DOI Artikel:
Michalczuk, Stanisław: Sąd ostateczny Tomasza Muszyńskiego w kościele Dominikanów w Lublinie
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.29198#0020
16
STANISŁAW MICHALCZUK
badań i wykorzystała nieznane dotąd materiały archiwalne — księgi
ekspensów klasztoru Dominikanów w Lublinie, gdzie znalazła szereg
wzmianek o malarzu Tomaszu Muszyńskim i datach jego pracy w ka-
plicy. Malarza tego uznała hipotetycznie za twórcę fresku, rozpoczętego
jednocześnie z pracami sztukatorskimi na wiosnę 1654 roku. Atrybucja
ta, jakkolwiek hipotetyczna, była pierwszym wskazaniem autora malo-
widła popartym źródłami i sprecyzowała datę rozpoczęcia i ukończenia
dekorowania kaplicy (wiosna 1654 — wiosna 1658).
J. Eustachiewicz zrobiła również szereg trafnych spostrzeżeń wska-
zując na udział w fundacji fresku Stanisława z Popowa Witowskiego,
kasztelana sandomierskiego, oraz ówczesnego przeora klasztoru. Przypo-
mniała też, że Tomasz Muszyński wykonał w Lublinie inne jeszcze ma-
lowidło freskowe, a mianowicie w rozebranym w roku 1855 kościele
św. Michała. Zwróciła również uwagę na trzykrotne przemalowanie fre-
sku, raz w roku 1768 przez Antoniego Paszkowskiego, drugi raz w la-
tach 1840—1850, a trzeci w roku 1898 3.
Tezy i dociekania autorki nie zostały jednak przyjęte. H. Ga warecki
w przewodniku po Lublinie 4 przyznaje, że ,,fresk powstał przed datą
ukończenia kaplicy (tj. przed rokiem 1658), nie znamy niestety nazwiska
jego wykonawcy. [...] Muszyńskiego, malarza Jego Królewskiej Mości,
obywatela lubelskiego uznano ostatnio za autora fresku w kaplicy, wy-
starczy jednak spojrzeć na sygnowany [przez niego] obraz [Chrystus na
krzyżu, zawieszony w tejże kaplicy], by przekonawszy się o zasadniczej
różnicy poziomu artystycznego, atrybucję tę uznać za nieuzasadnioną" s.
Ostatnio J. Kowalczyk c powstanie fresku łączy z drugą fazą deko-
rowania kaplicy w latach 1656—1658, zastrzegając że mógł on powstać
i później, a na podstawie analizy rachunków odmawia Muszyńskiemu
praw autorskich do tego dzieła. Malarzowi temu przypisuje zaś trzy
obrazy: sygnowane przez niego Ukrzyżotaanie i hipotetycznie Znalezienie
i Podwyższenie Krzyża -$w. ?
%ótu tu Lublinie, ,,Roczniki Humanistyczne", 6 (1958), z. 4, s. 227—244. Korzystałem
też z maszynopisu rozprawy magisterskiej J. Eustachiewicz pod tym samym ty-
tułem, przechowywanej w Zakładzie Historii Sztuki KUL.
s Przemalowania te zostały zdjęte w r. 1954.
4 H. Gawarecki, Zabytki miasta, w pracy zbiorowej Lnblin — Przetuodnik,
Lublin 1959, s. 67.
3 Ibidem, s. 67 i 68.
sj. Kowalczyk, Hrckitektoniczno-rzeźbiarskie dzieło Falconiecyo tu Lubli-
nie, kaplica śtu. Krzyża przy kościele dominikanom, ,.Biuletyn Historii Sztuki",
XXIV (1962), nr 1, s. 27-43.
? Ibidem, s. 29—30 i 32.
STANISŁAW MICHALCZUK
badań i wykorzystała nieznane dotąd materiały archiwalne — księgi
ekspensów klasztoru Dominikanów w Lublinie, gdzie znalazła szereg
wzmianek o malarzu Tomaszu Muszyńskim i datach jego pracy w ka-
plicy. Malarza tego uznała hipotetycznie za twórcę fresku, rozpoczętego
jednocześnie z pracami sztukatorskimi na wiosnę 1654 roku. Atrybucja
ta, jakkolwiek hipotetyczna, była pierwszym wskazaniem autora malo-
widła popartym źródłami i sprecyzowała datę rozpoczęcia i ukończenia
dekorowania kaplicy (wiosna 1654 — wiosna 1658).
J. Eustachiewicz zrobiła również szereg trafnych spostrzeżeń wska-
zując na udział w fundacji fresku Stanisława z Popowa Witowskiego,
kasztelana sandomierskiego, oraz ówczesnego przeora klasztoru. Przypo-
mniała też, że Tomasz Muszyński wykonał w Lublinie inne jeszcze ma-
lowidło freskowe, a mianowicie w rozebranym w roku 1855 kościele
św. Michała. Zwróciła również uwagę na trzykrotne przemalowanie fre-
sku, raz w roku 1768 przez Antoniego Paszkowskiego, drugi raz w la-
tach 1840—1850, a trzeci w roku 1898 3.
Tezy i dociekania autorki nie zostały jednak przyjęte. H. Ga warecki
w przewodniku po Lublinie 4 przyznaje, że ,,fresk powstał przed datą
ukończenia kaplicy (tj. przed rokiem 1658), nie znamy niestety nazwiska
jego wykonawcy. [...] Muszyńskiego, malarza Jego Królewskiej Mości,
obywatela lubelskiego uznano ostatnio za autora fresku w kaplicy, wy-
starczy jednak spojrzeć na sygnowany [przez niego] obraz [Chrystus na
krzyżu, zawieszony w tejże kaplicy], by przekonawszy się o zasadniczej
różnicy poziomu artystycznego, atrybucję tę uznać za nieuzasadnioną" s.
Ostatnio J. Kowalczyk c powstanie fresku łączy z drugą fazą deko-
rowania kaplicy w latach 1656—1658, zastrzegając że mógł on powstać
i później, a na podstawie analizy rachunków odmawia Muszyńskiemu
praw autorskich do tego dzieła. Malarzowi temu przypisuje zaś trzy
obrazy: sygnowane przez niego Ukrzyżotaanie i hipotetycznie Znalezienie
i Podwyższenie Krzyża -$w. ?
%ótu tu Lublinie, ,,Roczniki Humanistyczne", 6 (1958), z. 4, s. 227—244. Korzystałem
też z maszynopisu rozprawy magisterskiej J. Eustachiewicz pod tym samym ty-
tułem, przechowywanej w Zakładzie Historii Sztuki KUL.
s Przemalowania te zostały zdjęte w r. 1954.
4 H. Gawarecki, Zabytki miasta, w pracy zbiorowej Lnblin — Przetuodnik,
Lublin 1959, s. 67.
3 Ibidem, s. 67 i 68.
sj. Kowalczyk, Hrckitektoniczno-rzeźbiarskie dzieło Falconiecyo tu Lubli-
nie, kaplica śtu. Krzyża przy kościele dominikanom, ,.Biuletyn Historii Sztuki",
XXIV (1962), nr 1, s. 27-43.
? Ibidem, s. 29—30 i 32.