DOI article:
Laskowski, Andrzej: Architektura galicyjska w okresie autonomii: uwagi na marginesie książki o architekturze Rzeszowa
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.17165#0134
1. Budynek „Sokoła" po zrealizowaniu projektu fasady, przed późniejszą przebu-
dową, na pocztówce z początku XX w. Rzeszów
i 25), zwłaszcza do projektu elewacji od strony rynku. W obu przypadkach
mamy do czynienia z bardzo masywną architekturą wzbogaconą przycięż-
kim detalem. Cokół i naroża budynków opatrzone są solidnym boniowa-
niem, otwory okienne ujmują silne kamienne obramienia z mocno zazna-
czonymi pod- i nadokiennikami, zaś w górnych partiach współistnieją ze
sobą „ciastowate" woluty, piramidalne obeliski i — w zwieńczeniu - sym-
bole użytkowników budynków. Zbieżny jest też sposób komponowania
obu budowli: na lżejszej, przeprutej arkadami, niemal ażurowej części
parterowej wspiera się ciężka, działająca na widza masą murów część pię-
trowa. Ponad nią wznosi się symetryczne zwieńczenie o przytłaczającej
ornamentyce. Wydaje się, że to absurdalne — z punktu widzenia statyki
i konstrukcji — komponowanie budowli było świadomym zabiegiem pro-
jektanta, którym mogła być w obu przypadkach jedna i ta sama osoba -
Franciszek Skowron. Stosowanie masywnych brył i - sprawiających wra-
żenie ciężkich — detali może być u Skowrona następstwem wieloletnich
kontaktów z architekturą więzienną i sądowniczą.
Inną inwestycją związaną z działalnością Towarzystwa Gimnastyczne-
go „Sokół" było zagospodarowanie otoczenia stawiska przy ul. Krakow-
skiej, które przeszło w posiadanie Towarzystwa w 1890 roku, a wcześniej
służyło jako ślizgawka rozwiązanemu w 1887 roku Towarzystwu Łyż-
wiarskiemu. Aranżacją otoczenia zajął się specjalny komitet, na którego
czele stanął Kazimierz Hołubowicz, pełniący wówczas obowiązki sekreta-
rza w Wydziale „Sokoła". W ramach podjętych działań pogłębiono staw,
130
dową, na pocztówce z początku XX w. Rzeszów
i 25), zwłaszcza do projektu elewacji od strony rynku. W obu przypadkach
mamy do czynienia z bardzo masywną architekturą wzbogaconą przycięż-
kim detalem. Cokół i naroża budynków opatrzone są solidnym boniowa-
niem, otwory okienne ujmują silne kamienne obramienia z mocno zazna-
czonymi pod- i nadokiennikami, zaś w górnych partiach współistnieją ze
sobą „ciastowate" woluty, piramidalne obeliski i — w zwieńczeniu - sym-
bole użytkowników budynków. Zbieżny jest też sposób komponowania
obu budowli: na lżejszej, przeprutej arkadami, niemal ażurowej części
parterowej wspiera się ciężka, działająca na widza masą murów część pię-
trowa. Ponad nią wznosi się symetryczne zwieńczenie o przytłaczającej
ornamentyce. Wydaje się, że to absurdalne — z punktu widzenia statyki
i konstrukcji — komponowanie budowli było świadomym zabiegiem pro-
jektanta, którym mogła być w obu przypadkach jedna i ta sama osoba -
Franciszek Skowron. Stosowanie masywnych brył i - sprawiających wra-
żenie ciężkich — detali może być u Skowrona następstwem wieloletnich
kontaktów z architekturą więzienną i sądowniczą.
Inną inwestycją związaną z działalnością Towarzystwa Gimnastyczne-
go „Sokół" było zagospodarowanie otoczenia stawiska przy ul. Krakow-
skiej, które przeszło w posiadanie Towarzystwa w 1890 roku, a wcześniej
służyło jako ślizgawka rozwiązanemu w 1887 roku Towarzystwu Łyż-
wiarskiemu. Aranżacją otoczenia zajął się specjalny komitet, na którego
czele stanął Kazimierz Hołubowicz, pełniący wówczas obowiązki sekreta-
rza w Wydziale „Sokoła". W ramach podjętych działań pogłębiono staw,
130