Instytut Historii Sztuki <Danzig> [Editor]; Zakład Historii Sztuki <Danzig> [Editor]: Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego (22.2023)

II. 6. Relief, 1378, Stadtmuseum w Kolonii,
fot. ze zbiorów autora


II. 7. Przyłbica (Chsl6 ref_arml494) z zamku
Churburg w Tyrolu, 1400-1420, repr. za: Augusto
Boer-Bront, The Complete Catalogue of Extant
XIVth Century Armour, version 1.6, s. 179
(online)

Z kolei postać w środku nosi przyłbicę
o dzwonie zbliżonym do dzwonu hełmu,
jaki widzimy u postaci po prawej stronie
na ilustracji 1. Czepiec tego hełmu został
wykonany z zaokrąglonych na końcach
metalowych łusek. Natomiast podniesiona
zasłona ma prostą dolną krawędź, górna,
stosunkowo postrzępiona, w części środ-
kowej czołowej wznosi się. Wizury nie zo-
stały ukazane, są za to namalowane otwory
oddechowe. Prawdopodobnie właśnie po-
strzępiona górna krawędź zasłony tworzyła
wycięcia umożliwiające walczącemu widze-
nie. Przedstawienia tego nie można jednak
uznać za odwzorowanie „psiego pyska".
Hełm, a konkretnie jego zasłona, wykazu-
ją pewne podobieństwa do reliefu z 1378 r.
przechowywanego w Stadtmuseum w Ko-
lonii (il. 6)3°.
Postać trzecia od prawej strony (il. 2) na
rysunkach Bernharda Engela została poka-
zana tylko fragmentarycznie. Widać część
hełmu, zasłony oraz czepca kolczego. Za-
słona, z wyraźną wypukłością, nie ma szpar
wzrokowych. Kształt wypukłości przypomi-
na nieco zasłonę hełmu (Chsl6 ref_arml494)
z zamku Churburg w Tyrolu (il. 7)31.
W trzeciej grupie omawianego malo-
widła (il. 3) można zobaczyć postać (pierw-
sza z prawej strony) noszącą hełm z zasłoną
o podobnej wypukłości z przodu. Przyłbi-
ca ma kolczy czepiec. Szpiczasty dzwon
hełmu w dolnej partii wygina się do tyłu.
Zastanawia brak widocznych wizur. Czy ar-
tysta pominął ten detal w trakcie prac, czy
też obie zasłony należały do typu bez szcze-
lin wzrokowych, a jedynie z perforowanymi
otworami oddechowymi? Trzeba stwierdzić,

30 Por. Hans Vogts, Die Kunstdenkmäler der
Stadt Köln. Die profanen Denkmäler, Die Kunstden-
kmäler der Rheinprovinz, Bd. 7, Düsseldorf 1930,
s. 124-126.

31 Goll, Iron Documents..., ref_arm 1494.

14