Miziołek, Jerzy [Hrsg.]; Kowalski, Hubert [Hrsg.]: Fidiasz, Michał Anioł i inni: królewska i uniwersytecka kolekcja odlewów gipsowych w Warszawie (Warszawa, 2012)

Wstęp

„Przez całe moje życie oscylowałem pomiędzy dwoma wielkimi nur-
tami rzeźby statuarycznej, pomiędzy koncepcjami Fidiasza i Michała
Anioła. Zacząłem od sztuki antycznej, ale we Włoszech natychmiast
zakochałem się w wielkiej sztuce florenckiego mistrza i moje dzieła
odzwierciedlają z całą pewnością tę właśnie pasję. Potem, zwłasz-
cza w ostatnim czasie, znowu powróciłem do sztuki antycznej". Tak
mówił Augustę Rodin do Paula Gsella w dialogu pt. Fidiasz i Michał
Anioł, w opublikowanym w 1911 roku tomie zatytułowanym L'art.

Wielki francuski rzeźbiarz nie jest bohaterem naszej książki,
ale jego słowa dotyczące Fidiasza i Michała Anioła mogą służyć
niemal za motto oddawanego w ręce Czytelnika tomu, bo dwaj
wymienieni artyści są bez wątpienia symbolami maestrii w trud-
nej sztuce poskramiania materii, jaką jest rzeźbienie w marmurze
i odlewanie w brązie. Wprawdzie słynny niegdyś brązowy posąg
papieża Juliusza II w Bolonii, wykonany przez Michała Anioła, nie
przetrwał do naszych czasów, podobnie jak niemal na pewno nie
znamy oryginalnych, brązowych rzeźb Fidiasza, jednak wiadomo,
że przy odlewaniu posągów z brązu często stosowano modele gip-
sowe. Według takich modeli wykonane zostały m.in. słynne war-
szawskie brązy - statua Mikołaja Kopernika i posąg konny księ-
cia Józefa Poniatowskiego. Modele te należały niegdyś do Oddziału
Sztuk Pięknych Uniwersytetu Warszawskiego i stanowiły część
bogatej kolekcji wzorów gipsowych, złożonej głównie z kopii