Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Mattioli, Pietro Andrea; Dioscorides, Pedanius; Valgrisi, Vincenzo [Oth.]
Petri Andreae Matthioli Medici Senensis Commentarii, In Libros Sex Pedacii Dioscoridis Anazarbei, De Medica Materia: Adiectis quàm plurimis plantarum & animalium imaginibus, eodem authore — Venetijs: in officina Erasmiana, apud Vincentium Valgrisium, 1554

DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.70214#0137
Overview
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
Tr^',lbl^k
■^c«tcsillit^^
'Coeunt w, 5
dolor«^£»ii'
n‘“cunio- S
xvin
?UIter olens, acris,
's>qu2sesemagisi|||||;
onnulliprosulfo,,
',ts^- Vtrius?li
'llitumitigantist
sque repurgant^.,
>ta languineinpeit;
trahut, & suffitu ii®
)us immilcetur,&p
c/inoHthSdhndinM,
i iUa inquam, quee cuprc^
'.Quod tamen nonunjua
aliquando uiderim froft
ale,qu<£ quibufdamin»
sseet nec odorc,nccftn
ani esse SelaginenM
. Nanque inibi
'aginem contra omntmf
Littorum ,crconM
tanta extitittunctemf
'Mcrbocfuodp^j
^nt.Quin^cdmin'^
^rnud^ pedibiu legerctiff'
)tis tradidit Galenus h^1,
bina cx numero e[lfr^
odordtior. Igitifrhui^
pr^tereaanurit^^
dnto etidM potenti^11
i etiam tendat,er
liorCS^^



;o

Oxy cedri co
sidcratio.

Cedri hiftor.
ex Thcophr.
& aliis.

In Lib. primum Dioscoridis. 8 3
dinis, tum excalfacientiumi, tum desiccantium ex numero eorum, qua? uel maxime tenuium sunt partium. E/- hoc utiq>
nomine unguentis inditur,& maximegleucino,& in multas antidotos insicitur. Quidam uero etiam cinnamomi uice
duplum eiusfubijciunt, Eft enim e^enuandi, cr digerendi facultatis, si epotum fuerit.
K^for, CEDRVS. CAP> LXXXIX.
C e d r v s arbor magna est, ex qua picem colligunt >
quae cedria uocatur. luniperi modo baccas pari t, bac-
carum myrti magnitudine, rotundas. Cedria optima
esterassa, perlucida, grauis odoris: quae dum essundi-
tur, guttatim non dissipata coit. Cui cauis inest,utde-
funda corpora conseruet, & viuentia corrumpat: qua
^<ex causa mortuorum uitam aliqui eam appellauere. Ve
M stimenta quoque,& pelles eximia calfaciendi,& siccan-
di dote,corrumpit, magni ad ocularia medicamenta u-
sus: quippe illita oculis claritatem affert, albugines ci-
catricesque detergit: instillata autem cum aceto, uer-
mes aurium necat:cum hyssopi decocto infusasoni-
tus, sibilosque sedat: cauis dentium indita eos frangit,
& dolores leuat: idem facit cu ex aceto colluitur: per-
undo ante coitum genitali,edeipiendi vim adimit: an-
'gince ea perunguntur, tonsillarum inssammationibus
auxilio cst: lendes, pediculosque illitu enecat: cerastne
morlibus cum sale impolita subuenit: contra hausta le
poris marini uenena,inpasso sumpta,auxiliatur: in ele-
phantia aut lindu, aut perundione proficit: pulmonu
vlcera purgat,& Ii cyathus eius absorbeatur, persanat:
vermes,& tineas subter indita necat,& partus extrahit.
Fit & oleum a cedria separatum dum coquitur, uelle-
ribus supra halitum eius expansis ,Fut in pice. Eiusdem
ad omnia usus: priuatim vehementer perundum, Ica-
biem quadrupedum,canum,boumque persanat: ijsquc
inheerentes ricinos enecat, ulcera,quee ex tonsura ac-
ceperunt, ad cicatrices perducit. Cedrides cedri fru-
" dus vocantur. Calfadoria vim habent: stomacho ad-
uersantur: auxilio sunt tussi, conuulsis, ruptis, stranguriae: menses ciunt ex polline piperis poti:
contra haustum leporem marinum in vino sumuntur: serpentes fugantur, perundo ex adipe cer-
uino,aut medulla,corpore. In antidota adduntur. t Fuliginem, quomodo ex pice congeri opor-
tet: quae eandem, quam picea fuligo uim praebet.
Qv a n v i s Cedrus ( ut Thcophr aftus memoriae prodidit) drbor sit eximicC proceritatis: p ducis tamen, ac
4° raris consiat radicibus, non prosundis ,sed per summa tcrr<£ difycrsts. H^ec e si iunipero non dbsimilis: nam cr ipsa
solio cft longo, duro, dngusto, pungente. Cedrus cft ramis densisiima: nodoso admodum caudice: diis frequentibus,
ubi rami cx ipfo caudice prodeunt: medulla odorata,non secus ac larigna rubente: baccis iunipennis ,fcd myrti ma^
gnitudine,ssauis,hilaribus, odoratis, efculcntis. Maturefcunt per autumnum nouis prius editis. quo sit, ut eodem te^
porc cr nouos,cr ueteres gerat fruftus. Saxo/is,cr frigidis gaudet, cr montes amat prae c ater is traftibus. Perpes
tua coma uiret,qua si cdsiretur dccacuminata demoritur, nec unquam inde regerminat, utpote cr cupressus, pinus,
larix,& aliarum plures. In Cypro maxima proucnire traditur, nempe centum triginta pedum longitudinis: crasii*
tudinis uero ad quinum hominum complexum. In Syriae quoq$ montibus tanta huius crasiitudo frrtur,ut homines ter*
ni caudicem amplecbi nequeant, tam inibi longitudine,cr crasiitudine proflat. Eius fumma genera duo, maioris, egr
minoris difcriminc. Minoris item duce st>ecies,Lycia,cr Phoenicia tuniperi similitudin e, disserunt tamen silio: na quae
acutum,durum, ssinosum habet,oxyccdros appellatur,ramofa,cr nodis obnoxia: diter a odore proflat. Eruftum si*
runt ambae myrti magnitudine ,sapore dulcem. Et maioris duo similiter genera: quae ssoret ,frublum non ftrt: jru*
stistra uero non sloret, C7 in ea antecedentem frudum (ut supra ditium eft) nouus occupat. Cedro materies durisii*
ma: quam ob caufam credidere maiores,eam neq$ cariem, neq$ uetuftatem fcntire, scd aeternam esse. Qua ctiamnum
ratione dudus Salomon,Dei optimi maximi templum cx cedri materie extruendum curauit. Ex ea quoq; prifeisiimu*
Iaera faditarunt, exiftimantes tantam illis inessc diuturnitatem, quantam marmoreis,aut metallicis. Cedri materies
optima nauigqs non modo extruendis,fcd C7 palatiorum, eyy arcium fabricis conuenicns: quippe quoniam incorru*
pta in perpetuum perdurat. Quae Oxycedrus appellatur, frequens in ssria nafeitur iunipero admodumsimilis, nec
nisifrutiu differens maiore, rubente, ac dulci: quo tamen ab incolis a iunipero nonsecernitur. nanque cedrus ijs om*
nino ignota est, utpote qui ne friant hanc esse adeo iunipero similcm, ut non facile imperiti alteram ab altera dignofre*
re queant. At cum ipfr oxycedn ramufrido essem donatus d Gcorgio Rcssngero primario prouincia? CarnioLc me*
dico,
 
Annotationen