit, per
Mtipatb&an quandam utilitatem obtinet. Ejse autem eam antipathe an,ut qui curatur nefeiat, unde consiciaturt lus-
fititaqs daret,qui pro ipfo difeeret, quisi iureiurando reciperet ,sefe nulli eius medicamenti 'fariurum copiam,
priufquam ipse,qui dedisset,foret defunftus. Itacsi d morte eius, qui indicar at, non tantum ille qui didicerat ,fuum ho*
minem; sed GF alios sanabat: gf mihi ne petenti quidem medicamenti exemplum uolens ac lubens obtulit. Erat autem
jlercus puerisiccum,cum meile Attico ad teuorem tritum. Viriitabat autem puer, cuius jlercus accepturus erat, ut
ipfe qui medicamentum dederat oftendit, lupinis, illis uidelicet, qui ex more edi folent cum pane bene corio in clibano,
io modicum salem,GF fermentum habente. Praebebat autem bibendum uinum uetus: atq$ haec omnia mediocri in quanti*
tate,modd ut perfirie ea puer posset concoquere. Itaq^ cum primo die eo uiriu ejset ufus, pojlero tamen die nondum
Nereus capiebat, sed m eo quoq$ die rurfum eode alebat uidlu, ac tertio demum excretum fumebat: ac poftea arefario
utebatur, fimiliter ut ftercore canino,ut ante dittum eft. Dicebat autem illum,qui docuerat, fugitantem alios cibos ob
sictorem, pmetulisse lupinos: sefe uerd experimenti gratia,carnes gallinaceas,aut perdicum ex aqua,aut tenui iure be
ne corios persope exhibuijse, er medicamentum nihilo minus operatum. Atq$ ego sane heee tibi de humano ftercore
narrare pojsum. h^ecGalenus. Ceterum sit ex humano stercore nitreis organis aqua, praefertimq^ ex eo,quod ho* Aqua, & olcu
ino rusus excreuerit,qu<£ cuniculofts,exedentibus, finuofts, gt contumacibus ulceribus mirisice opem pr^ftat. Delet cx humano
Gr oculorum argemas, ac nubeculas. Quin etiam carcinomata fanat exterius adhibita. Intus ucro fumpta comitiales stcrcore •
iuuat: lapidem in renibus, gt uesica comminuit: aqua inter cute laborantibus prodeft: item GT ijs,auxiliatur, qui non
modo d cano rabido demorsi funt; sed etiam ab omnibus alijs animalibus irii, qu& uenenum eiaculantur. Porro oleu,
quod poft eius ftiUatitiam aquam ab organo emanare solet,carcinomata, sinus,aliacp ulcera, qua Graecis cacoethe di*
cuntur,etiam ualentius fanat. Bubulum deinde jlercus (ut idem Galenus citato loco seriptum reliquit) exiccan* Bubuli ster. ui
tis,attrahentiscfr et ipsum eft facultatis,ut palam facit,dum apum uestarumq; morsus iuuat. Atq$ htc ut a proprieta* rcs cx
tefubftanti# totius iuuentur,fieri poteft. Ceterum humidum iUud uere collerium,cum boues herbas depafcuntur,im
pojitum rusticorum phlegmonas difcutit,GT aqua intercute laborantes iuuat. Scire tame oportet,omnia id genus me*
dic ament a duris agr est item hominum corporibus aptari,nempe sbjsorum, g^ mefiorum,GT qui opus obeunt adeo uali-
du/m. Qu^e cr ad eorum scirrhosos tumores aceto in cataplafinatissirmam composita illinuntur. Caprinum pr<e*
terea digerentis,et acris eft facultatis,adeo ut in duratis fcirrhorum in modum tumoribus congruat,nec tantum lienis,
ad quos creberrime medici non pauci huiusmodi riercora applicant; sed etiam aliaru partium. Siquidem ego (inquit
Galenus) eo usus fum ad genu tumorem habens inueteratum,GT <egre folubilem, iujso sieri cataplasmate ex farinahor
deacea per oxycratum,indito uidelicet hoc stercore, gt mirisice homo ille suit adiutus. Erat autem rufticus, in quo id
sariivm eft. Et iam etiam alius rufticus,cum sic usus ejset,non tantum in genu; fed etiam alijs in partibus ad tumores si
miles, perinde adiutus est. Nam acrius eft medie amentum, quam ut mulieres urbanas,aut puer os,aut omnino qui molli
sunt carne, sanare posiit. Quin cr ad aquam intercutem,cr adfylenicos uarie caprino ftercore utimur. Sed cr uftu
tenuiorum quidem partium,uerum haud manisirio redditur acrius, Quamobrem sane ad alopecias cogruit, cr omnia
adeo qu£ extergentia medicamenta desiderant,ut lepras, psor as, lichenas, CZ hoc genus alia. Mifcetur cy1 digerenti*
bus cataplafinatis,qualia sunt qu<e accommodantur ad parotidas,GT bubonas diuturniores. Ess enim uis eius cuiufque
etiam ujli,abftersoria,GT digerens,nec eam paruam habet digerendi potentiam. Nam medicus quistiam ex ijs, qui in
agris,gf uicis medicinam exercent,utebatur eo ex aceto ad uiperaru/m morsus,gs multo fane etiam magis aliarum be
5 0 stiarum,ac prosirio ex ijs complures seruauit. Et hic ipfe quoq; medicus arquatis potandas ipfas csTsvfoQovGhoc eri,
pilulas caprinas ex uino prsbuit,gs ad prossuuium muliebre cum thure apposuit. Qu.o omnia fane optimus medicus
ignorare no debet ♦ CfCterum potior a eligere potisiimum ad urbanos,gs honoratos, alicuiusq; existimationis uiros: in
quibus equidem ego tali nunquam sum usus medicamine, cam multo meliorum suppeteret copia. Attamen exiriit
nonnunquam taliu/m usus,aut in itinere,aut in uenatione,aut rufticatione,cum fcilicet meliorum nihil adfuerit, aut ho*
mo rusticus perinde suerit carnes dur<e, ac asinus. Nam eiufmodi multos in agris reperias dignos, qui bibant jpyra*
thos. Ceterum e canibus ojsa comedentibus jlercus, praeterquam quod ceteris tum pr<estantius, tum candidius ha*
beatur,firiulagutturi insujstattim anginam curat: sicuti GF dyfenteriam ex larie caprino haurium, in quo prius igniti
calculi suerint extinrii,aut ignitum ftrrum, quod Graeci so^c^oc uocant. Quinetiam periodicas, circularesue fugat
fibres ,ft cochlearis mensura in accessu ex uino praebeatur bibendum inseio patiente. Prodeft GF malignis ulceribus
inj^ersum^el emplastris ad id sacientibus commixtum. Pollet etiam suis uiribus Lupinum: idcirco id magnis lau*
dibus
3°
40
Caprini stcr.
uircs ex Gal.
Stercoris ui-
res ex Gal.
Lupini stcr.ur
res ex Gai.
Humani stcr-
coris experi-
mentum .
Canini sterco
ris uircs.
'WMXlrf
^«^tnonntodi’^
’!“*<*4**
iP’ LXXI1I.
’erum inssammasicj,,.
3?uTcr“C1**
culices abigunt^
m°rbum emenfe^
• impositum lanis
cohibet. Medetur^
’°Iitum Ius, quipod^
tummorsibus, vicerit
nc in modum accipiunt
)hdet,in qua lana oleoimL
>onuntur, dum vapor peti
;are.adustio id genus M
iffles verrucas, thymos^
, in aqua,aut vino poturo^
,&conuulsaexacetobi
um fimum, <iuecrudum5t
,qui herba paseitur, siccu®
lopere auxiliatur. Columi
im, strumas ex aceto difa
ustis igni medetur. Galli
t contra venena fungorum;
1 hauriatur, comitialibusp
lurinum detritum cumac^
r.subditoe infantibus mufc,
canis sydere fuerit excep»
rUlncra ab inssammationi
oexmeUeangioeper*
rocant,qu^mulieribusi
friabilis,amyhmodo^
acoremquad^nwj-
,que non
crocodita^na®:*
ipositwrisalffll
Srjttst
In Lib. secundum Dioscondis. 21 y
S r e r c v s, ut pofteritatis memoria prodidit Galenus librox.fimpliciummedicamentorum^imhabetuelma*
^ne digerentem .Verum humanum ob faetorem abominandum eft, At bubulum , caprinum , crocodilorum terre*
siritmi>GF canum, ubi osiibus duntaxat uefcuntur, neq^grauiter olet, gs multa experientia non tantum nobis; fed GF
alijsmedicis me natu maioribus comprobatum eft. Siquidem Afclepiades,cui cognomentum erat Pharmacean, GF
aha omnia composita medicamenta collegit,ut multos impleret libros,gs ftercore ad multos fope afferius utitur, non
^odo medicamentis, qucesiris imponuntur commifcens; sed ijs quofy, qu$ intro in os fumantur. Caterm humani
stercoris hoc habeo experimentum. Afiidue quidam d phlegmonis ad fauces existentibus uexabatur,adeduehementer,
ut fujsocationissubiret periculum,GF sane ob hoc periculum uenam secare cogebatur. In hunc cum forte quis incidisi
jet, pollicitus eft fe pr abiturum medicamenti experimentum, GF fe uocari ,fi quando rursus aliqua in parte gutturis
Micuijset phlegmone, ante sanguinis misionem pr^cepit. Itacp uocatus, medicamento illito, riatim hominem cura*
t vt autem iterum profecit, non in ipfo tantum; fed gf in alijs, quisimiliter erant assesfi ? rogabat is, qui asiidud
focari periclitabatur, data mercede,ut se medicamentum illud doceret. Erat enim ille gs locuples, gs in pecunia
foiptu liberalis. Porro ubi conuentum ejset de pretio, A qui uendebat feripturam: Hoc medicamentum, inquit, per
Mtipatb&an quandam utilitatem obtinet. Ejse autem eam antipathe an,ut qui curatur nefeiat, unde consiciaturt lus-
fititaqs daret,qui pro ipfo difeeret, quisi iureiurando reciperet ,sefe nulli eius medicamenti 'fariurum copiam,
priufquam ipse,qui dedisset,foret defunftus. Itacsi d morte eius, qui indicar at, non tantum ille qui didicerat ,fuum ho*
minem; sed GF alios sanabat: gf mihi ne petenti quidem medicamenti exemplum uolens ac lubens obtulit. Erat autem
jlercus puerisiccum,cum meile Attico ad teuorem tritum. Viriitabat autem puer, cuius jlercus accepturus erat, ut
ipfe qui medicamentum dederat oftendit, lupinis, illis uidelicet, qui ex more edi folent cum pane bene corio in clibano,
io modicum salem,GF fermentum habente. Praebebat autem bibendum uinum uetus: atq$ haec omnia mediocri in quanti*
tate,modd ut perfirie ea puer posset concoquere. Itaq^ cum primo die eo uiriu ejset ufus, pojlero tamen die nondum
Nereus capiebat, sed m eo quoq$ die rurfum eode alebat uidlu, ac tertio demum excretum fumebat: ac poftea arefario
utebatur, fimiliter ut ftercore canino,ut ante dittum eft. Dicebat autem illum,qui docuerat, fugitantem alios cibos ob
sictorem, pmetulisse lupinos: sefe uerd experimenti gratia,carnes gallinaceas,aut perdicum ex aqua,aut tenui iure be
ne corios persope exhibuijse, er medicamentum nihilo minus operatum. Atq$ ego sane heee tibi de humano ftercore
narrare pojsum. h^ecGalenus. Ceterum sit ex humano stercore nitreis organis aqua, praefertimq^ ex eo,quod ho* Aqua, & olcu
ino rusus excreuerit,qu<£ cuniculofts,exedentibus, finuofts, gt contumacibus ulceribus mirisice opem pr^ftat. Delet cx humano
Gr oculorum argemas, ac nubeculas. Quin etiam carcinomata fanat exterius adhibita. Intus ucro fumpta comitiales stcrcore •
iuuat: lapidem in renibus, gt uesica comminuit: aqua inter cute laborantibus prodeft: item GT ijs,auxiliatur, qui non
modo d cano rabido demorsi funt; sed etiam ab omnibus alijs animalibus irii, qu& uenenum eiaculantur. Porro oleu,
quod poft eius ftiUatitiam aquam ab organo emanare solet,carcinomata, sinus,aliacp ulcera, qua Graecis cacoethe di*
cuntur,etiam ualentius fanat. Bubulum deinde jlercus (ut idem Galenus citato loco seriptum reliquit) exiccan* Bubuli ster. ui
tis,attrahentiscfr et ipsum eft facultatis,ut palam facit,dum apum uestarumq; morsus iuuat. Atq$ htc ut a proprieta* rcs cx
tefubftanti# totius iuuentur,fieri poteft. Ceterum humidum iUud uere collerium,cum boues herbas depafcuntur,im
pojitum rusticorum phlegmonas difcutit,GT aqua intercute laborantes iuuat. Scire tame oportet,omnia id genus me*
dic ament a duris agr est item hominum corporibus aptari,nempe sbjsorum, g^ mefiorum,GT qui opus obeunt adeo uali-
du/m. Qu^e cr ad eorum scirrhosos tumores aceto in cataplafinatissirmam composita illinuntur. Caprinum pr<e*
terea digerentis,et acris eft facultatis,adeo ut in duratis fcirrhorum in modum tumoribus congruat,nec tantum lienis,
ad quos creberrime medici non pauci huiusmodi riercora applicant; sed etiam aliaru partium. Siquidem ego (inquit
Galenus) eo usus fum ad genu tumorem habens inueteratum,GT <egre folubilem, iujso sieri cataplasmate ex farinahor
deacea per oxycratum,indito uidelicet hoc stercore, gt mirisice homo ille suit adiutus. Erat autem rufticus, in quo id
sariivm eft. Et iam etiam alius rufticus,cum sic usus ejset,non tantum in genu; fed etiam alijs in partibus ad tumores si
miles, perinde adiutus est. Nam acrius eft medie amentum, quam ut mulieres urbanas,aut puer os,aut omnino qui molli
sunt carne, sanare posiit. Quin cr ad aquam intercutem,cr adfylenicos uarie caprino ftercore utimur. Sed cr uftu
tenuiorum quidem partium,uerum haud manisirio redditur acrius, Quamobrem sane ad alopecias cogruit, cr omnia
adeo qu£ extergentia medicamenta desiderant,ut lepras, psor as, lichenas, CZ hoc genus alia. Mifcetur cy1 digerenti*
bus cataplafinatis,qualia sunt qu<e accommodantur ad parotidas,GT bubonas diuturniores. Ess enim uis eius cuiufque
etiam ujli,abftersoria,GT digerens,nec eam paruam habet digerendi potentiam. Nam medicus quistiam ex ijs, qui in
agris,gf uicis medicinam exercent,utebatur eo ex aceto ad uiperaru/m morsus,gs multo fane etiam magis aliarum be
5 0 stiarum,ac prosirio ex ijs complures seruauit. Et hic ipfe quoq; medicus arquatis potandas ipfas csTsvfoQovGhoc eri,
pilulas caprinas ex uino prsbuit,gs ad prossuuium muliebre cum thure apposuit. Qu.o omnia fane optimus medicus
ignorare no debet ♦ CfCterum potior a eligere potisiimum ad urbanos,gs honoratos, alicuiusq; existimationis uiros: in
quibus equidem ego tali nunquam sum usus medicamine, cam multo meliorum suppeteret copia. Attamen exiriit
nonnunquam taliu/m usus,aut in itinere,aut in uenatione,aut rufticatione,cum fcilicet meliorum nihil adfuerit, aut ho*
mo rusticus perinde suerit carnes dur<e, ac asinus. Nam eiufmodi multos in agris reperias dignos, qui bibant jpyra*
thos. Ceterum e canibus ojsa comedentibus jlercus, praeterquam quod ceteris tum pr<estantius, tum candidius ha*
beatur,firiulagutturi insujstattim anginam curat: sicuti GF dyfenteriam ex larie caprino haurium, in quo prius igniti
calculi suerint extinrii,aut ignitum ftrrum, quod Graeci so^c^oc uocant. Quinetiam periodicas, circularesue fugat
fibres ,ft cochlearis mensura in accessu ex uino praebeatur bibendum inseio patiente. Prodeft GF malignis ulceribus
inj^ersum^el emplastris ad id sacientibus commixtum. Pollet etiam suis uiribus Lupinum: idcirco id magnis lau*
dibus