Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Instytut Historii Sztuki <Danzig> [Editor]; Zakład Historii Sztuki <Danzig> [Editor]
Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego — 22.2023

DOI article:
Markowska, Anna: Nieistniejąca kaplica sióstr pallotynek w Gdańsku – arcydzieło sakralnej sztuki modernistycznej
DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.72800#0176
License: Creative Commons - Attribution
Overview
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext

Nieistniejąca
kaplica sióstr
pallotynek...

11. 1. Kaplica Zgromadzenia Sióstr Misjonarek Apostolstwa Katolickiego (sióstr pallotynek)
„Na Górce” w Gdańsku, przy ulicy Malczewskiego 144. Projekt s. Julitty Gołębiowskiej, SAC,
z 1959 r., zmodernizowany w 1965 r., fot. anonimowa, dzięki uprzejmości sióstr pallotynek
(niedatowana)

Ciemne, graficzne formy konstrukcji metalowych współgrały z odcina-
jącymi się zdecydowanie od tła wyrazistymi, geometryzującymi formami
polichromowanej dekoracji. Jej lapidarne formy oscylowały wokół wyobraźni
akwatycznej, a sylwetowa znakowość podkreślała, że malarska symbolika jest
narzędziem do prezentacji rzeczywistości niewidzialnej. Na rytmiczną, niemal
abstrakcyjną dekorację ściany bocznej, rozmieszczoną w dużych ostrołukach,
składały się formy półeliptyczne. Sugerowały wodne fale, wyłaniającą się z nich
rybę i statek z dwoma masztami. Na ścianie tej s. Julitta zaprojektowała ponadto
niezwykle lapidarną drogę krzyżową: każda stacja była symbolizowana przez
grecki krzyż, wykonany najprawdopodobniej z drewna. Dzięki lakoniczno-
ści i geometryzacji polichromia oraz formy trójwymiarowe (krzyże) tworzyły
harmonijną całość. Pomysł na tak ascetyczną drogę krzyżową artystka powtó-
rzyła w kolejnej kaplicy „Na Górce", z lat dziewięćdziesiątych, która zastąpiła
pierwotną. W polichromię zręcznie wkomponowano ponadto grzejnik wraz
z rurami, malując je w kolorach dekoracji i czyniąc niezbywalną częścią całości.
Podobnie inkluzywne podejście dotyczyło różnych rodzajów źródeł światła, har-
monijnie łącząc naturalne (okna i świetliki) ze świecami lichtarza i dwiema lam-
pami ze światłem elektrycznym, na ścianie zmykającej prezbiterium, po dwóch

175
 
Annotationen