DOI Artikel:
Gałecka, Krystyna: Feliks Jasieński w środowisku Warszawy, Lwowa i Krakowa
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.36969#0033
ROCZNIKI HUMANISTYCZNE
Tom XXVII, zeszyt i — 1979
KRYSTYNA GAŁECKA
FELIKS JASIEŃSKI
W ŚRODOWISKU WARSZAWY, LWOWA I KRAKOWA
Feliks Jasieński (1861-1929), kolekcjoner, mecenas sztuki, krytyk i pu-
blicysta urodził się w Grzegórzewicach (pow. błoński) jako syn bogatego
ziemianina Zdzisława Jasieńskiego i Jadwigi z Wołowskich 1. Szkołę śred-
nią ukończył w Warszawie i rozpoczął studia najpierw w Dorpacie, potem
w Berlinie i Paryżu 2. Początkowo studiował ekonomię polityczną, potem
filozofię, literatury obce, historię sztuki i muzykę 3. Prawdopodobnie żad-
nych studiów nie ukończył z powodu poważnej choroby oczu 4.
Zwiedził znaczną część Europy, Syrię, Palestynę, Egipt i być może Ja-
ponię 5. Kilkakrotne wyjazdy do Paryża pozwoliły Jasieńskiemu zapoznać
się z wybitnymi przedstawicielami świata artystycznego, a także z najnow-
szymi prądami filozoficznymi i estetycznymi, co miało bez wątpienia duży
wpływ na jego późniejszą działalność w kraju 6. Paryż pozostał również nie
bez wpływu na ukształtowanie się skłonności kolekcjonerskich, które mia-
ły już swój przejaw we wczesnej młodości7. Ale tu w Paryżu i właśnie
w tym czasie, gdy w życiu artystycznym francuskiej stolicy nastąpiło tyle
przemian, gdy zainteresowanie sztuką japońską wciąż rosło, Jasieński w
swej pasji kolekcjonerskiej zwrócił się ku grafice francuskiej i sztuce ja-
pońskiej. Kompletował tkaniny, laki, miecze japońskie, rzeźby z kości sło-
niowej, a przede wszystkim drzeworyty, kupowane na aukcjach i u parys-
kich antykwariuszy 8.
1 Z. A 1 b e r o w a, C. B ą k. Jasieński Feliks. W: Polski słoionik biograficzny.
T. 11. Cz. 1. Wrocław—Warszawa-—Kraków 1964 s. 30.
2 Rocznik Naukowo-Literacko-Artystyczny 1905 s. 96. (Wydawnictwo Władysła-
wa Okręta — Warszawa).
3 Tamże s. 96.
4 J. Waydel-Dmochowska. Dawna Warszawa. Wspomnienia. Warsza-
wa 1958 s. 429.
5 F. Klein (Notatnik krakowski. Kraków 1965 s. 94) podaje, że Jasieński prze-
bywał przez pewien czas w Japonii, gdzie gromadził kolekcję japońs-czyzny. Waydel-
-Dmochowska (jw. s. 436) pisze natomiast, że Jasieński nie był nigdy w Japonii.
6 Alberowa, Bąk, jw. s. 30.
7 J. Wiercińska. Feliks Jasieński (Manggha) jako działacz artystyczny
i kolekcjoner. W: Polskie życie artystyczne zo latach 1890-1914. Pod red. A. Woj-
ciechowskiego. Wrocław 1967 s. 212.
8 Klein, jw. s. 94.
Tom XXVII, zeszyt i — 1979
KRYSTYNA GAŁECKA
FELIKS JASIEŃSKI
W ŚRODOWISKU WARSZAWY, LWOWA I KRAKOWA
Feliks Jasieński (1861-1929), kolekcjoner, mecenas sztuki, krytyk i pu-
blicysta urodził się w Grzegórzewicach (pow. błoński) jako syn bogatego
ziemianina Zdzisława Jasieńskiego i Jadwigi z Wołowskich 1. Szkołę śred-
nią ukończył w Warszawie i rozpoczął studia najpierw w Dorpacie, potem
w Berlinie i Paryżu 2. Początkowo studiował ekonomię polityczną, potem
filozofię, literatury obce, historię sztuki i muzykę 3. Prawdopodobnie żad-
nych studiów nie ukończył z powodu poważnej choroby oczu 4.
Zwiedził znaczną część Europy, Syrię, Palestynę, Egipt i być może Ja-
ponię 5. Kilkakrotne wyjazdy do Paryża pozwoliły Jasieńskiemu zapoznać
się z wybitnymi przedstawicielami świata artystycznego, a także z najnow-
szymi prądami filozoficznymi i estetycznymi, co miało bez wątpienia duży
wpływ na jego późniejszą działalność w kraju 6. Paryż pozostał również nie
bez wpływu na ukształtowanie się skłonności kolekcjonerskich, które mia-
ły już swój przejaw we wczesnej młodości7. Ale tu w Paryżu i właśnie
w tym czasie, gdy w życiu artystycznym francuskiej stolicy nastąpiło tyle
przemian, gdy zainteresowanie sztuką japońską wciąż rosło, Jasieński w
swej pasji kolekcjonerskiej zwrócił się ku grafice francuskiej i sztuce ja-
pońskiej. Kompletował tkaniny, laki, miecze japońskie, rzeźby z kości sło-
niowej, a przede wszystkim drzeworyty, kupowane na aukcjach i u parys-
kich antykwariuszy 8.
1 Z. A 1 b e r o w a, C. B ą k. Jasieński Feliks. W: Polski słoionik biograficzny.
T. 11. Cz. 1. Wrocław—Warszawa-—Kraków 1964 s. 30.
2 Rocznik Naukowo-Literacko-Artystyczny 1905 s. 96. (Wydawnictwo Władysła-
wa Okręta — Warszawa).
3 Tamże s. 96.
4 J. Waydel-Dmochowska. Dawna Warszawa. Wspomnienia. Warsza-
wa 1958 s. 429.
5 F. Klein (Notatnik krakowski. Kraków 1965 s. 94) podaje, że Jasieński prze-
bywał przez pewien czas w Japonii, gdzie gromadził kolekcję japońs-czyzny. Waydel-
-Dmochowska (jw. s. 436) pisze natomiast, że Jasieński nie był nigdy w Japonii.
6 Alberowa, Bąk, jw. s. 30.
7 J. Wiercińska. Feliks Jasieński (Manggha) jako działacz artystyczny
i kolekcjoner. W: Polskie życie artystyczne zo latach 1890-1914. Pod red. A. Woj-
ciechowskiego. Wrocław 1967 s. 212.
8 Klein, jw. s. 94.