DOI Artikel:
Lameński, Lechosław: Korespondencja Tadeusza Stryjeńskiego z Józefem Mehofferem w latach 1891-1900
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.36969#0109
ROCZNIKI HUMANISTYCZNE
Tom XXVII, zeszyt 4 — 1979
LECHOSŁAW LAMEŃSKI
KORESPONDENCJA TADEUSZA STRYJEŃSKIEGO
Z JÓZEFEM MEHOFFEREM W LATACH 1891-1900 *
Największym, a zarazem najbardziej kontrowersyjnym dziełem konser-
watorskim Tadeusza Stryjeńskiego (1849-1943) 1 była restauracja kościoła
NMP w Krakowie, przeprowadzona w latach 1889-1891. Dzięki współpracy
z Janem Matejką, który pokrył ściany prezbiterium polichromią, zwrócił
Stryjeński uwagę na rozpoczynających dopiero karierę artystyczną mło-
d5wh uczniów mistrza Jana: Stanisława Wyspiańskiego i Józefa Mehoffera 2.
1 Jedyne jak dotąd najpełniejsze opracowanie twórczości Stryjeńskiego pocho-
dzi z 1937 r.: M.-Kostanecki. Twórczość architektoniczna Tadeusza Stryjeńskie-
go na tle epoki. „Komunikat SARP” 4:1937 nr 5 s. 19-29. Praca ukazała się również
w formie odrębnej nadbitki: Kraków 1937 ss. 23 + 22 ił. Ostatnio osobą Stryjeńskiego
zajął się A. Woltanowski. Wyspiański i Stryjeński. Historia pewnej przyjaźni.
„Twórczość” 24:1969 nr 8 s. 72-83; tenże. Tadeusz Stryjeński (1849-1943). Mate-
riały spuścizny rękopiśmiennej w Archiwum Polskiej Akad.emii Nauk zo Warszawie.
„Kwartalnik Architektury i Urbanistyki” 1973 t. 18 z. 2-3 s. 233-245 + 20, ryc. Po-
nadto dłuższe lub krótsze wzmianki można "naleźć w: K. M. Górski. Architektu-
ra XIX w. „Rocznik Krakowski” 1904 t. 6 s. 153; E. Świeykowski. Pamiętnik
Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie 1854-1904. Wyd. 2. Kraków
1905 s. 274-275; F. Kucharze wski. Piśmiennictwo techniczne polskie. „Przegląd
Techniczny” 35:1908 t. 47 z. 33 s. 400; U. Thieme, F. Becker. Allgemaines Lexi-
kon der bildenden Kiinstler. Bd. 32. Leipzig 1938 s. 221; Sprawozdania z posiedzeń
za rok 1945. „Prace Komisji Plistorii Sztuki” 7:1946 z. 2 s. 303-304; S. Łoza. Archi-
tekci i budowniczowie w Polsce. Wyd. 1. Warszawa 1954 s. 295; T. Dobrowol-
ski. Sztuka Młodej Polski. Warszawa 1963 s. 64 nn.; A. K. Olszewski. Nowa for-
ma tu architekturze polskiej 1900-1925. Teoria i praktyka. Wrocław 1967 s. 70-72;
J. Puciata-Pawłowska. Józef Mehoffer i Stanisław Wyspiański. Dzieje przy-
jaźni artystów. Toruń 1970 s. 18 nn.;'K. Estreicher. Wspomnienia dujóch kra-
kowian. „Rocznik Krakowski” 1975 t. 46 s. 126 nn.; T. Dobrowolski. Sztuka
Krakowa. Wyd. 5. Kraków 1978 s. 464 nn.; J. Purchla. Jak powstał nowoczesny
Kraków. Kraków 1979 s. 142-148.
- Stryjeński tak wspomina ten moment: „Z Mehofferem i Wyspiańskim zetkną-
łem się bliżej w roku 1888. Przy pracach nad restauracją prezbiterium kościoła Ma-
riackiego zostali mi oni przydzieleni przez Matejkę dla przeprowadzenia polichro-
mii. Mając wówczas sposobność poznać wielkie ich talenty, zachęcałem ich do róż-
Tom XXVII, zeszyt 4 — 1979
LECHOSŁAW LAMEŃSKI
KORESPONDENCJA TADEUSZA STRYJEŃSKIEGO
Z JÓZEFEM MEHOFFEREM W LATACH 1891-1900 *
Największym, a zarazem najbardziej kontrowersyjnym dziełem konser-
watorskim Tadeusza Stryjeńskiego (1849-1943) 1 była restauracja kościoła
NMP w Krakowie, przeprowadzona w latach 1889-1891. Dzięki współpracy
z Janem Matejką, który pokrył ściany prezbiterium polichromią, zwrócił
Stryjeński uwagę na rozpoczynających dopiero karierę artystyczną mło-
d5wh uczniów mistrza Jana: Stanisława Wyspiańskiego i Józefa Mehoffera 2.
1 Jedyne jak dotąd najpełniejsze opracowanie twórczości Stryjeńskiego pocho-
dzi z 1937 r.: M.-Kostanecki. Twórczość architektoniczna Tadeusza Stryjeńskie-
go na tle epoki. „Komunikat SARP” 4:1937 nr 5 s. 19-29. Praca ukazała się również
w formie odrębnej nadbitki: Kraków 1937 ss. 23 + 22 ił. Ostatnio osobą Stryjeńskiego
zajął się A. Woltanowski. Wyspiański i Stryjeński. Historia pewnej przyjaźni.
„Twórczość” 24:1969 nr 8 s. 72-83; tenże. Tadeusz Stryjeński (1849-1943). Mate-
riały spuścizny rękopiśmiennej w Archiwum Polskiej Akad.emii Nauk zo Warszawie.
„Kwartalnik Architektury i Urbanistyki” 1973 t. 18 z. 2-3 s. 233-245 + 20, ryc. Po-
nadto dłuższe lub krótsze wzmianki można "naleźć w: K. M. Górski. Architektu-
ra XIX w. „Rocznik Krakowski” 1904 t. 6 s. 153; E. Świeykowski. Pamiętnik
Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie 1854-1904. Wyd. 2. Kraków
1905 s. 274-275; F. Kucharze wski. Piśmiennictwo techniczne polskie. „Przegląd
Techniczny” 35:1908 t. 47 z. 33 s. 400; U. Thieme, F. Becker. Allgemaines Lexi-
kon der bildenden Kiinstler. Bd. 32. Leipzig 1938 s. 221; Sprawozdania z posiedzeń
za rok 1945. „Prace Komisji Plistorii Sztuki” 7:1946 z. 2 s. 303-304; S. Łoza. Archi-
tekci i budowniczowie w Polsce. Wyd. 1. Warszawa 1954 s. 295; T. Dobrowol-
ski. Sztuka Młodej Polski. Warszawa 1963 s. 64 nn.; A. K. Olszewski. Nowa for-
ma tu architekturze polskiej 1900-1925. Teoria i praktyka. Wrocław 1967 s. 70-72;
J. Puciata-Pawłowska. Józef Mehoffer i Stanisław Wyspiański. Dzieje przy-
jaźni artystów. Toruń 1970 s. 18 nn.;'K. Estreicher. Wspomnienia dujóch kra-
kowian. „Rocznik Krakowski” 1975 t. 46 s. 126 nn.; T. Dobrowolski. Sztuka
Krakowa. Wyd. 5. Kraków 1978 s. 464 nn.; J. Purchla. Jak powstał nowoczesny
Kraków. Kraków 1979 s. 142-148.
- Stryjeński tak wspomina ten moment: „Z Mehofferem i Wyspiańskim zetkną-
łem się bliżej w roku 1888. Przy pracach nad restauracją prezbiterium kościoła Ma-
riackiego zostali mi oni przydzieleni przez Matejkę dla przeprowadzenia polichro-
mii. Mając wówczas sposobność poznać wielkie ich talenty, zachęcałem ich do róż-