DOI article:
Kozlowski, Rudolf: Historia obrazu jasnogórskiego w świetle badań technologicznych i artystyczno-formalnych
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.36968#0030
24
RUDOLF KOZŁOWSKI
łem, na którym dokonano tego rodzaju zdjęcia. Poza wymienionymi chi-
rurgami wziął udział w Komisji również prof. Bohdan Marconi zapro-
szony przez autora.
Zdjęcia stereoskopowe równoległe (przesunięcie rentgena ca 6 cm —
przeciętny rozstaw oczu) stosowane w medycynie, pokazują głębię ste-
reoskopową w normalnych wymiarach. Sposób ten umożliwia badanie
tylko nieco grubszych przedmiotów. Cienkie warstwy, jak farby, zapra-
wa, wyglądają całkiem płasko. Przy grubości deski obrazu 3—3V2 cm
oraz około 3 mm grubości zaprawy razem z warstwą farby, rezultaty
oglądu stereoskopowego nie były wystarczające. Sposób medycznej ra-
diografii stał się dla autora impulsem do wynalezienia odmiennej me-
tody umożliwiającej dowolne powiększenie głębi stereoskopowej, a więc
tylko trzeciego wymiaru, nawet aż do nieskończoności. Metoda ta polega
na przesunięciu rentgena na prowadnicy łukowej, dla otrzymania nie
równoległego, ale kątowego zdjęcia stereoskopowego aż do 140°, nazwa-
nego przez autora ,,mikrosfereoradiografią”. Metoda ta umożliwia zoba-
czenie stratygraficznego układu poszczególnych cienkich warstw farb,
zaprawy itp. przez wzajemne ich od siebie oddalenie 63 (tabl. 11).
Wyniki badań technologicznych podobrazia, bezspornie wykazały, że
lipowa tablica została sklejona z trzech różnie spaczonych, pokaleczo-
nych, podziurawionych gwoźdźmi oraz miejscami stoczonych przez drew-
no jady, desek. Znaczniejsze ślady od owadów stwierdzono od frontu des-
ki pod płótnem. Z powodu wypaczeń desek, sklejenie ich w w. XV moż-
liwe było- tylko po wypośrodkowaniu nierówności. Na przykład na środ-
kowej desce w miejscu gdzie jest nimb Matki Boskiej, lewa jej krawędź
jest położona wyżej o 3 mm od prawej krawędzi deski po lewej stronie
(tabl. 12, ił. 3). Poniżej, uskoki tych desek są odwrotne. Wypukła listew-
ka, tworząca obramienie tablicy, szeroka na 2,5—3 cm, zrobiona, tak jak
i nimby przez obniżenie poziomu deski w miejscu postaci i tła, za pomo-
cą wystrugania drewna w tych miejscach, była pierwotnie, tak jak i
nimby wysoka na 1 cm. Obecnie listewka obramiająca, w niektórych
miejscach jest zestrugana aż do poziomu tablicy a nimby miejscami ob-
niżone do 4 mm. Manipulację tę wykonano dla zmniejszenia uskoków de-
sek w miejscu klejenia oraz zrównania łukowatych deformacji listewki
obramiającej, w celu dobrego dopasowania do gotyckiej ramy, którą wte-
dy wykonano w celu wzmocnienia osłabionej tablicy. Na obu podłuż-
nych bokach tablicy są doklejone liczne cienkie drewniane dokładki gru-
bości kilku milimetrów. U dołu tablicy po stronie prawej, w miejscu
uszkodzonej listewki obramiającej, jest wstawka nowego- drewna dlugoś-
03 K o z ł o w s k i, La Microstereoradiographie.
RUDOLF KOZŁOWSKI
łem, na którym dokonano tego rodzaju zdjęcia. Poza wymienionymi chi-
rurgami wziął udział w Komisji również prof. Bohdan Marconi zapro-
szony przez autora.
Zdjęcia stereoskopowe równoległe (przesunięcie rentgena ca 6 cm —
przeciętny rozstaw oczu) stosowane w medycynie, pokazują głębię ste-
reoskopową w normalnych wymiarach. Sposób ten umożliwia badanie
tylko nieco grubszych przedmiotów. Cienkie warstwy, jak farby, zapra-
wa, wyglądają całkiem płasko. Przy grubości deski obrazu 3—3V2 cm
oraz około 3 mm grubości zaprawy razem z warstwą farby, rezultaty
oglądu stereoskopowego nie były wystarczające. Sposób medycznej ra-
diografii stał się dla autora impulsem do wynalezienia odmiennej me-
tody umożliwiającej dowolne powiększenie głębi stereoskopowej, a więc
tylko trzeciego wymiaru, nawet aż do nieskończoności. Metoda ta polega
na przesunięciu rentgena na prowadnicy łukowej, dla otrzymania nie
równoległego, ale kątowego zdjęcia stereoskopowego aż do 140°, nazwa-
nego przez autora ,,mikrosfereoradiografią”. Metoda ta umożliwia zoba-
czenie stratygraficznego układu poszczególnych cienkich warstw farb,
zaprawy itp. przez wzajemne ich od siebie oddalenie 63 (tabl. 11).
Wyniki badań technologicznych podobrazia, bezspornie wykazały, że
lipowa tablica została sklejona z trzech różnie spaczonych, pokaleczo-
nych, podziurawionych gwoźdźmi oraz miejscami stoczonych przez drew-
no jady, desek. Znaczniejsze ślady od owadów stwierdzono od frontu des-
ki pod płótnem. Z powodu wypaczeń desek, sklejenie ich w w. XV moż-
liwe było- tylko po wypośrodkowaniu nierówności. Na przykład na środ-
kowej desce w miejscu gdzie jest nimb Matki Boskiej, lewa jej krawędź
jest położona wyżej o 3 mm od prawej krawędzi deski po lewej stronie
(tabl. 12, ił. 3). Poniżej, uskoki tych desek są odwrotne. Wypukła listew-
ka, tworząca obramienie tablicy, szeroka na 2,5—3 cm, zrobiona, tak jak
i nimby przez obniżenie poziomu deski w miejscu postaci i tła, za pomo-
cą wystrugania drewna w tych miejscach, była pierwotnie, tak jak i
nimby wysoka na 1 cm. Obecnie listewka obramiająca, w niektórych
miejscach jest zestrugana aż do poziomu tablicy a nimby miejscami ob-
niżone do 4 mm. Manipulację tę wykonano dla zmniejszenia uskoków de-
sek w miejscu klejenia oraz zrównania łukowatych deformacji listewki
obramiającej, w celu dobrego dopasowania do gotyckiej ramy, którą wte-
dy wykonano w celu wzmocnienia osłabionej tablicy. Na obu podłuż-
nych bokach tablicy są doklejone liczne cienkie drewniane dokładki gru-
bości kilku milimetrów. U dołu tablicy po stronie prawej, w miejscu
uszkodzonej listewki obramiającej, jest wstawka nowego- drewna dlugoś-
03 K o z ł o w s k i, La Microstereoradiographie.